Montaż schodów strychowych – kiedy warto montować schody strychowe?

Budujesz dom jednorodzinny? Będzie to parterowy domek dla małej rodziny czy może duża rezydencja dla rodziny wielopokoleniowej? Niezależnie od twojego wyboru możesz zdecydować się na zagospodarowanie powierzchni znajdującej się pod połacią dachową, zwłaszcza jedno- lub kilkuspadową. Strych może ci służyć do przechowywania wielu różnych przedmiotów, np. bombek i choinek, dekoracji sezonowych, a także toreb podróżnych czy zabawek ogrodowych. Aby korzystać wygodnie ze strychu, w projekcie domu trzeba zaplanować wykonanie schodów strychowych. Jak to zrobić i w jaki sposób montuje się takie schody?

Kiedy montować schody strychowe?

Na montaż schodów strychowych decydujemy się najczęściej po to, aby ułatwić sobie wchodzenie na strych i wnoszenie lub wynoszenie z niego różnych przedmiotów. Odpowiednio wybrane, dopasowane do warunków panujących w twoim domu schody strychowe pozwalają przede wszystkim bezpiecznie i komfortowo wchodzić na poddasze nieużytkowe.

Nie ma tu potrzeby budowania stałych schodów, które są drogie i zajmują dużo miejsca na poziomie mieszkalnym budynku. Można go zagospodarować w zupełnie inny sposób. Stałe, betonowe schody zaburzają też estetykę wnętrza, dlatego nie ma sensu w nie inwestować, zwłaszcza że będziesz z nich korzystać tak naprawdę tylko kilka razy w roku. Schody chowane są o wiele bardziej praktycznym rozwiązaniem.

Zatem na pytanie o to, kiedy montować schody strychowe, odpowiadamy: zawsze wtedy, gdy ich potrzebujesz i dla ułatwienia sobie magazynowania różnych przedmiotów na poddaszu użytkowym. Najlepiej montaż wykonać na etapie budowy, pod koniec realizacji takiego przedsięwzięcia. Kiedy montować schody strychowe?

Kiedy twój dom ma poddasze nieużytkowe, a ty chcesz z niego w miarę swobodnie korzystać. Montażu najlepiej jest dokonać na etapie poprzedzającym ostateczne wykończenie i ocieplenie stropu. Dzięki temu po instalacji wybranego modelu masz możliwość zamknięcia całej kompozycji w najbardziej estetyczny sposób.

Przeczytaj: Jaki rodzaj schodów wybrać?

Jakie schody strychowe wybrać?

Wśród podstawowych rodzajów schodów prowadzących na strych wymienić należy:

• schody strychowe segmentowe wyposażone w drewnianą lub metalową drabinkę,
• schody nożycowe.

Schody segmentowe są zbudowane z dwóch bądź trzech drewnianych czy metalowych segmentów. Składają się lub wysuwają, a po rozłożeniu tworzą jednolitą drabinę, po której wygodnie wejdziesz na strych. Stopnie schodów segmentowych drewnianych produkuje się z sosny lub świerku.

Jeśli wybierzesz jednak schody metalowe, wówczas stopnie będą zrobione ze stali. W ich przypadku liczba stopni zawsze uzależniona będzie od wysokości pomieszczenia, w jakim mają być docelowo umieszczone. Zwykle są wyposażone w 11–14 stopni.

Podczas wybierania schodów drewnianych lub metalowych zwróć jeszcze uwagę na to, że rozwiązanie z takiego materiału ma mniejsze dopuszczalne obciążenie, wynoszące maksymalnie 160 kg, a metalowe wytrzymają większy nacisk – nawet rzędu 200 kg. 

Alternatywę dla segmentowych schodów strychowych stanowią schody nożycowe, wykonane z metalowych członów z aluminium lub stali. Ich nazwa nie jest przypadkowa, bo podobnie jak nożyce składają się w harmonijkę. Po jej rozłożeniu tworzą drabinę. Możesz zamontować takie schody w pomieszczeniu o wysokości do 330 cm, a obciążenie ich stopni wynosi maksymalnie 200 kg.

Schody nożycowe łatwiej schować w stropie, bo wymagają mniejszych rozmiarów skrzynki niż schody segmentowe. Można je więc zamontować w małym otworze w stropie, ale wtedy należy liczyć się z tym, że przez taki otwór trudniej będzie wnosić na strych rzeczy o większych gabarytach.

