Jak urządzić kuchnię w domu? Zasady projektowania kuchni, które warto znać
Chociaż zasady projektowania kuchni nie są skomplikowane, to zakres zagadnień, które trzeba przemyśleć, bywa przytłaczający. Na co zwrócić uwagę w pierwszej kolejności? Dowiedz się, jak urządzić kuchnię, aby była ergonomiczna i funkcjonalna. Poznaj uniwersalne układy kuchni, które sprawdzają się w każdym projekcie – aneksu kuchennego przy salonie, przestrzeni z jadalnią czy zamkniętej kuchni.

W artykule:
- Jak zaplanować kuchnię w domu? Wybierz odpowiednie miejsce
- Jak duża powinna być funkcjonalna kuchnia? Ustal optymalną powierzchnię
- Najważniejsze zasady projektowania kuchni w domu. Jaki układ kuchni wybrać?
- Jak zaplanować funkcjonalną kuchnię?
- Jak umeblować kuchnię? Wysokość blatu i odległości między szafkami
- Jak urządzić kuchnię z oknem w domu?
- Zasady projektowania kuchni z wyspą w domu jednorodzinnym
- Jak urządzić kuchnię z jadalnią w domu?
- Jak urządzić salon z kuchnią w domu?
- Czy urządzanie kuchni na poddaszu w domu ma sens?
- Najczęstsze błędy przy projektowaniu kuchni w domu
Projekt domu z funkcjonalną kuchnią powinien być dopasowany do Twojego stylu życia, preferencji dietetycznych, a nawet ulubionych sprzętów AGD. Wybór otwartej lub zamkniętej kuchni w domu jednorodzinnym to dopiero pierwszy etap planowania! Jak urządzić kuchnię, aby była wygodna?
Otwarta kuchnia może być małym aneksem kuchennym lub częścią ogromnej przestrzeni z jadalnią i pokojem dziennym. Zanim zdecydujesz się na zamkniętą kuchnię, musisz przemyśleć, czy chcesz mieć osobną spiżarnię i schowek gospodarczy, czy zabudowę do sufitu, która pomieści wszystkie akcesoria i produkty. Poznaj więcej cennych wskazówek, które ułatwią Ci urządzenie funkcjonalnej kuchni w domu jednorodzinnym.

Jak zaplanować kuchnię w domu? Wybierz odpowiednie miejsce
Rozmieszczenie pomieszczeń względem stron świata wpływa zarówno na nastrój domowników, jak i czerpanie korzyści z naturalnego światła.
- Jeśli jesteś rannym ptaszkiem i szykujesz śniadanie dla całej rodziny, zanim udacie się na lekcje i do pracy, rozważ ulokowanie kuchni po stronie wschodniej. Dzięki temu rozwiązaniu wypijesz kawę w pierwszych promieniach słońca.
- Bliżej Ci do nocnej sowy? Kuchnia wyeksponowana na południe zagwarantuje Ci najwięcej słońca w godzinach popołudniowych. Rozważ tę opcję, szczególnie jeśli kuchnia ma drzwi tarasowe prowadzące do ogrodu.
- Stronę północną, czyli najmniej oświetlaną i ogrzewaną promieniami słonecznymi, warto zarezerwować dla pomieszczenia gospodarczego oraz spiżarni.
- Kuchnia po stronie zachodniej to uniwersalne rozwiązanie, aczkolwiek pamiętaj, że salon z aneksem kuchennym oddalonym nawet o kilka metrów od okien będzie mniej oświetlony niż kuchnia z oknami.
Wybór strony świata nie wyczerpuje tematu! Jak zaplanować kuchnię w domu jednorodzinnym tak, aby była komfortowo ulokowana dla wszystkich domowników? Jeżeli włączasz ekspres z młynkiem do kawy i blender do przyrządzenia smoothie o poranku, kuchnia sąsiadująca z sypialnią nocnego marka to fatalne rozwiązanie. Zwróć też uwagę na głośność pracy lodówki czy zmywarki – dźwięki generowane przez sprzęty AGD mogą zakłócać wypoczynek w salonie.
Dobrym pomysłem jest zaplanowanie kuchni w pobliżu przedpokoju, z którego szybko wniesiesz torby z zakupami.
Jak duża powinna być funkcjonalna kuchnia? Ustal optymalną powierzchnię
Ustalenie optymalnego metrażu wymaga wzięcia pod uwagę liczby domowników oraz ich zwyczajów. Członkowie rodziny, którzy korzystają z kuchni w tych samych godzinach, nie powinni się przeciskać między sobą.

