Dach mansardowy. Jak wygląda jego konstrukcja i ile kosztuje?

Nikomu nie trzeba tłumaczyć, jak duże znaczenie ma wybrany rodzaj dachu. Ta decyzja przekłada się nie tylko na wygląd gotowego budynku, ale również na jego funkcjonalność w czasie użytkowania czy też możliwość zastosowania określonych rozwiązań technologicznych, na przykład konkretnego typu okien na najwyższej kondygnacji. W poniższym tekście przyjrzymy się dokładnie tym wszystkim szczegółom.

Dach mansardowy – jaki to rodzaj dachu?

Na początku doprecyzujmy zatem, czym właściwie jest mansardowy dach. Mówiąc najprościej, to forma dachu łamanego złożonego z dwóch płaszczyzn o różnym kącie nachylenia. Najczęściej górna ustawiona jest pod kątem ostrzejszym, zaś dolna – bliższa pionowi niż poziomowi. To właśnie ten specyficzny układ wpływa na funkcjonalność najwyższej kondygnacji.

Jako że jedna z połaci dachu mansardowego nie tworzy wyraźnego skosu – takiego jak w klasycznych konstrukcjach – w obrębie poddasza uzyskuje się zdecydowanie więcej przestrzeni użytkowej. Rozwiązanie jest charakterystyczne zwłaszcza dla starszego budownictwa, na przykład francuskich kamienic z XIX wieku czy pałacyków, ale nie oznacza to, że nowoczesny dach mansardowy nie ma racji bytu.

Przeciwnie: często stanowi on rozstrzygnięcie dylematu, co wybrać: dom piętrowy czy z poddaszem użytkowym. Mansardy powracają do współczesnej architektury ze względu na swoje walory estetyczne i funkcjonalne.

Co charakteryzuje nowoczesny dom w 2023 roku?

Jak wygląda konstrukcja dachu mansardowego?

Czym pod względem technicznym wyróżnia się dach mansardowy? Konstrukcja tego typu to dach łamany, dwu- lub wielopołaciowy, wyróżniający się charakterystycznym załamaniem połaci. Górna część łączy się z dolną za pomocą gzymsu lub uskoku. Cała budowa jest dość skomplikowana i wymaga prawidłowo przeprowadzonych prac dekarskich.

Jakie elementy składają się na dach mansardowy? Więźba dachowa stosowana w tym przypadku to więźba mieszana, dwukondygnacyjna. Występują również dolne i górne wiązary dachowe. Górna część konstrukcji pracuje jako wiązar rozporowy (wówczas uzyskuje się w tej części dach mansardowy jętkowy), zaś dolna jako wiązar bezrozporowy (w konstrukcji płatwiowo-kleszczowej).

W górnej części można zastosować także krokwie, kleszcze usztywniające węzeł przypodporowy oraz płatwie (stopowe i kalenicowe). Dolną konstrukcję natomiast tworzą głównie słupy i zastrzały połączone kleszczami. Dzisiaj do budowy takich dachów często wykorzystuje się prefabrykowane elementy nośne, co znacznie ułatwia prace.

Największym wyzwaniem dla dekarzy jest odpowiednie zaizolowanie dachu mansardowego, szczególnie na załamaniach połaci, przez które może przenikać chłód i wilgoć. Izolacja dachu o tej konstrukcji polega na zastosowaniu standardowych materiałów, na przykład wełny mineralnej, styropianu oraz folii paroizolacyjnej. Sposób ocieplenia również nie odbiega od metod praktykowanych przy dachach innych typów.

Możemy wyróżnić dwa rodzaje dachu mansardowego:

• francuski – tradycyjna konstrukcja francuska ma górną połać nachyloną łagodniej, pod kątem około 30^o, natomiast dolna ma kąt nachylenia nawet 60 stopni, a więc jest niemal pionowa.
• polski – w tym przypadku konstrukcja składa się z połaci o podobnym kącie nachylenia.

Wspomniane już kąty nachylenia połaci dachu mansardowego przekrój pokazuje najlepiej. W tradycyjnym wydaniu zwykle mamy do czynienia z dachem łamanym, choć można napotkać także konstrukcje płaskie w górnej części, o minimalnym nachyleniu umożliwiającym swobodny spływ deszczówki. Bardzo ciekawie prezentuje się dach mansardowy z lukarnami, jednak jego wykonanie jest droższe. Kosztom przyjrzyjmy się bliżej za chwilę.

