Jak zaprojektować nowoczesny ogród wielopoziomowy na pochyłym terenie?

O czym warto pamiętać, projektując ogród na pochyłym terenie?

Wielopoziomowa aranżacja ogrodu bywa marzeniem, dlatego architekci krajobrazu często celowo wprowadzają do swoich projektów skarpy i nasypy, urozmaicając w ten sposób teren. Jeżeli twoja działka jest ukształtowana w taki sposób przez naturę, zyskujesz dodatkowe możliwości. Różnice poziomów, odpowiednio rozplanowane układy roślin, dekoracje i elementy małej architektury – to wszystko tworzy niepowtarzalny klimat.

O czym trzeba pamiętać, projektując ogród na pochyłej działce? W pierwszej kolejności zadbaj o właściwe zabezpieczenie gruntu przed osunięciem. Unikniesz w ten sposób zagrożenia, strat i uciążliwych napraw. Do tego celu możesz wykorzystać odpowiednio rozplanowane murki oporowe, które dodatkowo pełnią funkcję dekoracyjną. Dzięki nim możesz uzyskać również ciekawy efekt w postaci ogrodu tarasowego.

Czy można zaplanować rozkład murków oporowych i wzmocnień samodzielnie? Zdecydowanie bezpieczniej będzie powierzyć to zadanie architektowi, który przeprowadzi wyliczenia. Na tej podstawie określi siłę nacisku, która jest ważna nie tylko na etapie przygotowania ogrodu, ale przede wszystkim podczas wieloletniego użytkowania.

Warto także podzielić ogród na pochyłym terenie na strefy i wyznaczyć komfortowe szlaki komunikacyjne pomiędzy nimi. Taka specyfika działki stwarza idealne warunki do wyznaczenia części typowo użytkowej i rekreacyjnej.

Możesz wydzielić także obszary zaprojektowane z myślą o dzieciach lub spotkaniach towarzyskich, miejsce do grillowania czy uprawy warzyw. Przemyślane ścieżki zapewnią połączenie między nimi i zagwarantują bezpieczeństwo, zwłaszcza gdy działka jest mocno nachylona lub pofałdowana. Dobrym pomysłem okaże się wyrównana alejka poprowadzona pod odpowiednim kątem lub schody.

Jak zniwelować różnice poziomów w ogrodzie?

Zdarza się, że ogród wielopoziomowy jest na tyle nierówny, że wymaga zniwelowania różnic w położeniu gruntu. Możesz osiągnąć taki efekt na kilka sposobów, jednak wcześniej warto upewnić się co do skali przedsięwzięcia.

Stojąc na działce i spoglądając na nią bezpośrednio, często można odnieść mylne wrażenie co do tego, które fragmenty terenu są wyżej lub niżej i jak znaczne są te rozbieżności. Dobrym pomysłem jest więc skorzystanie z pomocy geodety lub osoby dysponującej niwelatorem i umiejącej się nim posługiwać.

Co później? Szczególnie interesujące są dwie możliwości.

• Wyrównanie pochyłości

Jeżeli ogród na pochyłym terenie jest na tyle nierówny, że stanowi zagrożenie w codziennym funkcjonowaniu, możesz po prostu zniwelować jego mankamenty, wygładzając powierzchnię. W miarę możliwości posiłkuj się dostępnym gruntem. Może jednak zaistnieć konieczność dowiezienia ziemi. Wówczas trzeba liczyć się z tym, że świeże wypełnienia osiądą, dlatego dobrze po około 2 – 3 miesiącach działanie powtórzyć.

• Ogród kaskadowy

Do stworzenia ogrodu kaskadowego wykorzystuje się mury oporowe prowadzone przez działkę. Podpierają one kolejne, wyższe półki terenu, tworząc charakterystyczne tarasy i dzieląc przestrzeń. Każdy z nich łączy się ze schodami i chodnikami. To znakomita propozycja dla osób, które lubią, gdy w otoczeniu domu sporo się dzieje, niezależnie od tego, czy planujesz w ogrodzie dwa poziomy czy większe zróżnicowanie.

