Dach jętkowy – czym charakteryzuje się więźba jętkowa i czy warto ją wybrać?

Wybrałeś projekt domu ze stromym dachem? W takim razie rodzaj dachu, który w nim prawdopodobnie przewidziano, nazywa się jętkowy. Jaka jest jego konstrukcja? 

Dach jętkowy – czym jest i kiedy warto go wybrać?

Dach jętkowy jest dachem spadzistym zbudowanym z więźb jętkowych. Sama jętka to zaś belka pozioma, którą umieszcza się pomiędzy krokwiami, najczęściej w połowie ich wysokości. Wszystko po to, aby ustabilizować i wzmocnić konstrukcję dachową, którą tworzą dwa charakterystyczne trójkąty. Dach jętkowy w polskich warunkach pogodowych stosowany jest bardzo często, a to ze względu na jego wysoką wytrzymałość.

Dach jętkowy – konstrukcja i wymiary

Wiązary dachowe jętkowe są ułożone jedna za drugą – w ten sposób tworzą drewniany szkielet dachu, czy więźbę dachową. Kiedy jest ona gotowa, na powierzchni szkieletu dachu układa się poszycie dachowe.

Tak ułożona konstrukcja dachu jętkowego ma przenosić obciążenia z dachu na ściany budynku. Dzięki temu nie załamuje się pod ciężarem własnej konstrukcji, ale i na przykład zalegającego śniegu. Element, który łączy dach ze ścianą budynku, nazywany jest murłatą. Co to jest? To drewniana belka układana na murze.

Wymiary dachu jętkowego są zależne od typu i wielkości budynku. Niemniej przyjmuje się, że część dolna nie powinna przekraczać 4,5 m, zaś górna 2,5 m. Przekrój dachu jętkowego należy dostosować do rozstawu krokwi, ale również przewidywanych obciążeń.

Zobacz projekty domów z dachem dwuspadowym!

Igor z garażem 1-st. bliźniak [A-BL]

8 902 zł

Mazurek II z garażem 1-st. bliźniak [A-BL1]

8 902 zł

Norbert z garażem 1-st. bliźniak [A-BL1]

8 902 zł

Projekty domów z dachem dwuspadowym

Dach jętkowy – jaka jest jego optymalna rozpiętość?

W związku z tym, że jętka jest krótszą belką, nie wszędzie dach jętkowy można zastosować. Aby można było to zrobić, rozpiętość ścian powinna wynosić minimum 5 metrów, maksymalna rozpiętość dachu jętkowego to zaś 12 metrów. Zdecydowanie najczęściej występująca rozpiętość dachu jętkowego to 10 m.

Istotny jest również kąt nachylenia - minimalny to 25˚, a maksymalny ok 67˚. Większy kąt nachylenia wymaga już zastosowania dłuższej krokwi.

Przeczytaj też: Kąt nachylenia dachu – jak obliczyć i od czego zależy kąt nachylenia dachu?

Rodzaje dachów z wykorzystaniem jętek

Dach jętkowy może występować w kilku typach. Najpopularniejsze z nich to:

• dach krokwiowo jętkowy – to jedno z najczęściej stosowanych rozwiązań. Dach krokwiowo-jętkowy przypomina typowy dach krokwiowy z tą różnicą, że posiada dodatkowe wzmocnienie w formie jętek, czyli poziomych belek wzmacniających. 
• dach płatwiowo jętkowy – gdy długość jętek wyklucza ich stabilność, tworzona jest konstrukcja płatwiowo-jętkowa. Wykonuje się wówczas ściany stolcowe z jednego lub dwóch rzędów słupów, na których to podparte są jętki. Więźba płatwiowo-jętkowa może być stosowana przy rozpiętości od 7,5 do 12 metrów. 
• dach kleszczowo jętkowy – większość obciążeń jest przekazywana na strop lub wewnętrzne ściany nośne. Ten typ więźby zastosować można zarówno na dachach płaskich, jak i również stromych.

Czym charakteryzuje się dach jętkowy jednostolcowy lub dwustolcowy?

Dach jętkowy podparty zwany również dachem jętkowym jednostolcowym to układ, w którym znajdują się płatwie oparte na słupach. Ich stabilność zwiększają także ukośne miecze. Ten rodzaj konstrukcji stosuje się przy dużych rozpiętościach dachu, w sytuacji, gdy jętki są za długie, co może przekładać się na ich mniejszą stabilność. Jak sama nazwa wskazuje, w tym przypadku buduje się jedną ścianę stolcową.

Gdy rozpiętość konstrukcji wynosi powyżej 9 metrów, to wówczas stosuje się dach jętkowy z dwoma stolcami. Słupy stolcowe ustawiane są na drewnianych belkach (podwalinach). Skąd konieczność zastosowania aż dwóch stolców? Rozpiętość jest bowiem zbyt duża, aby poradziła sobie z nią jedna ściana.

Zobacz projekty domów z dachem płaskim!