Czym charakteryzuje się dach kopertowy i jakie są jego wady i zalety?

ofe-5847238-70028 w-70028

Czy dach mansardowy jest dachem wielospadowym?

Dachy mansardowe występują w kilku wariantach – jako dach czterospadowy, dwuspadowy oraz jednospadowy. W praktyce najczęściej wykorzystuje się konstrukcje dwuspadowe, jednak pozostałe rozwiązania również posiadają swoje zalety.

• Dach jednospadowy mansardowy

Dach mansardowy jednospadowy jest stosowany na niewielkich powierzchniach, ponieważ ten rodzaj konstrukcji siłą rzeczy wymusza spory skos poddasza. Przeważnie można więc dostrzec go na niewielkich budynkach gospodarczych lub garażach. Rozwiązanie praktykuje się również w budownictwie nowoczesnym, przede wszystkim w przypadku domów o nowoczesnej, a nawet futurystycznej bryle.

• Dach dwuspadowy mansardowy

Zdecydowanie największą popularnością cieszy się dach mansardowy dwuspadowy. Tego typu konstrukcja jest wykorzystywana powszechnie w domach jednorodzinnych o niewielkim i średnim metrażu, a także w ciasnej zabudowie szeregowej. Taka konstrukcja jest zdecydowanie tańsza niż jej czterospadowy odpowiednik, a pod względem wizualnym zachowuje jego najważniejsze atuty.

• Dach czterospadowy mansardowy

Dach mansardowy czterospadowy sprawdzi się przy dużych domach, również w przypadku wyszukanych form architektonicznych. Dachy czterospadowe są zdecydowanie bardziej skomplikowane, a obliczenie ich powierzchni niełatwe. Ostateczny efekt wizualny wynagradza jednak poniesione koszty i dodatkowe trudy.

W niektórych projektach – przede wszystkim budynków w stylu willowym oraz o dużej powierzchni dachu – stosuje się dachy wielopołaciowe. Sprawdzą się one przy bardziej rozbudowanych i skomplikowanych bryłach, zarówno tych nowoczesnych, jak i tradycyjnych. 

Jak wybrać dachówkę i na co zwrócić uwagę przy wyborze?

Dach mansardowy w nowoczesnym budownictwie

Jak wspomnieliśmy już wcześniej, dachy mansardowe kojarzymy przede wszystkim z dawnym budownictwem, ale nie oznacza to, że nie mają one racji bytu współcześnie. Zauważmy jednak, że nowoczesne realizacje znacznie odbiegają stylem od tych klasycznych.

Dach mansardowy kryty dachówką zarezerwowany jest dziś raczej dla domów w tradycyjnym stylu. Przy tych stricte nowoczesnych wybierane są zwykle prostsze konstrukcje, pokryte choćby panelami z blachy. Dzięki temu możliwe jest zachowanie atrakcyjnego wyglądu całości, a dodatkowy bonus stanowi zmniejszenie kosztów inwestycji.

Inną formę mają także zamontowane w połaciach okna i lukarny – są nieskomplikowane, minimalistyczne i funkcjonalne. Przy dachach nowoczesnych możliwe jest nawet zastosowanie okien panoramicznych, które prezentują się wyjątkowo efektownie i dodatkowo poprawiają funkcjonalność poddasza użytkowego.

Kolejną różnicą pomiędzy dachami mansardowymi tworzonymi dawniej a tymi współczesnymi jest odejście od tradycyjnych drewnianych elementów konstrukcyjnych na rzecz prefabrykatów. Ponieważ trzeba je jedynie połączyć w odpowiedni sposób, nie tylko ułatwiają one budowę zadaszenia, ale też skracają czas przeznaczony na to zadanie.

Jak więc widać, wykorzystanie omawianej konstrukcji we współczesnym budownictwie to bardzo świadomy zabieg. Odpowiednie materiały oraz właściwe wykończenie mogą uczynić z dachu mansardowego nowoczesny akcent, przyciągający uwagę oryginalnością. Uwidacznia się to szczególnie, gdy projekt elewacji bazuje na dopełniających się tworzywach, zacierających granice między zadaszeniem a ścianą.

