Deszczówka – jak zagospodarować deszczówkę i z niej korzystać by zmniejszać rachunki za wodę?

Projekt domu nierozerwalnie związany jest z projektem ogrodu. Dom będzie zupełnie inaczej wyglądać, jeśli w celowy, świadomy sposób zagospodarujesz zieloną przestrzeń wokół niego. A może masz już ogród przydomowy i rośliny, które podlewasz?

Zamiast korzystać z wody bieżącej z kranu, możesz zastosować wodę deszczową i nią podlewać kwiaty, drzewa czy przydomowy ogródek warzywny. To tradycyjne rozwiązanie sprawdzi się również w projektach domów nowoczesnych. W jaki sposób można efektywnie zagospodarować deszczówkę? Sprawdź to z nami!

Deszczówka – jakie ma zalety?

Na początek warto dowiedzieć się, czym jest deszczówka. Właściwości wody pozyskiwanej z opadów atmosferycznych mogą cię zaskoczyć.

Deszczówka to nic innego, jak woda spływająca z dachu do systemu rynnowego, którą można gromadzić w odpowiednich pojemnikach o dużej pojemności, wkopywanych w ziemię i umieszczanych poniżej gruntu albo też ustawianych nad powierzchnią ziemi. Deszczówkę można wykorzystywać na szereg różnych sposobów, ale nie może być ona traktowana na równi z wodą z instalacji wodociągowej.

Co zawiera deszczówka? Ma niski poziom zanieczyszczenia, co nie oznacza jednak, że można ją pić czy wykorzystywać do kąpieli. W swoim składzie ma roztwory słabych kwasów, może zawierać cząsteczki sadzy czy pyłki roślin, sole mineralne i mikroorganizmy. Pozbawiona jest magnezu i wapnia, dlatego jest wodą miękką, nadającą się doskonale do prania czy zmywania naczyń.

Nie posiada jednak właściwości higienicznych, dlatego jeśli używa się jej do celów domowych, należy stworzyć specjalną instalację z zaworami antyskażeniowymi do jej rozprowadzania. Jak odzyskiwać skutecznie deszczówkę? Jak ją później wykorzystywać? Dowiesz się tego z dalszej części naszego artykułu.

Deszczówka – kiedy można wykorzystać wody opadowe?

Deszczówkę można traktować jako odnawialne źródło wody i błędem jest uważanie jej za element ścieków. Jej zbieranie nie wymaga dopełnienia żadnych urzędowych formalności.

Montaż systemu służącego do gromadzenia wody opadowej przy użyciu zarówno zbiornika naziemnego, jak i podziemnego, nie wymaga pozyskiwania z urzędu pozwolenia na budowę. Konieczne będzie jednak zgłoszenie w starostwie powiatowym rozpoczęcia prac instalacyjnych pozwalających na wyłapywanie wody deszczowej z rur i jej magazynowanie w zbiornikach.

Nie każda deszczówka będzie nadawała się do dalszego wykorzystania, zwłaszcza do celów związanych z domowymi obowiązkami, jak pranie i zmywanie. Jeśli zgromadzona w zbiorniku woda zaczyna „kwitnąć”, to najlepszy znak tego, że nie nadaje się do wykorzystania. Poza tym nie powinna zawierać zanieczyszczeń w postaci piasku, osadu i tłustych plam.

Deszczówka – jak zbierać wodę?

Czy wiesz, że w ciągu zaledwie 10-minutowego deszczu możesz uzyskać ilość wody, dzięki której 20 razy spłuczesz toaletę, trzy razy umyjesz cały samochód i sześć razy zrobisz pranie? To dobitnie świadczy o tym, że „łapanie” deszczówki, a później wykorzystywanie jej jest jak najbardziej uzasadnione ekonomicznie i ekologicznie. Przy krótkim deszczu zgromadzisz nawet 180 litrów wody.

Trzeba tylko wiedzieć, jak zbierać deszczówkę. Istnieją dwie główne metody jej pozyskiwania. Odprowadzanie wody można wykonać z wykorzystaniem systemu podziemnego lub naziemnego. W obu przypadkach konieczne jest zamontowanie specjalnych urządzeń.

Hydrofor – czym jest i jak działa hydrofor?

