Zakaz palenia w kominkach 2024: kogo i kiedy obowiązuje?

Jednym z największych problemów w Polsce jest zła jakość powietrza, której przyczyną jest m.in. wykorzystywanie przez wiele gospodarstw domowych przestarzałych instalacji grzewczych lub paliw emitujących do atmosfery szkodliwe spaliny. W związku z tym wprowadzane są sukcesywnie przepisy ograniczające ich stosowanie, co ma pomóc nie tylko w walce ze smogiem, ale także dostosować polskie regulacje do unijnych wymogów w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatu i ochrony środowiska.

Ogólne założenia walki ze smogiem i transformacji energetycznej w Polsce zostały sformułowane w Krajowym Programie Ochrony Powietrza, który przewiduje np. całkowity zakaz palenia węglem w Polsce – od 2030 r. w miastach i od 2040 r. na terenach wiejskich.

Do zanieczyszczania powietrza przyczyniają się jednak nie tylko stare kotły (tzw. kopciuchy), ale także niektóre domowe kominki. Właśnie dlatego od pewnego czasu obowiązuje zakaz palenia w kominkach w Polsce w tzw. dni smogowe.

Oprócz tego od 1 stycznia 2022 roku obowiązują w całej Polsce nowe przepisy unijne, które także ograniczają możliwości palenia w kominku. Chodzi tutaj o Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE, zwaną Ekoprojektem, zgodnie z którą od początku 2022 roku w sprzedaży mogą znajdować się wyłącznie piece co oraz kominki, które spełniają wyśrubowane normy emisji spalin.

Wdrożenie unijnej Dyrektywy Ekoprojekt nie oznacza, że wprowadzono ogólnopolski zakaz palenia w kominkach od 2022 roku. Narzuca on jedynie obowiązek sprzedaży nowych kominków o określonych parametrach technicznych.

Należy jednak podkreślić, że w poszczególnych województwach wprowadzane są już lokalne przepisy, które nakładają obowiązek wymiany w określonym czasie przestarzałych kominków na urządzenia spełniające ekologiczne normy.

Sprawdź gotowe projekty domów energooszczędnych!

Chatka 2

4 740 zł

4 740 zł

Ara (1881)

3 290 zł

3 290 zł

Wspaniały 2

5 500 zł

5 500 zł

Projekty domów energooszczędnych

Czym możemy palić w piecu, a czym palić kategorycznie nie wolno?

Do kiedy można palić w kominku?

Aktualnie całkowity zakaz palenia w kominkach w większości województw obowiązuje wyłącznie w sezonie grzewczym i tylko w dni smogowe, a więc gdy poziom zanieczyszczenia pyłem przekracza dopuszczalne 50 μg/m³. Nie dotyczy on jednak osób, dla których kominek jest jedynym źródłem ogrzewania budynku lub mieszkania.

A czy będzie zakaz palenia w kominkach w pozostałe dni w roku w związku z wprowadzeniem nowych przepisów? Na razie na to się na zanosi, ale warto pamiętać o wspomnianych wyżej lokalnych przepisach. W wielu województwach wprowadzono bowiem już regulacje określające, że użytkować będzie można wyłącznie kominki spełniające normy emisji Ekoprojektu i mające potwierdzający to stosowny certyfikat.

Od kiedy zakaz palenia w kominkach niespełniających tych norm będzie obowiązywał w poszczególnych regionach Polski, wyjaśnimy w dalszej części tekstu.

Nowa Tarcza Solidarnościowa. Kto skorzysta z dopłat do ogrzewania w Tarczy 1000 plus?

Czy będzie obowiązek wymiany kominka?

W związku z wprowadzeniem zaostrzonych przepisów unijnych, w poszczególnych województwach wprowadzono tzw. Uchwały antysmogowe, które narzucają obowiązek wymiany pieca lub kominka (nazywa się go w uchwałach miejscowym ogrzewaczem pomieszczeń) na urządzenie z certyfikatem Europrojektu (Ecodesign).

W każdym województwie wyznaczono inny termin na dostosowanie się do przepisów. Przykładowo, mieszkańcy województwa łódzkiego na wymianę przestarzałego kominka mają czas do 1 stycznia 2025 r., ale w województwie śląskim należy to zrobić już do końca 2022 roku.

W ostatnim akapicie wyjaśnimy, od kiedy obowiązek wymiany pieca lub kominka został wprowadzony w innych województwach, czyli w jakim terminie należy to zrobić.

Program “Ciepłe Mieszkanie”: nowy system dopłat do termomodernizacji budynków wielorodzinnych

ofe-5847238-71982 w-71982

Jakie kominki spełniają wymagania Ekoprojektu?