Ile kosztuje budowa dachu w 2023 i jak przebiega krok po kroku?

Ile kosztuje dach mansardowy?

W przypadku dachu mansardowego koszt wykonania całej konstrukcji jest uzależniony od wielu czynników, między innymi od wielkości dachu, stopnia skomplikowania konstrukcji, liczby połaci, a także zastosowanych materiałów. Zawsze jednak trzeba liczyć się z wydatkami znacznie wyższymi niż przy tradycyjnych dachach dwuspadowych.

Z czego wynika wysoka cena dachu mansardowego? Projekt jasno wskazuje, skąd biorą się te dodatkowe wydatki. Sama więźba dachowa przy konstrukcji mansardowej potrafi być dwa razy droższa niż w dachu tradycyjnym. Trudniej wykonać wiele instalacji i detali, jak choćby lukarny, wykusze, ocieplenie czy elementy blacharskie. Wpływa to na koszty robocizny.

Ile zatem trzeba zapłacić za dach mansardowy? Cena finalna zawsze powinna zostać obliczona na podstawie konkretnego projektu, z uwzględnieniem zastosowanych materiałów. Z reguły jednak kosztorysy rozpoczynają się od 100 zł/m². Kwota będzie wzrastać wraz z większym zakresem prac i dodatkowymi elementami, na przykład obecnością dodatkowych lukarn czy wykuszy. Wydatki przeznaczone na zakup materiałów wykończeniowych są w zasadzie nieograniczone.

Jak przeprowadzić i ile kosztuje remont dachu w 2023 roku?

Jak zrobić dach mansardowy?

Konstrukcja dachu mansardowego jest zdecydowanie bardziej skomplikowana niż w przypadku tradycyjnego dachu płaskiego lub spadzistego. Jej stworzenie wymaga doświadczenia i odpowiednich umiejętności. Prace dekarskie warto powierzyć zatem doświadczonej firmie – najlepiej takiej, która ma doświadczenie w podobnych realizacjach.

Bardzo ważne, by na etapie wstępnym skupić się na różnicy w budowie obu powierzchni dachu mansardowego. Elementy istotne dla części górnej to przede wszystkim słup środkowy, słupy skrajne i zastrzały połączone długimi kleszczami, składające się na więźbę dachową. Przewidzieć należy także klasyczną konstrukcję z łat i kontrłat oraz – ważne dla dachu mansardowego – odwodnienie i ocieplenie.

W dolnej części więźba składa się z krokwi, węzła przypodporowego usztywnionego kleszczami, płatwie stopowe i kalenicową. Górna i dolna połać może zostać zespolona na dwa sposoby. Pierwszym jest charakterystyczny dla dachu mansardowego gzyms, drugim – uskok.

Poszczególne etapy prac nie różnią się zanadto od tych, z jakimi mamy do czynienia przy budowie dachu dwuspadowego – z tą różnicą, że głównym celem jest uzyskanie charakterystycznego, łamanego kształtu. Jak przebiega ten proces?

• Projekt dachu mansardowego

Prace z pewnością ułatwi solidnie przygotowany projekt budowlany. Powinien on zawierać szczegółowe informacje na temat rozwiązań konstrukcyjnych, technologicznych i materiałowych, definiując kształt gotowego budynku. Projekt musi być również zgodny z postanowieniami prawa budowlanego.

Aby całość była solidna i stabilna, należy bezwzględnie przestrzegać zapisów odnośnie do liczby krokwi, ich zagęszczenia czy kąta nachylenia poszczególnych połaci. W projekcie uwzględnia się także rozmieszczenie okien i rynien czy sposób wykończenia dachu.

• Wznoszenie więźby dachowej

Przy wznoszeniu więźby dachu mansardowego kluczową rolę odgrywa odpowiednie skonstruowanie miejsca, w którym znajdzie się jego załamanie. Wymaga to sporej precyzji, ale stawka jest duża. Tylko prawidłowe wykonanie prac zagwarantuje szczelność dachu.