Jesteś na etapie urządzania ogrodu? Przeczytaj nasz artykuł: Przedstawiamy oryginalny pomysł na kącik wypoczynkowy w ogrodzie!

Jak urządzić ogród na nierównym terenie?

Ogród na zboczu to sposób na bardzo efektowną aranżację posesji – nie bez powodu ulokowane na siedmiu tarasach Ogrody Semiramidy uznano za jeden z cudów świata. Wcale jednak nie potrzebujesz rozległego terenu czy wysokich nakładów finansowych. Nawet mały ogród wielopoziomowy zaprezentuje się efektownie, jeśli weźmiesz pod uwagę kilka aspektów.

Jak zaprojektować ogród na pochyłej działce? W zależności od swoich upodobań możesz wybrać aranżację o charakterze naturalnym lub uporządkowany układ tarasowy. Na kolejnych poziomach usytuuj poszczególne strefy: począwszy od części rekreacyjnej po elementy użytkowe (podjazd, pomieszczenia gospodarcze, miejsce na kosze na śmieci). Pamiętaj, że poziomowanie ma za zadanie wyeksponować walory ogrodu na stromym zboczu i ukryciu tego, co schować warto.

Aranżacja ogrodu na pochyłym terenie będzie dobrze współgrać z takimi detalami jak skalniak, suchy strumień, strumień kaskadowy, oczko wodne z wodospadem. Warto zainteresować się również ideą ogrodu dynamicznego, w którym kolejne sekcje projektuje się, uwzględniając okres kwitnienia roślin. Dzięki temu, gdy jeden obszar wygląda mniej reprezentacyjnie, drugi zamienia się w najbardziej atrakcyjny punkt, a cała przestrzeń prezentuje się doskonale przez cały rok.

Murowane tarasy

Nieodłącznym elementem tworzącym ogród tarasowy są murki oporowe i ściany łączące funkcje praktyczne i dekoracyjne. Ich rola polega na podparciu ziemi i zabezpieczeniu jej przed osunięciem, dodatkowo jednak sprawdzą się jako siedziska czy donice bez dna umożliwiające zwiększenie głębokości warstwy gleby i rozwinięcie systemów korzeniowych roślin.

Podwyższone rabaty

Przy wysokich pochyłościach efektownie zaprezentują się podwyższone rabaty wydzielone za pomocą murków z kamienia bądź cegły albo drewnianych palisad. Wyznaczając fragmenty przestrzeni, zyskasz dodatkowy potencjał w tworzeniu różnych kompozycji roślin. Geometryczne układy wprowadzą do ogrodu dodatkowy porządek.

Nieregularne skalne półki

Nieregularne skalne półki sprawdzą się w ogrodach naturalistycznych i romantycznych, którym chcesz nadać nastrojowy charakter. Układy kamieni zachowują spadek terenu bliski temu ukształtowanemu przez przyrodę, a ich nieoczywista forma pozostawia spore możliwości późniejszego przearanżowania. Niestety, taka niepodmurowana kompozycja nie powstrzyma opadania ziemi, dlatego sprawdzi się jedynie przy niewielkiej różnicy poziomów i przy skalniakach.

Ogrodowe schody

Szukając pomysłu na przejścia w ogrodzie na pochyłym terenie, zaplanuj przebieg schodów. Sprawdź, jak je zbudować, by wszyscy członkowie rodziny korzystali z nich równie komfortowo. Zaplanuj między innymi wysokość i szerokość stopni, a także ich liczbę. Czy wiesz, że naturalny rytm chodzenia człowieka jest nieparzysty, dlatego dobrze, by również liczba stopni taka była? Zastanów się także, jaki styl schodów będzie spójny z aranżacją ogrodu.

Posiadasz mały ogród i nie masz pomysłu na jego aranżację? Sprawdź nasz artykuł: Jak ciekawie urządzić mały ogród przydomowy?

Jakie gatunki roślin sprawdzą się w przypadku ogrodu na pochyłej działce?