Według unijnej dyrektywy Ekoprojekt kominek powinien spełniać normy dotyczące emisji spalin, czyli emitować nie więcej niż:

• 40 mg/m³ pyłów zawieszonych PM,
• 120 mgC/m³ gazowych zanieczyszczeń organicznych,
• 1500 mg/m³ tlenku węgla (CO) w przypadku kominków z zamkniętą komorą spalania na paliwo stałe inne niż pellet,
• 200 mg/m³ tlenków azotu (Nox) w przypadku kominków na paliwo stałe inne niż pellet.

Dodatkowo sezonowa efektywność energetyczna kominków z zamkniętą komorą spalania na paliwo inne niż pellet nie może być niższa niż 65%, a dla kominków z otwartą komorą spalania wynosić co najmniej 30%.

Warto pamiętać, że spełnienie powyższych wymagań powinien potwierdzać stosowny certyfikat Ecodesign Ekoprojekt, który jest obligatoryjny dla wszystkich nowy urządzeń sprzedawanych od 1 stycznia 2022 r.

Nowe normy emisyjne muszą spełniać wszelkiego rodzaju miejscowe ogrzewacze powietrza i piece wolnostojące, które są wprowadzane do obrotu. Aktualnie więc w Polsce kupić można także zgodny z wymogami określonymi w dyrektywie Ekoprojekt kominek z płaszczem wodnym.

Warto jednak zwrócić uwagę, że niemal w każdym województwie antysmogowa ustawa przewiduje zakaz palenia w kominkach niespełniających norm Ecodesign głównie w odniesieniu do urządzeń niebędących głównym źródłem ogrzewania. Teoretycznie więc nieco starsze kominki z płaszczem wodnym przez jakiś czas będzie można jeszcze używać.

Piec na pellet – jak wybrać dobry kocioł na pellet?

Czym będzie można palić w piecu w 2024 roku i w kolejnych latach?

Przepisy antysmogowe określają także, czym można palić w kominku, a czego nie można w nich stosować. Aktualnie wolno palić drewnem w kominkach, ale tylko tym nieimpregnowanym i sezonowanym, czyli suszonym przynajmniej przez 2 lata, aby jego wilgotność nie przekraczała 20%. Dopuszczalnym opałem do kominków jest także brykiet drzewny oraz pellet, a także wysokiej jakości węgiel kamienny, o ile urządzenie jest do niego dostosowane.

Do paleniska nie można natomiast wrzucać m.in.:

• fragmentów mebli i płyt wiórowych, 
• kolorowego papieru,
• tworzyw sztucznych,
• węgla brunatnego,
• miału i mułu węglowego.

W kominkach niedozwolone jest także palenie śmieci.

W niektórych regionach Polski obowiązują dodatkowe przepisy w zakresie dopuszczalnych materiałów opałowych do kominków. Przykładowo, od 2019 roku w Krakowie obowiązuje całkowity zakaz palenia drewnem w kominkach, a także zakaz palenia węglem. Od 2024 r. zakaz palenia w kominkach drewnem będzie obowiązywał także w województwie mazowieckim, natomiast mieszkańców Warszawy od października 2023 r. obejmie zakaz palenia w kominkach węglem.

Czym można palić w piecu?

Analogiczne przepisy obowiązują w zakresie pieców i kotłów grzewczych. Zatem czym można palić w piecu w 2024 r.? Bez narażenia się na mandat można w każdym piecu palić przede wszystkim dobrej jakości grubym węglem kamiennym, nieimpregnowanym drewnem, lekkim olejem opałowym, gazem ziemnym, brykietami ze słomy, a także tzw. biopaliwami, czyli np. zbożem, czy łupinami orzechów.

Dopłaty do węgla 2023: kto i kiedy będzie mógł się ubiegać o wsparcie od Państwa?

Zakaz palenia w kominkach w poszczególnych województwach

Poniżej przedstawiamy, gdzie obowiązuje zakaz palenia w kominkach i jakie uchwalono przepisy w wybranych województwach w zakresie konieczności wymiany kominka na urządzenie spełniające wymogi dyrektywy Ekoprojekt.

Województwo mazowieckie:

• zakaz palenia w kominkach w dni smogowe,
• do końca 2022 roku należy wymienić kominki na takie, które spełniają normy Ekoprejektu lub wyposażyć je w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w Ekoprojekcie.
• od 1 października 2023 r. w Warszawie obowiązuje zakaz palenia w kominkach węglem.