Jeśli chcesz zbierać deszczówkę z użyciem podziemnych systemów, musisz wykonać instalację z wykorzystaniem:

• studni chłonnych,
• skrzynek rozsączających.

Zanim studnie chłonne zostaną zamontowane w gruncie, najlepiej wykonać badanie geologiczne, by sprawdzić, na ile gleba jest chłonna. Studnia może być zastosowana tam, gdzie grunty są nieprzepuszczalne lub słabo przepuszczalne. Charakteryzuje się to tym, że na głębokości około 3 m znajduje się dobrze przepuszczalna warstwa piasku lub żwiru.

Dlatego woda deszczowa powinna być skierowana do głębszej warstwy, a funkcję tę spełnia studnia chłonna. Dno takiej studni musi się znajdować na około metr lub półtora metra powyżej powierzchni wody gruntowej. Studnia chłonna musi mieć odpowiednio dobraną pojemność, by była w stanie zmagazynować zapasy wody nawet przy dużych opadach, i należy umieścić ją co najmniej 2 metry od budynku, aby nie doszło do spiętrzania wody zbyt blisko twojego domu.

Skrzynki rozsączające są w stanie zbierać wodę z dachów oraz wszystkich utwardzonych elementów domu, po jakich ścieka woda, i następnie blokować ją w module. Później rozprowadzają one wodę po ziemi. Rolę skrzynek rozsączających może przejąć drenaż rozsączający, czyli perforowane rury układane w obsypce żwirowej.

Jak łapać deszczówkę z rynien? To powszechnie wykorzystywany sposób jej zbierania, który wymaga użycia tzw. zbieraczy wody deszczowej, inaczej wyłapywaczy montowanych na rurach spustowych, czy też kolektorów rynnowych.

Wyłapywacze mają otwory, które kierują deszczówkę do specjalnych zbiorników, mogących pomieścić nawet kilka tysięcy litrów wody. W parze z wyłapywaczem należy także zamontować osadnik z koszyczkiem, który będzie zatrzymywał wszystkie zanieczyszczenia, które nie powinny trafić do zbiorników z deszczówką.

Deszczówka – jak ją wykorzystać?

Wiesz już, co to jest deszczówka i jak ją gromadzić. Pora dowiedzieć się, jak można ją wykorzystywać. Naturalnym sposobem spożytkowania zmagazynowanej wody, który z pewnością nasuwa Ci się na myśl, jest podlewanie roślin w ogrodzie lub w domu.

Wodę opadową możesz jednak wykorzystywać również do innych rzeczy. Co zrobić z deszczówką na działce rekreacyjnej, a co na posesji, na której mieszkasz z rodziną? Możesz jej użyć między innymi do:

• podlewania wszelkiego rodzaju roślin,
• wykonania bezpiecznego zapasu na czas wystąpienia suszy,
• prania i zmywania,
• spłukiwania toalety,
• uzupełniania akwarium,
• przydomowego basenu.

Zagospodarowanie we właściwie dowolny sposób deszczówki w domu i w ogrodzie pozwoli Ci na obniżenie domowych rachunków, co powinno zmobilizować Cię do zainteresowania się taką instalacją. Jak to w praktyce zorganizować, by deszczówka na twojej działce się nie marnowała?

Deszczówka do podlewania roślin

Możesz wykorzystywać deszczówkę do podlewania kwiatów, drzewek, krzewów i innych roślin na działce, a także trawnika. Wystarczy do tego nawet prosty zbiornik ustawiony na posesji, np. czysta, plastikowa beczka.

Podlewanie deszczówką z beczki być może nie jest najwygodniejsze, ale dzięki temu niskim kosztem powstanie na Twojej działce magazyn wody. Beczki ustawiasz w pobliżu rur spustowych, by gromadzić możliwie jak najwięcej wody spływającej z dachu domu podczas opadów.

O wiele łatwiej będzie Ci podlewać zieleń w ogrodzie wodą deszczową, jeśli stworzysz układ zasilający z pompą umieszczoną w zbiorniku oraz zwykłymi wężami ogrodowymi. W bardziej zaawansowanym wymiarze deszczówka w ogrodzie może być zastosowana do zasilenia systemu nawadniania działki.