Najczęściej na poddasze nieużytkowe, tj. na strych, prowadzą schody schowane, które mają wiele atutów. Przede wszystkim składanie i rozkładanie drabinki nie wymaga dużo wolnej przestrzeni. Po złożeniu schody strychowe mogą całkowicie chować się w skrzyni, jaka zostanie umieszczona w otworze w stropie. Na co dzień są one niewidoczne i można zapomnieć, że w ogóle istnieją. Nie przeszkadzają w dokonywaniu swobodnej aranżacji pomieszczeń mieszkalnych w tym samym miejscu.

Sprawdź: Jakie stropy wyróżniamy?

Gdzie warto zamontować schody strychowe?

Właściwie pytanie o to, gdzie zamontować schody strychowe, powinno brzmieć: gdzie można je umieścić? Według wymagań technicznych takie schody możesz zaplanować w pomieszczeniu o maksymalnej wysokości 330 cm i przy wymiarach otworu w stropie wynoszących od 50 × 80 cm do 70 × 140 cm. Oczywiście możesz zlecić wykonanie niestandardowych rozwiązań, ale musisz liczyć się z tym, że będą one kosztować więcej od tych dostępnych w sklepach i u producentów w standardzie.

Jeśli zdecydujesz się na montaż schodów strychowych w stropie betonowym lub w suficie podwieszanym, będziesz musiał podejść do tego nieco inaczej.

Przy montażu schodów w stropie betonowym powinieneś pamiętać o wycięciu w nim otworu większego o około 2 cm od wymiarów skrzyni. W tym wypadku możesz co najwyżej pomniejszyć otwór, dlatego do jego mierzenia, oznaczania i samego wycinania musisz podejść z ogromną precyzją. 

Co warto sprawdzić przed montażem schodów strychowych?

Przed kupnem i montażem schodów strychowych warto sprawdzić, czy w miejscu ich zamontowania nie powstanie mostek termiczny, czyli miejsce przyczyniające się do ucieczki wytworzonego w domu ciepła. Dostępne są już jednak specjalne schody strychowe zalecane do montażu w obiektach energooszczędnych. To modele termoizolacyjne, charakteryzujące się tym, że mają dodatkowe uszczelki, zapewniające wysoką szczelność.

Termoizolacyjne schody strychowe cechuje bardzo dobra izolacyjność termiczna i szczelność. Wyposażone są w klapę o budowie warstwowej, a między okładziną z płyt drewnopochodnych (o grubości około 3 mm) znajduje się wypełnienie w postaci polistyrenu o grubości od 4 do 7 cm. Im jest ono grubsze, tym cieplejsza będzie klapa zamykająca skrzynię ze schodami strychowymi.

Ważne jest przy tym również to, że termoizolacyjne schody strychowe składane wyposażane są przez producentów w system uszczelnienia przestrzeni pomiędzy klapą a skrzynią oraz między ościeżnicą skrzyni a konstrukcją stropu. Ciepłe schody powinny mieć co najmniej dwie uszczelki, w skrzyni i w klapie, co zapobiega skutecznie filtracji powietrza.

Przed montażem schodów strychowych sprawdź, czy masz wystarczająco dużo miejsca na montaż i na ich użytkowanie.

Dowiedz się więcej: Ocieplenie strychu - jak skutecznie ocieplić strych?

Montaż schodów strychowych – jak się przygotować?

Przed przystąpieniem do montażu schodów strychowych musisz dowiedzieć się, jak to właściwie zrobić i jakie narzędzia będą ci do tego potrzebne. Czyli ogólnie: jak zamontować schody strychowe? Najlepiej zgodnie z instrukcją dołączaną do kompletnego produktu, który kupujesz. Zanim zabierzesz się za prace manualne, musisz wybrać odpowiednie rozwiązanie. Montaż to dopiero kolejna czynność, z jaką przyjdzie ci się zmierzyć.

Powinieneś też zastanowić się nad tym, w jakim miejscu umieścić schody na strych. Montaż może zostać przeprowadzony w takim punkcie stropu, w którym będzie odpowiednia ilość miejsca, byś mógł swobodnie otwierać i zamykać schody. Warto usytuować je w takim miejscu, które pozwoli na bezpieczne użytkowanie strychu.

Montaż schodów strychowych w zależności od rodzaju schodów

Niezależnie od tego, czy wybierasz schody strychowe segmentowe czy nożycowe, montaż przebiega przynajmniej do pewnego momentu w ten sam sposób. Najpierw wykonujesz, rzecz jasna, odpowiednio duży otwór na skrzynię z drabinką. Później mocujesz ją, a klapę maskującą schody strychowe przykręcasz na samym końcu.

O różnicach pomiędzy montażem schodów strychowych decyduje głównie to, czy są one instalowane wraz ze skrzynią w stropie ocieplonym, czy nie. W stropach ocieplonych kasetę ze schodami umieścić możesz na poziomie suchej zabudowy poddasza.