Województwo małopolskie:

• zakaz palenia w kominkach w dni smogowe,
• w Krakowie całoroczny zakaz palenia w kominkach drewnem i węglem – od 1 września 2019 r.,
• od 1 lipca 2017 roku można instalować wyłącznie kominki spełniające normy Ekoprojektu,
• do 31 grudnia 2022 r. należy wymienić stare kominki na urządzenie spełniające wymogi Ecodesign – nie dotyczy to kominków o sprawności cieplnej na poziomie minimum 80% lub wyposażonych w urządzenia redukujące emisję pyłu np. elektrofiltry.

Wielkopolska i Poznań:

• zakaz palenia w kominkach w dni smogowe,
• do końca 2025 roku konieczność wymiany kominków na urządzenia spełniające wymogi Ekoprojektu, z wyjątkiem kominków osiągających sprawność cieplną na poziomie minimum 80%.

Województwo śląskie:

• zakaz palenia w kominkach niesezonowanego drewna, węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem,
• do 31 grudnia 2022 r. obowiązek wymiany kominków na urządzenia spełniające normy Ekoprojektu z wyjątkiem kominków osiągających sprawność cieplną na poziomie minimum 80%.

Województwo dolnośląskie:

• zakaz palenia w kominkach w dni smogowe,
• we Wrocławiu od 1 lipca 2018 wszystkie użytkowane i nowo instalowane kominki muszą spełniać wymogi Ekoprojektu, o ile nie są podstawowym źródłem ciepła w lokalu lub urządzeniami rozprowadzającymi ciepło (takie kominki traktowane są jak kotły, dla których obowiązują odrębne normy).

Województwo łódzkie:

• zakaz palenia w kominkach paliw, w których udział masowy węgla kamiennego o uziarnieniu poniżej 3 mm wynosi powyżej 15% (z wyjątkiem paliw o wartości opałowej nie mniejszej niż 24 MJ/kg i zawartości popiołu nie większej niż 12%), węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem, zawierających biomasę stałą o wilgotności powyżej 20% (można palić tylko suchą biomasą – drewnem) oraz odpadów wszelkiego rodzaju,
• od 1 stycznia 2022 r. możliwość montażu wyłącznie kominków spełniających wymogi Ekoprojektu,
• do 1 stycznia 2025 r. - konieczność demontażu lub wymiany kominków niespełniających norm Ekoprojektu (termin ten być może zostanie wydłużony o rok).

Województwo podkarpackie:

• zakaz palenia w kominkach w dni smogowe (o ile nie są głównym źródłem ogrzewania),
• od 1 stycznia 2023 r. możliwość użytkowania wyłącznie kominków spełniających normy Ekoprojektu lub mają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80%.

Województwo pomorskie:

• zakaz palenia w kominkach jedynie w dni smogowe,
• możliwość korzystania z kominków rekreacyjnych (niestanowiących głównego źródła ciepła) tylko okazjonalnie i o ile spełniają one wymagania w zakresie Ekoprojektu, a ich eksploatacja nie powoduje uciążliwości, w tym zadymienia, na terenach sąsiadujących.

Województwo zachodniopomorskie:

• zakaz palenia w kominkach w dni smogowe (o ile nie są głównym źródłem ogrzewania),
• do 1 stycznia 2028 r. konieczność wymiany kominków na urządzenia spełniające normy Ekoprojektu.

Województwo kujawsko-pomorskie:

• zakaz palenia w kominkach niespełniających norm Ekoprojektu od 1 stycznia 2024 r. (do tego czasu należy wymienić urządzenia),
• od 1 stycznia 2030 r. zakaz montażu kominków, jeżeli istnieje możliwość przyłączenia budynku lub mieszkania do sieci ciepłowniczej lub gazowej – dotyczy to Bydgoszczy, Torunia, Włocławka, Ciechocinka, Grudziądza, Inowrocławia, Nakła nad Notecią oraz uzdrowiska Wieniec-Zdrój.

Województwo lubelskie:

• zakaz palenia w kominkach najgorszych jakościowo paliw,
• od 1 maja 2021 r. w nowo budowanych budynkach montowane kominki rekreacyjne muszą spełniać normy Ekoprojektu,
• od 1 stycznia 2030 r. dopuszczalna będzie eksploatacja wyłącznie urządzeń spełniających wymogi Ekoprojektu.

Województwo opolskie:

• ograniczenie możliwości eksploatacji kominków, które nie są jedynym źródłem ogrzewania w tzw. dni smogowe.
• od 1 stycznia 2036 r. brak możliwości eksploatacji kominków niespełniających wymogów Ekoprojektu (z wyjątkiem urządzeń mających sprawność min. 80% oraz kominków zamontowanych po 1 lipca 2017 r.).

Województwo świętokrzyskie:

• od 1 lipca 2026 r. wszystkie eksploatowane kominki muszą spełniać normy Ecodesign.

Jak otrzymać dofinansowane do budowy domu energooszczędnego?