Kuchnia otwarta - optymalny metraż
O ile aneksy kuchenne w małych mieszkaniach są zredukowane nawet do 5 m2, o tyle projekt domu jednorodzinnego powinien zakładać co najmniej 8-10 m2 na aneks przy salonie. Jeśli marzy Ci się wyspa w otwartej kuchni, jej metraż powinien sięgać minimum 12-15 m2.
Jak duża powinna być zamknięta kuchnia w domu?
Zastanów się, czy chcesz mieć ciepłą i przytulną kuchnię, która odegra rolę jadalni z dużym stołem i krzesłami, czy funkcjonalną przestrzeń wyłącznie do przygotowywania posiłków. W pierwszym scenariuszu warto zarezerwować nawet 25-30 m2 dla kuchni, w drugim może Ci wystarczyć 15 m2.
Spiżarnia może mieć 1,5-2 m2. Przestrzeń łącząca pokój dzienny, jadalnię i kuchnię zajmuje przeważnie od 30 m2 do nawet 55 m2 w zależności od powierzchni domu jednorodzinnego.

Najważniejsze zasady projektowania kuchni w domu. Jaki układ kuchni wybrać?
Jedna z najważniejszych zasad projektowania kuchni to trójkąt roboczy, czyli koncepcja przedstawiająca ergonomiczne ustawienie kuchenki (lub płyty kuchennej), lodówki oraz zlewozmywaka (któremu może towarzyszyć zmywarka). To reprezentanci głównych stref w funkcjonalnej kuchni: gotowania, zapasów i zmywania. W prawidłowym układzie kuchni:
- odległość między kuchenką a lodówką wynosi od 120 cm do 270 cm,
- lodówkę i zlewozmywak dzieli od 120 cm do 210 cm,
- zlewozmywak znajduje się od 120 cm do 210 cm od kuchenki.
Długość każdego ramienia trójkąta dopasowuje się do układu kuchni. Jak ustawić meble kuchenne? Najpopularniejsze układy to:
- litera L – meble kuchenne modułowe są ustawione przy ścianach, które przylegają do siebie prostopadle,
- litera U – tę wersję tworzą trzy ściany kuchenne w aneksie lub zamkniętym pomieszczeniu,
- litera G – można powiedzieć, że to rozszerzona wersja litery U, ponieważ wejście do kuchni jest „przymknięte” wystającym elementem, np. wyspą kuchenną,
- jeden rząd – sprawdzi się w otwartej przestrzeni, w której kuchnia zajmuje tylko jeden bok prostokąta lub kwadratu. W tym przypadku należy przypilnować odległości między lodówką, kuchenką i zlewem ustawionymi w jednej linii,
- dwa rzędy – ten wariant wykorzystuje zwykle układ w kształcie litery L,
- kuchnia z wyspą – wyspa nie musi „domykać” kuchni, ponieważ może odgrywać rolę centrum w dużej kuchni zamkniętej lub oddzielać przestrzeń roboczą od jadalni.

Jak zaplanować funkcjonalną kuchnię?
Od czego zacząć projektowanie kuchni w domu jednorodzinnym? Zwróć uwagę na:
- Styl życia domowników – kto, kiedy i jak korzysta z kuchni? Jeżeli często przygotowujesz posiłki dla całej rodziny, możesz wybrać niestandardowa płytę kuchenną z 6 palnikami. Im więcej czasu spędzasz przy gotowaniu, tym prawdopodobnie większej powierzchni roboczej i przestrzeni do przechowywania potrzebujesz. Przemyśl też, z jakich urządzeń korzystasz najczęściej, np. małego ręcznego blendera czy dużego robota kuchennego.
- Szczególne potrzeby członków rodziny – mogą wymagać specyficznych rozwiązań. Zastanów się nad m.in. umieszczeniem piekarnika na wysokości zgiętych rąk osoby, która uwielbia piec słodkie i wytrawne przekąski. Wyjmowanie blaszek jest znacznie wygodniejsze, kiedy nie trzeba się schylać. Zwróć też uwagę na różnice we wzroście domowników. Wysokość blatu roboczego powinna pozwalać na wygodne przyrządzanie posiłków zarówno niskim, jak i wysokim osobom. Przeciętna wysokość blatu to 85 cm. W ergonomicznej kuchni o dużym metrażu można uwzględnić blaty o różnej wysokości (w tym wyspę kuchenną).
- Wielkość i kształt wnętrza – duża kuchnia otwarta na salon wręcz prosi się o wyspę, która zapewnia dodatkowy blat roboczy i ułatwia korzystanie z kuchni kilku osobom jednocześnie. Co więcej, wyspa sprzyja towarzystwu gości, którzy mogą usiąść na hokerach (wysokich siedziskach) obok niej. W małym aneksie może się sprawdzić wysoka zabudowa kuchenna. Ukryjesz w niej rzadko używane akcesoria, np. świąteczne foremki.
- Sprytne udogodnienia w ergonomicznej kuchni– czy wiesz, że szafki narożne różnią się modelami półek, które wpływają na sposób ich wysuwania i dostęp do akcesoriów? To jedno z wielu ułatwień w funkcjonalnej kuchni. Inne rozwiązania, które mogą Ci się spodobać, to np. prowadnice z cichym domykiem umożliwiającym bezgłośne zamykanie szuflad, okap wyspowy z półkami czy młynek do odpadów w zlewozmywaku.
Przeczytaj także: Ile kosztuje wykończenie kuchni?