Mateo 2

6 400 zł

Modernistyczny D12

3 749 zł

4 099 zł

Cena regularna

3 749 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Wąski D9

3 949 zł

4 299 zł

Cena regularna

3 949 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Projekty domów z dachem płaskim

Jak poprawnie połączyć jętki z krokwiami?

Jętki z krokwiami można połączyć nakładkowo lub doczołowo. Który sposób wybrać? Połączenie nakładkowe wybiera się, jeśli krokwie i jętki nie są współosiowe. W tym przypadku jętka jedną z krawędzi przylega do boku krokwi. Z tego też względu połączenie wykonuje się zazwyczaj przy użyciu gwoździ lub specjalnych śrub.

Jeśli krokwie i jętki pokrywają się w rzucie, to stosowane jest połączenie doczołowe. Oba elementy łączone są w tej samej szerokości przy użyciu płytek kolczastych lub perforowanych.

Jaki rozstaw krokwi występuje w dachu jętkowym? Wiązary główne, rozstawione są co mniej więcej 3-5 m.

Sprawdź: Dach dwuspadowy – jak zrobić dach dwuspadowy i jakie są jego wady i zalety?

ofe-5847238-70028 w-70028

Jakie drewno wybrać na dach jętkowy?

Najczęściej na dach jętkowy wybierane jest drewno iglaste. Głównie będzie to sosna, jodła czy świerk, nieco rzadziej także modrzew. Te gatunki cechuje wysoka wytrzymałość, ale i odporność na działanie grzybów czy szkodników, co ma istotne znaczenie w przypadku konstrukcji drewnianej.

Szczególnie doceniany pod tym względem jest wspominany modrzew, niestety charakteryzuje go również wysoka cena. Nie będzie więc dobrym wyborem, jeśli stawiasz na ekonomiczne rozwiązania.

Warto także mieć na względzie, że drewno na dach jętkowy musi być suche. Konieczne jest jego wysezonowanie i przechowywanie w specjalnych komorach, które zapobiegną powstawaniu wilgoci. 

Jak dobrać najlepszą podbitkę dachową do swojego domu?

Jakie pokrycie dachowe wybrać na dach jętkowy?

Dach jętkowy zapewnia bardzo duży wybór pokrycia dachowego. A to ze względu na fakt, że jego sztywność świetnie radzi sobie z silnymi podmuchami wiatru. Kąt nachylenia także sprzyja pewnego rodzaju uniwersalności wykończenia.

Odpowiednio dobrane przekroje elementów konstrukcyjnych, a także optymalny rozstaw wiązarów sprawiają, że możliwe jest zastosowanie m.in. dachówek ceramicznych, dachówek cementowych czy gontów. Na dachu jętkowym sprawdzi się także najpopularniejsze w Polsce pokrycie dachowe, czyli blachodachówka.

Jak sprawdzić wytrzymałość dachu jętkowego?

Wytrzymałość dachu jętkowego powinna zostać obliczona na etapie projektu. Konieczne jest wykonanie schematu statycznego, który uwzględni różnego rodzaju obciążenia spowodowane, chociażby zalegającym śniegiem.

Ile kosztuje dach jętkowy?

Sam dach jętkowy nie należy do drogich, jednak budowa jest procesem wieloetapowym. Początkowo niezbędne jest wykonanie więźby, a następnie zamontowanie wstępnego krycia oraz pokrycia dachowego docelowego.

Całościowe koszty zależą od rodzaju zastosowanych materiałów, powierzchni dachu czy też stopnia skomplikowania jego konstrukcji. Łączna cena za wykonanie dachu jętkowego wynosi ok. 8-10 tysięcy złotych. Są to jedynie koszty szacunkowe.

Warto wiedzieć: Budowa dachu – ile kosztuje budowa dachu w 2021 i jak przebiega krok po kroku?

Jakie są zalety i wady dachu jętkowego?

Dach jętkowy stosuje się głównie przy dachach spadzistych. Z powodzeniem można go również zastosować w domach z poddaszem użytkowym, które to stają się coraz popularniejsze. Więźba jętkowa ogranicza bowiem liczbę skosów, co przy powierzchni użytkowej na poddaszu jest niezwykle pożądane. Z uwagi na tę zaletę, dach jętkowy bywa czasem porównywany do dachu krokwiowego.

Dach jętkowy jest także ekonomicznym wyborem. Jego budowa nie pociąga za sobą wysokich kosztów, a sama konstrukcja jest dość prosta do wykonania i co najważniejsze – umożliwia montaż przy większym rozstawie ścian.

Dach jętkowy cechuje wysoka stabilność i odporność na działanie zróżnicowanych warunków pogodowych, w tym silnego wiatru. Dobrze sprawdza się więc w polskich warunkach.

Wadą dachu jętkowego są pewne ograniczenia co do jego zastosowania. Zaliczyć można do nich również występowanie krzywizny połaci dachu.