Następnie więźba dachowa jest pokrywana folią paroprzepuszczalną, która zabezpiecza całość przed wilgocią z zewnątrz, a jednocześnie umożliwia odprowadzenie pary powstałej wewnątrz budynku.

• Montaż łat i kontrłat

Łaty i kontrłaty zapewniają odpowiedni poziom wentylacji między folią a pokryciem dachowym.

• Montaż rynien

Kolejnym krokiem jest montaż rynien, który – ze względu na stopień skomplikowania dachu – również wymaga dużej uważności. Najlepiej sprawdza się w tym przypadku standardowe odwodnienie grawitacyjne. Należy także zastosować wysokiej jakości mocowania, gdyż po dolnej części dachu woda spływa niemal pionowo, a zatem z dużą prędkością.

• Montaż okien

Obecnie w dachach mansardowych najczęściej montowane są okna połaciowe, wykusze lub klasyczne lukarny. O montażu okien więcej napiszemy za chwilę.

• Pokrycie dachu

To już ostatni etap prac. Dach mansardowy może zostać pokryty dachówką, blachą lub zdecydowanie tańszym gontem.

Pokrycie dachowe na dach mansardowy

Dach mansardowy wymaga niezwykle dokładnego wykonania pokrycia dachowego, zwłaszcza w obszarze łączenia połaci, w którym pojawia się ryzyko nieszczelności. Jeśli natomiast mamy na myśli rodzaj pokrycia dachowego, istnieje kilka opcji, dzięki czemu łatwiej dopasować efekt końcowy do indywidualnych preferencji oraz stylu budynku.

Dobór pokrycia dachowego odgrywa w przypadku dachów mansardowych niebagatelną rolę, gdyż właśnie od niego w znacznym stopniu zależy wydobycie nowoczesnego bądź tradycyjnego charakteru budynku. Ponadto dolna część załamania, ze względu na duży kąt nachylenia, jest znacznie lepiej widoczna z poziomu ulicy niż w przypadku standardowych dachów dwuspadowych.

Przyjrzyjmy się najpopularniejszym rozwiązaniom.

• Dachówka

Dach mansardowy kryty dachówką karpiówką ułożoną w łuskę lub koronkę to opcja dla tradycjonalistów. Takie elementy doskonale pokrywają krawędź łączącą połać górną z dolną. Ponieważ kąt załamania połaci może być różny, przeważnie takie dachówki są wykonywane na zamówienie.

Trzeba mieć również na uwadze fakt, że dachówki ceramiczne i cementowe mają – ze względów bezpieczeństwa – ustalone graniczne wartości kąta nachylenia dachu. Dachówki układane na prawie pionowej połaci trzeba zamocować mechanicznie, a więc przykręcić do łat lub przytwierdzić specjalnymi klamrami. Dobrego mocowania wymagają również wszystkie dachówki zlokalizowane wzdłuż krawędzi dachu, czyli wzdłuż szczytów, kalenic, koszy oraz dookoła okien połaciowych.

• Gont bitumiczny

Praktycznym pokryciem dachu mansardowego może być także gont bitumiczny. Do jego zalet zalicza się przede wszystkim łatwy montaż i niska cena. Szczelność zapewnia w tym przypadku warstwa papy podkładowej. Dodatkowo elastyczne gonty można doginać i tym samym dostosowywać do krawędzi.

Trzeba jedynie pamiętać, że wykonanie pokrycia z gontu bitumicznego jest możliwe tylko przy pełnym deskowaniu na belkach krokwiowych.

• Gont drewniany

Ciekawy efekt, zwłaszcza w przypadku domów drewnianych i budynków w stylu dworkowym, daje pokrycie dachu mansardowego gontem drewnianym. W tym przypadku kluczowe jest dostosowanie budowy pokrycia do kąta nachylenia połaci. Jeśli jest on większy niż 38 stopni, zaleca się wykonać podwójną warstwę.

• Panele z blachy lub blachodachówka

Jak wspomnieliśmy już wcześniej, w nowoczesnej odsłonie, a więc głównie w domach o modernistycznej bryle, dachy mansardowe zwykle pokrywane są panelami z blachy lub płaską blachodachówką. Takie elementy są bardzo estetyczne, a jednocześnie wygodne i dużo lżejsze od dachówki, dlatego nie obciążają więźby dachowej w znacznym stopniu.