Ramę schodów możesz opuścić na krótkich, calowych deskach, a jeśli pokrywa wystaje poniżej płaszczyzny twojego sufitu, możesz wykończyć ją specjalnymi, ozdobnymi listewkami.

Materiały i akcesoria potrzebne do montażu schodów strychowych

Montaż schodów strychowych to jedno, ale wyposażenie ich w odpowiednie akcesoria, które ułatwią korzystanie z nich, to coś zupełnie innego. Warto, abyś przemyślał możliwość zastosowania barierek ochronnych, które zabezpieczą otwór w stropie od strony poddasza, a przy tym ułatwią zejście po drabinie schodów.

Najczęściej takie barierki wykonane są z drewna, głównie sosny, a przy tym konstrukcja wzmacniana jest stalowymi płaskownikami. Montuje się je bezpośrednio do podłogi strychu za pomocą kątowników montażowych. Poręcz – drewnianą i metalową – można zamontować przy biegu schodów strychowych, co ułatwi stabilne wchodzenie po nich i schodzenie.

Wycięcie w stropie miejsca na schody drewniane i umieszczenie w nim skrzyni ze schodami niestety może przyczyniać się do nawiewania do wnętrz mieszkalnych chłodnego powietrza ze strychu. Możesz temu zapobiec, stosując luk górny – drzwiczki na strych, które ponadto będą chroniły przed gromadzeniem się kurzu z poddasza na klapie i drabince zamkniętych schodów strychowych.

Warto wybrać luk górny z dobrą izolacją, zapewniający szczelność połączenia z otworem w stropie. Taki kuk to tak naprawdę niewielkie drzwiczki. Cała konstrukcja składa się z ościeżnicy z klapą, okuć, uchwytów mocujących, siłownika gazowego i obrotowej klamki zamykającej. Ościeżnica powinna mieć też uszczelkę obwodową, by zapobiegać ucieczce ciepła.

Po zamontowaniu schodów strychowych mogą wokół nich powstać szczeliny, co nie będzie zbyt estetyczne. Dlatego warto je skutecznie zamaskować od spodu listwami wykończeniowymi – z drewna sosnowego, w kolorze naturalnym lub białym, albo z tworzywa PVC.

Jeśli chodzi o zastosowanie listew PCV do wykończenia otworu na skrzynię ze schodami strychowymi, to są one elastyczne, a połączenie ze skrzynią nie będzie wymagało nawet gwoździ, co ułatwia korzystanie z nich.

Aby otwarte schody strychowe nie powodowały ryzyka porysowania podłogi w pomieszczeniu, warto zastosować na końcach stopki. Dodatkowo poprawiają one stabilność drabiny. Produkowane są z tworzyw sztucznych.

Sprawdź także: Samodzielny montaż ościeżnicy stałej w domu - jak to zrobić?

Wśród innych, możliwych do zastosowania akcesoriów do schodów strychowych składanych wymienić trzeba:

• Dodatkowy stopień – dla zwiększenia wygody korzystania i bezpieczeństwa użytkowania pomieszczeń strychowych. Jest on najczęściej wykonany z drewna i umieszczany pomiędzy ostatnim stopniem drabiny a podłogą na poddaszu. 
• Klamkę – umożliwia zamknięcie luku górnego.
• Mechanizm odciążający – ułatwia składanie i rozkładanie drabiny.
• Kątowniki montażowe – ułatwiają osadzenie schodów w suficie. Nakłada się je w narożach skrzynki. Wpływają na usztywnienie konstrukcji skrzyni i gwarantują zachowanie równych długości przekątnych. W kątowniki powinieneś wkręcić szpilki, aby dokładnie wypoziomować schody w stropie.

Aby uzyskać solidną izolację termiczną zestawu ze schodami strychowymi, możesz wykorzystać zestaw izolacyjny. Szybko i szczelnie wypełnisz izolacją termiczną luki powstałe pomiędzy skrzynką schodów a otworem w stropie.

Jeśli w ramach montażu schodów strychowych zdecydujesz się na zestaw izolacyjny, uzyskasz tzw. ciepły montaż. Zestaw ten ma kilka elementów składowych: materiał termoizolacyjny w postaci bloków z wełny owczej, kołnierz paroszczelny i kołnierz paroprzepuszczalny.

Montaż schodów strychowych krok po kroku

Jeśli zakupisz składane schody strychowe, łatwo zauważysz, że otrzymasz kompletny zestaw, gotowy do zamontowania. Będziesz mieć skrzynię, drabinkę i wszystkie elementy potrzebne do wykonania montażu.