Co możesz zrobić z deszczówką na działce mieszkalnej? Zamiast zwykłych beczek możesz wykorzystać estetyczne zbiorniki, które na dole mają zawór z kranikiem oraz mechanizm zabezpieczający przed ich przepełnieniem. Dlatego z takiej wody do podlewania roślin można łatwiej korzystać, kiedy tylko będzie Ci to potrzebne do podlewania przydomowego warzywniaka, krzewów i kwiatów – na rabatach, w donicach na tarasie czy na ganku. Możesz też deszczówką napełnić oczka wodne w ogródku.

Deszczówka w domu może być doprowadzona rurami do pralki czy do zmywarki. Wykorzystanie wody opadowej do domowych prac będzie jednak możliwe tylko wtedy, gdy zostanie ona dokładnie oczyszczona za pomocą wydajnych filtrów.

Jak dobrać wodne oświetlenie ogrodowe?

Deszczówka jako zapas na czas suszy

W Polsce coraz częściej rolnicy i ogrodnicy zmagają się z suszą. Twoje plony na działce czy przy domu również mogą być nią zagrożone, dlatego zastosuj działania wyprzedzające i zbieraj deszczówkę, która pomoże ci za darmo podlewać rośliny w czasie niedoboru wody.

Pompy pobierające deszczówkę ze zbiorników powinny być tak skonstruowane, aby nie pracować na sucho, dlatego muszą mieć podłączenie do rezerwowego źródła wody, czyli po prostu do standardowej instalacji wodnej, jaką masz w budynku. Instalacje z dopływem wody pitnej oraz deszczówki muszą być od siebie dobrze odseparowane. Wykorzystaj też specjalne zawory antyskażeniowe, które spełniają funkcję zaworów zwrotnych.

Deszczówka do prania i w WC

Wodę deszczową możesz spożytkować do celów związanych z bieżącymi obowiązkami wewnątrz twojego domu – głównie do prania, zmywania czy spłukiwania toalety. Deszczówka zostanie doprowadzona do WC poprzez odpowiednio skonstruowane zbiorniki. Wodę z takiego zbiornika pobiera się poprzez rurę i pompę zamontowaną w budynku.

Po drodze powinny znaleźć się jeszcze filtry czyszczące. Woda nie będzie tak czysta, aby dało się ją pić czy wykorzystywać do przygotowywania posiłków, ale za pomocą oddzielnej instalacji można ją skierować do pralki czy toalety.

Deszczówka do mycia samochodów i elewacji budynku

Deszczówka nie posiada właściwości, które pozwalałby na jej picie bezpośrednio ze zbiornika, ale znakomicie nadaje się do mycia i spłukiwania pojazdów mechanicznych.

Deszczówka do napełniania basenu

Zbiorniki mogą posłużyć do gromadzenia wody niezbędnej do napełnienia basenu kąpielowego. Deszczówka to w takim przypadku bardzo dobre rozwiązanie, przynosi bowiem duże oszczędności.

Dzięki niej można nawet kilkukrotnie w ciągu sezonu letniego wymieniać wodę basenową bez konieczności stosowania kosztownych pomp i chemii basenowej. Wystarczy zgromadzić deszczówkę w zbiornikach i przeznaczyć ją na potrzeby basenu.

Czym jest ogród deszczowy i jak go zaprojektować?

Jaki zbiornik na deszczówkę wybrać?

Deszczówkę z systemu rynnowego można zbierać do różnych pojemników. Ich wybór na rynku jest coraz szerszy, ale warto byś dopasował zbiornik do własnych potrzeb. Określ, ile wody chcesz maksymalnie pozyskiwać w takim trybie i do czego jest ci ona potrzeba.

Do wyboru są zbiorniki podziemne i naziemne, np. w kształcie beczki. Deszczówka gromadzona może być zarówno do estetycznych zbiorników ustawionych w sąsiedztwie rynny, jak i do zbiorników całkowicie niewidocznych, umieszczonych pod powierzchnią ziemi.

Zbiorniki naziemne powinny być umieszczone przy elewacji domu, najlepiej w miejscu nienasłonecznionym, w cieniu. Najczęściej dostępne są przy tym zbiorniki na deszczówkę o pojemności od 300 do nawet 2 000 litrów. Woda z rur wpada bezpośrednio do ich wnętrza. Standardowy zbiornik ma około 300–350 litrów pojemności.