Brudna i czysta kuchnia, czyli czy warto mieć dwie kuchnie w domu?
Czy dwie kuchnie w domu jednorodzinnym mają sens, jeśli nie masz dużej rodziny? To zależy, czy chcesz ukryć przestrzeń roboczą, która jest dostrzegalna z salonu przy otwartej kuchni. Jeżeli marzy Ci się wnętrze, które wygląda niemal cały czas tak, jak wizualizacja u architekta, rozważ podział kuchni na „brudną” i „czystą”.
Można powiedzieć, że „brudna” kuchnia jest niewidoczna dla gości, których spojrzenia cieszy wyłącznie „czysta” strefa jadalniana. Nowoczesne projekty zakładają rozdzielenie obu sfer drzwiami przesuwnymi lub zarezerwowanie zamkniętego pomieszczenia dla „brudnej” kuchni, do której wchodzi się z „czystej”.
Jak umeblować kuchnię? Wysokość blatu i odległości między szafkami
Pamiętaj, że zasady projektowania kuchni podają optymalne wymiary, które można lekko zmodyfikować, aby dopasować je do domowników. Przeciętna wysokość blatu roboczego to 85 cm, przy czym można go obniżyć lub podwyższyć o 5 cm w zależności od wzrostu lokatorów. Minimalna odległość między blatem a górnymi szafkami to ok. 60 cm. Tyle samo lub nieco mniej, czyli 50-60 cm, wynosi głębokość blatu.
Największe pole do popisu daje wybór szafek kuchennych, które mają od zaledwie 15 cm (w przypadku wysuwanych modeli na kółkach) do nawet 120 cm szerokości (w przypadku półek do przechowywania garnków i patelni). Wysokość szafek górnych nie przekracza zwykle 100 cm, chyba że inwestorzy decydują się na zabudowę pod sam sufit.

Zanim zaakceptujesz projekt kuchni, postaraj się zaplanować ułożenie przedmiotów w szafkach. Zastanów się również, czy dokupisz dodatkowe akcesoria ze względu na:
- konieczność wymiany dotychczasowych,
- uzupełnienie kompletu o modele o większej bądź mniejszej średnicy,
- chęć eksperymentów z nowymi przepisami, które wymagają np. patelni grillowej, naleśnikowej czy woka.
Jak urządzić kuchnię z oknem w domu?
Czy okno narożne w kuchni to dobry pomysł? O ile okno panoramiczne wpuszcza więcej naturalnego światła do wnętrza, o tyle może utrudniać urządzenie funkcjonalnej kuchni. Co prawda okna przesuwne eliminują problem z wolną przestrzenią niezbędną do otwarcia tradycyjnego okna, ale szyby są podatne na zabrudzenia, o które dość łatwo, szczególnie w pobliżu blatu roboczego. Z tego względu warto rozważyć duże okno w kuchni połączonej z jadalnią.
Jeżeli zależy Ci na oknach między górnymi szafkami a blatem, zastanów się nad oknami horyzontalnymi, których zawiasy montuje się na dolnej ramie, a klamkę – na górnej. Jednym z kontrowersyjnych pomysłów jest umieszczenie zlewozmywaka przy tradycyjnym oknie. W tym przypadku warto zainwestować w specjalną baterię podokienną, która umożliwia swobodne otwieranie okna w celu wywietrzenia kuchni lub umycia szyb.

Zasady projektowania kuchni z wyspą w domu jednorodzinnym
Dodatkowa powierzchnia robocza, miejsce delektowania się posiłkami, a nawet kącik towarzyski – wyspa kuchenna odgrywa tak wiele ról, że zdecydowanie warto ją mieć w funkcjonalnej kuchni. Co więcej, wyspa oddziela kuchnię od salonu w otwartej przestrzeni, chowając nieco „brudną” przestrzeń roboczą. Jeśli stanowi centrum dużej, zamkniętej kuchni, może być wyposażona w zlewozmywak i szufladę z systemem do segregacji odpadów. Pomysł godny rozważenia to półki wiszące nad wyspą, na których można poukładać świeże zioła. Niektórzy inwestorzy decydują się na zawieszenie na hakach kolekcji ekskluzywnych patelni, które pełnią funkcję ozdobną.