Każda aranżacja ogrodu wymaga indywidualnego dopasowania kwiatów, krzewów i drzewek. Można jednak wskazać rodzaj roślinności, który najlepiej poradzi sobie na specyficznym pochyłym terenie, dodatkowo korzystnie wpływając na trwałość opadającego obszaru. Jakie to gatunki?

Do ogrodów na pochyłych działkach rekomenduje się przede wszystkim rośliny okrywowe. Są niewymagające, szybko rozrastają się, a ich korzenie tworzą gęstą siatkę zabezpieczającą przed erozją i zsuwaniem się warstw ziemi. Na skarpach warto posadzić rośliny zimozielone i krzewy iglaste, na przykład jałowce czy kosodrzewiny. Sprawdzą się również liściaste berberysy, pęcherznice, rokitniki. Pagórki z kolei stanowią dobre miejsce do uprawy ziół.

Jak zaaranżować skarpy w miejscach cienistych? Do roślin cieniolubnych i cienioznośnych zaliczają się: bluszcz, barwinek, trzmielina, runianka japońska. Część z nich to gatunki zimozielone, które ozdobią teren nawet zimą. Prawdziwym wyzwaniem są skarpy nasłonecznione, na których przeważnie jest bardzo gorąco i sucho, gdyż woda spływa po pochyłościach w niższe rejony posesji. Posadź tu reprezentantów flory odpornych na ekstremalne susze, na przykład jałowce, kosodrzewiny, ekspansywne irgi czy rojniki.

Jak dbać o ogród na pochyłym terenie?

Ogrody na pochyłym terenie mają tendencje do miejscowego przesychania, dlatego podstawą pielęgnacji jest dbałość o dostarczenie odpowiedniej ilości wody, zwłaszcza do problematycznych obszarów.

Godnym rozważenia udogodnieniem jest wykorzystanie zautomatyzowanego systemu nawadniania podłączonego do sieci wodno-kanalizacyjnej. To duża wygoda, także w razie ewentualnych wyjazdów. W przypadku znacznych stromizn trzeba jednak liczyć się z tym, że nawet najlepszy system nie dotrze w każde miejsce, dlatego pojawi się potrzeba podlewania ręcznego.

Przy ogrodach wielopoziomowych nie można zapomnieć o typowych pracach sezonowych, takich jak usuwanie chwastów, grabienie liści lub usuwanie nadmiaru śniegu. Ważne jest także przycinanie, które pomoże zachować pożądany kształt kolejnych poziomów i nie dopuści do sytuacji, gdy niekontrolowany rozwój jednej grupy roślin zakłóci wzrost sąsiednich.

Na bieżąco weryfikuj ewentualne osunięcia terenu. Z biegiem czasu konieczne może być ustawienie dodatkowych podpór lub dosadzenie roślin, które zachowają stabilność konstrukcji.

Koniecznie przeczytaj: jak zaplanować wiosenne porządki w ogrodzie i od czego zacząć?

Jakich błędów unikać, urządzając nowoczesny ogród na pochyłej działce?

Jeśli planujesz ogród nowoczesny kaskadowy, przede wszystkim zadbaj o odpowiednie wzmocnienie terenu. Pomijanie tego etapu prac zalicza się do najczęstszych i poważnych w skutkach błędów. Nie lekceważ roli murów oporowych, ścianek, schodów, skalniaków, ogrodzeń.

Złym doradcą jest również pośpiech. Kolejne strefy wielopoziomowych ogrodów zawsze tworzy się stopniowo, a ziemia – po ingerencji w strukturę – osiada w nowym miejscu powoli. Warto zatem uwzględnić ten czas w harmonogramie działań. Przygotuj się także na to, że finalny efekt będzie widoczny dopiero za kilka lat, gdy wszystkie rośliny osiągną oczekiwaną wysokość.

Eksperci zalecają lokować ogrody na skarpach skierowanych na nasłonecznione południe. Oczywiście, zwrot na północ nie przekreśla szans na udaną aranżację, wówczas trzeba jednak znacznie staranniej dobierać gatunki roślin. Nasadzenia niedopasowane do warunków panujących na danym terenie to również powszechnie popełniany błąd.