Kiedy warto zdecydować się na dach wykonany z łupka?

Jak wygląda montaż okien w przypadku dachu mansardowego?

To, jakie okna można zastosować na ostatniej kondygnacji budynku, zawsze wiąże się bezpośrednio z konstrukcją dachu, zaś ten mansardowy daje szerokie możliwości w tym zakresie – zarówno pod względem dopasowania modeli, jak i możliwości ich montażu.

Poddasze użytkowe zlokalizowane pod dachem mansardowym przeważnie zachowuje standardową wysokość pomieszczeń (1,9 metra), dzięki czemu dolna połać o niewielkim nachyleniu pełni de facto funkcję ściany zewnętrznej. Pozwala to na zastosowanie standardowych okien fasadowych. Możliwe są także w przypadku dachu mansardowego okna połaciowe.

Okna dachowe, choć mniejsze, dostarczają do wnętrza zdecydowanie więcej światła niż okna pionowe. Umieszczone w określonych odstępach są w stanie równomiernie doświetlić całe poddasze. Okna elewacyjne z kolei wpuszczają promienie słoneczne przede wszystkim na przestrzeń przy ścianie, w której są osadzone. Zestawiając obok siebie oba warianty, można znakomicie zagrać światłem na poddaszu, tworząc jednocześnie ciekawe aranżacje.

Dużą popularnością cieszy się również dach mansardowy z lukarną, czyli dachową nadbudówką z oknem osadzonym pionowo. Taki detal pełni podwójną funkcję: praktyczną (doświetlenie poddasza) oraz dekoracyjną. Ciekawym rozwiązaniem są okna balkonowe przystosowane do tzw. balkonów dachowych – bardzo praktyczne, ciekawe wizualnie i wielofunkcyjne.

Niektórzy producenci okien proponują także ciekawe rozwiązania umożliwiające tworzenie interesujących układów okien, na przykład łączenie okien na krawędzi scalającej dwie połacie o różnym kącie nachylenia. Dzięki takim specjalnym modułom do zespolenia mansardowego można spotęgować efekt doświetlenia przestrzeni. Przy okazji przy tak wykończonym dachu mansardowym elewacja prezentuje się wyjątkowo interesująco.

O ile wzrosły koszty budowy domu w 2022 roku?

Jakie wady i zalety ma dach mansardowy? Czy warto go budować?

Dachy mansardowe niewątpliwie mają swój urok. Stanowią ciekawe rozwiązanie dla osób chcących maksymalnie wykorzystać potencjał poddasza i stworzyć i ciekawą wizualnie bryłę. Nie są jednak pozbawione wad, dlatego – zanim zaczniesz przeglądać projekty domów z dachem mansardowym – zapoznaj się ze wszystkimi szczegółami na ten temat.

Najważniejsze zalety dachów mansardowych to:

• atrakcyjny i ponadczasowy wygląd dachu,
• duża przestrzeń użytkowa poddasza,
• większe możliwości aranżacji i urządzenia poddasza,
• możliwość zaplanowania lukarn i wykuszy,
• możliwość montażu standardowych okien fasadowych na poziomie poddasza,

Dach mansardowy ma jednak także wady, do których zaliczają się:

• wysokie koszty realizacji przedsięwzięcia,
• konieczność wykonania solidnej izolacji,
• skomplikowany montaż konstrukcji i pokrycia, wymagający czasu i odpowiednich umiejętności,
• konieczność wykonania dokładnej izolacji i odwodnienia ze względu na wysoki kąt spadku,
• poważne konsekwencje ewentualnych błędów, np. nieszczelności, przepuszczalność śniegu czy deszczu.

Zarówno dach mansardowy francuski, jak i dach mansardowy polski prezentują się bardzo efektownie, a walory użytkowe i wizualne w pełni rekompensują trud i środki finansowe przeznaczone na wykonanie takiej właśnie konstrukcji. Trzeba mieć natomiast świadomość, że to wymagające przedsięwzięcie, a ewentualne zaniedbania niosą ze sobą poważne konsekwencje, których naprawa wiąże się z nerwami i dodatkowymi kosztami.

Jak wybrać idealny dom dla rodziny 2+2?