Podziemne zbiorniki nie zakłócają estetyki ogrodu czy przestrzeni wokół domu. Przeznaczone są do wkopania w ziemię lub schowania w piwnicy, ale trzeba podkreślić przy tym, że są z reguły znacznie większe od zbiorników deszczówki przeznaczonych do użytku na powierzchni. Mogą pomieścić co najmniej 2 000 litrów wody deszczowej.

Zbiornik na wodę deszczową, w tym jego pojemność, należy dobrać do powierzchni efektywnej dachu oraz współczynnika materiału pokrycia dachowego. Pojemność i lokalizacja zbiornika na wodę opadową to jeszcze nie wszystko, co powinieneś wziąć pod uwagę. Sprawdź, z czego wykonany jest pojemnik.

Powinien on być zrobiony z materiałów trwałych i odpornych na działanie potencjalnie szkodliwych czynników atmosferycznych. Najczęściej zbiorniki na deszczówkę są wykonane w technologii rozdmuchowej. W praktyce oznacza to, że są odporne na mróz.

Jaka armatura sanitarna będzie odpowiednia do twardej wody?

Jak podłączyć zbiornik na deszczówkę do rynny?

Chcesz wykorzystywać i odzyskiwać deszczówkę z rynny? Dowiedz się zatem, jak odpowiednio podłączyć zbiornik.

Woda spływająca po dachu jedno- czy wielospadowym domu trafia do rynien, a stamtąd może wpływać prosto do zbiorników na deszczówkę. Musisz umieścić system pozyskiwania wody – wyłapywacz wraz z koszyczkiem w roli filtru – we wnętrzu rynny, a ją samą skierować do podstawionego pojemnika.

Sprawdź nasze projekty domów z dachem wielospadowym i wybierz swój wymarzony dom! 

Deszczówka dofinansowanie – co warto wiedzieć?

1 lipca 2020 roku został uruchomiony w Polsce Program Moja Woda, realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Funkcjonować będzie w latach 2020–2024, a jego celem jest ochrona zasobów wody w Polsce za pośrednictwem ich retencji.

Gromadzenie rezerw wody staje się naglącą koniecznością, nie tylko w przypadku gospodarstw rolnych, ale również prywatnych posesji i przydomowych ogródków, zwłaszcza w obliczu susz, które dotykają Polskę od kilku lat.

W ramach programu Moja Woda beneficjenci spełniający określone warunki mogą ubiegać się o dofinansowanie na systemy służące zbieraniu deszczówki, ale nie tylko. Wsparciem finansowym mogą być objęte wszelkie przedsięwzięcia służące zatrzymywaniu wody opadowej i roztopowej w obrębie nieruchomości bez konieczności odprowadzania jej poza jej teren za pośrednictwem kanalizacji i rowów.

Program Moja Woda pozwala na uzyskanie dofinansowania kosztów kwalifikowanych obejmujących między innymi koszty zakupu, montażu, budowy i uruchomienia czy instalacji:

• przewodów odprowadzających wody opadowe zebrane z rynien (deszczówkę), wpustów do zbiornika nadziemnego, podziemnego, otwartego lub zamkniętego, szczelnego lub infiltracyjnego;
• rozsączającej, zbiorników retencyjnych różnego rodzaju;
• elementów do nawadniania lub innego wykorzystania deszczówki.

Dofinansowanie przeznaczone jest dla osób, które wykonują instalacje pozwalające na zatrzymanie wody opadowej na potrzeby prywatne, a nie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym działalności rolniczej.

Okres trwałości przedsięwzięcia musi wynosić co najmniej 3 lata od daty jego zakończenia, a jego realizacja musi być zgodna z przepisami obowiązującego prawa. Dotacja wynosi nie więcej niż 80 proc. kosztów kwalifikowanych instalacji wchodzących w skład przedsięwzięcia i nie może przekroczyć 5 tys. zł na jedno przedsięwzięcie.

O dotacje w ramach programu Moja Woda ubiegać się mogą osoby fizyczne, które są właścicielami lub współwłaścicielami nieruchomości z budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym.

Dopłaty na budowę domów energooszczędnych - jak to wygląda w praktyce?