Po zrobieniu otworu w stropie, w miejscu, gdzie mają znaleźć się składane schody strychowe, możesz rozpocząć montaż, o ile kupione schody są kompletne. Trzeba jeszcze dokupić kątowniki i listwy wykończeniowe. Montaż schodów strychowych krok po kroku wygląda tak:

• Przykręć kątowniki do stropu, aby usztywnić całą konstrukcję – wkręć w nie szpilki i nałóż ceowniki.
• Wypoziomuj schody strychowe – wystarczy dokręcać i odkręcać kątowniki, aż schody znajdą się we właściwym położeniu, które sprawdzisz przy użyciu poziomicy.
• Sprawdź przekątne schodów – powinny być równe, a jeśli tak nie jest, pozostaje ci tylko jeszcze raz ustawić schody w otworze i wyrównać przekątne za pomocą klinów. Umieszcza się je pomiędzy ścianą stropu a skrzynią schodów strychowych. Dopiero po uzyskaniu symetryczności możesz ostatecznie przykręcić schody do stropu.
• Dopasuj długość drabiny do wysokości pomieszczenia, w którym zamontowałeś właz na swój strych. Gdyby okazało się, że drabina jest jednak za długa, będziesz musiał dociąć ją na właściwy wymiar, aby mogła się w całości rozłożyć. Następnie zabezpiecz końcówki drabiny przy użyciu specjalnych stopek przykręcanych do nóżek. 
• Wykończ wykonany właz po zamontowaniu schodów strychowych z wykorzystaniem listew ozdobnych. Właz z wykończeniem powinien tworzyć jedną całość z sufitem, w którym są zamontowane schody.

Na co zwracać uwagę przy montażu schodów strychowych?

Podczas montowania schodów strychowych zwróć uwagę przede wszystkim na to, czy można wygodnie otworzyć skrzynkę w stropie, w której są one umieszczone i czy łatwo je rozłożyć, by utworzyły drabinę.

Możesz wybrać nowoczesne rozwiązanie w modelu zdalnie sterowanym. Wyposażone są one wtedy w napęd elektryczny 24 V, sterownik z przełącznikiem, automatyczny wyłącznik krańcowy i wyłącznik bezpieczeństwa. Co ważne, takie schody pomimo dopasowanej automatyki powinny dawać możliwość manualnej obsługi. Przyda ci się, jeśli dojdzie do awarii prądu, a ty będziesz musiał dotrzeć na strych.

Jeśli nie ma zbyt wiele miejsca w twoim domu na rozłożenie schodów strychowych w formie rozkładanej drabiny, możesz zdecydować się na drabinę wysuwaną.

Kiedy w stropie nie możesz zrobić dużego otworu, wybierz schody strychowe nożycowe, z mniejszą skrzynką. Zastosuj w parze z nimi specjalny mechanizm, który pozwoli otwierać je, rozkładać czy składać przy użyciu specjalnego drążka – mechanizm ten polecany jest w wysokich pomieszczeniach.

Jaki jest koszt montażu schodów strychowych?

Z pewnością zastanawiasz się, ile kosztuje montaż schodów strychowych. Nie musi on być kosztowny, zwłaszcza jeśli prace wykonasz samodzielnie. Same schody kosztują od około 500 zł (schody segmentowe drewniane) do nawet 1200 zł i więcej (schody nożycowe). Do tego musisz dokupić za kilkadziesiąt złotych listwy maskujące i zestaw izolacyjny za około 200 zł.

Jeśli nie chcesz sam zabierać się za prace polegające na montażu schodów strychowych, możesz zlecić je fachowcom. Prócz kwoty za schody strychowe musisz też zapłacić za montaż – około 200–300 zł z wykończeniem otworu.

Montaż schodów strychowych – czy można to zrobić samodzielnie?

Jeśli posłużysz się instrukcją montażu schodów strychowych dołączaną do kompletnego zestawu schodów składanych prowadzących na poddasze nieużytkowe, to ich montaż nie będzie wymagał obecności fachowców. Właściwie możesz przyjąć, że w dwie osoby z powodzeniem to wykonacie, dopasowując przy tym długość drabiny do wysokości pomieszczenia, w którym ma się ona znaleźć.

Dzięki temu schody zostaną prawidłowo zamontowane w przygotowanym uprzednio otworze w stropie, ponadto łatwo je będzie składać i rozkładać. Musisz pamiętać o właściwym ociepleniu otworu stropu oraz o tym, by zamontować dodatkowe elementy zwiększające bezpieczeństwo dla przyszłych użytkowników schodów strychowych, m.in. barierki.

Jeśli masz w sobie zmysł majsterkowicza i pewne zdolności manualne, a do tego dysponujesz czasem i odpowiednimi narzędziami, z pewnością sam poradzisz sobie z wykonaniem montażu schodów na strych.