Zdobądź więcej informacji: Wyspa w kuchni – wymiary, aranżacje i pomysły
Jak urządzić kuchnię z jadalnią w domu?
Jeden z najważniejszych etapów urządzania kuchni z jadalnią w domu to wybór stołu z krzesłami, który będzie pasować do zabudowy kuchennej i pozwalać na wygodne spędzanie czasu przy posiłkach. Wymiary stołu do jadalni powinny być dostosowane do przeciętnej liczby gości oraz sporadycznych aktywności, które wymagają dużego blatu, np. rozgrywek w planszówki. Model wpisujący się w większość aranżacji kuchni z jadalnią to stół prostokątny – szczególnie rozkładany oraz z funkcją regulowania wysokości.
Zobacz eksperckie wskazówki: Salon z jadalnią - jak pomysłowo zaaranżować salon i jadalnię w jednym?

Jak urządzić salon z kuchnią w domu?
Wyobraź sobie, że kiedy udajesz się do kuchni, aby zaparzyć herbatę lub kawę dla gości, możesz swobodnie kontynuować rozmowę. Co więcej, nie musisz co chwilę wychodzić z pokoju, aby sprawdzić, czy zagotowała się już woda na makaron, bo widzisz garnek z daleka. To możliwe dzięki ulokowaniu aneksu kuchennego przy salonie. Na co zwrócić uwagę przy projektowaniu kuchni z salonem?
- Zakup wydajny okap, który wyeliminuje intensywne zapachy, zanim przedostaną się do części gościnnej.
- Dopasuj aranżację kuchni do pokoju dziennego pod kątem kolorystyki, stylu i wykończeń.
- Zadbaj o miejsce do przechowywania, aby nadmiar akcesoriów i sprzętów na blacie kuchennym nie wywoływał efektu zagracenia widocznego z salonu.
- Wybierz regulowane oświetlenie podszafkowe, które pomoże Ci stworzyć nastrojowy klimat w salonie pod wieczór.
- Zwróć uwagę na głośność pracy urządzeń kuchennych, szczególnie jeśli zamierzasz wstawić do salonu narożnik z funkcją spania dla gości.
Odkryj więcej inspiracji: Jak urządzić aneks kuchenny? Pomysły i aranżacje aneksu kuchennego w domu

Czy urządzanie kuchni na poddaszu w domu ma sens?
Czy kuchnia na poddaszu jest funkcjonalna? Co do zasady, poddasze użytkowe w domu, który zamieszkuje rodzina w modelu 2+2 lub zbliżonym, raczej nie odgrywa roli kuchni. Ta przestrzeń zwykle pełni funkcję garderoby, pokoju gościnnego lub sypialni. Urządzenie dodatkowej kuchni na poddaszu ma sens, jeśli chcesz wydzielić osobną przestrzeń dla części wielopokoleniowej rodziny. Dzięki takiemu projektowi bliskie osoby mieszkają razem, ale zachowują więcej prywatności i swobody.
Dowiedz się więcej: Jak zaprojektować kuchnię na poddaszu?
Najczęstsze błędy przy projektowaniu kuchni w domu
Jak urządzić funkcjonalną kuchnię? Detale, które przeoczysz, mogą Cię frustrować już w pierwszych dniach użytkowania nowej przestrzeni. Co więcej, pominięcie pewnych szczegółów może się przyczynić nawet do krótszej żywotności sprzętu AGD. Częste błędy w projektowaniu kuchni to m.in.:
❌ zaburzenie trójkąta roboczego,
❌ przypadkowe rozmieszczenie i/lub za mała liczba gniazdek elektrycznych,
❌ nieprzestrzeganie zaleceń producentów sprzętów AGD, które dotyczą np. umieszczania lodówki obok często uruchamianego piekarnika,
❌ zamówienie sprzętów AGD, które nie spełniają wymagań rodziny, np. zbyt małej zmywarki,
❌ niedostosowanie wielkości blatu roboczego do ilości akcesoriów i małych sprzętów przechowywanych poza szafkami,
❌ ograniczenie źródeł światła w kuchni wyłącznie do górnej lampy,
❌ niewłaściwy wybór systemu otwierania szafek kuchennych, np. tradycyjnych drzwiczek zamiast przesuwanych w małej kuchni lub systemu otwierania na dotyk w szafkach z powłoką, na której zostają odciski palców,
❌ niedopasowanie zlewozmywaka do wielkości najczęściej używanych naczyń.
Autor artykułu

Inne artykuły tego autora