Kotłownia – o czym pamiętać, planując kotłownię w domu jednorodzinnym?

W projekcie domu jednorodzinnego, bliźniaczego lub szeregowego znajduje się wiele podstawowych pomieszczeń, przeznaczonych na kuchnię, łazienkę i toaletę, salon, korytarz oraz pokoje sypialniane. Często planowane jest też stworzenie garderoby, pomieszczenia gospodarczego czy gabinetu. Oprócz tego w domu powinna się jednak znaleźć również kotłownia. Sprawdź, jakie jest jej przeznaczenie i jak duże powinno być takie pomieszczenie. Jakie wymagania powinno spełniać?

Kotłownia – co to jest?

Co to jest kotłownia? Definicja wskazuje, że masz tu do czynienia z pewnym pomieszczeniem znajdującym się w budynku, niekoniecznie zresztą mieszkalnym, które jest przeznaczone do instalacji kotła grzewczego określonego rodzaju.

Kotłownia – jaki sposób ogrzewania wybrać?

Kotłownia, czyli pomieszczenie przeznaczone na piec, kanały wentylacyjne oraz na zasobnik ciepłej wody użytkowej lub ewentualnie również na składowanie opału, powinna być dobrana pod kątem wybranego przez Ciebie sposobu ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych.

Możesz wybrać zarówno ogrzewanie gazowe, czyste i wydajne, a przy tym niemal bezobsługowe, jak i ogrzewanie na paliwa stałe, jak ekogroszek i pellet. Możesz zdecydować się też na ogrzewanie olejowe czy kotłownię z pompą ciepła – ekologiczną i energooszczędną.

Kotłownia gazowa

Coraz częściej kotłownię CO w domu jednorodzinnym planuje się w taki sposób, że znajduje się w niej tylko niewielki piec gazowy. To wygodne urządzenie, które jest dwufunkcyjne, co oznacza, że nie tylko zapewnia ogrzewanie w pomieszczeniach mieszkalnych, ale przy tym podgrzewanie ciepłej wody użytkowej.

Jeśli kocioł ma łączną moc nieprzekraczającą 30 kW, nie ma potrzeby organizowania kotłowni gazowej w domu jednorodzinnym. Możesz w ogóle pominąć takie wydzielone pomieszczenie, instalując to rowiązanie we wnęce w łazience, toalecie czy w piwnicy. Zawsze jest jednak tak – bez względu na to, czy jest to kotłownia na gaz wydzielona jako osobne pomieszczenie, czy też nie – że kocioł nie może znaleźć się tam, gdzie stale przebywają ludzie, czyli np. w salonie, kuchni czy w sypialni domowników.

Jeśli posiadasz piec o mocy 30-60 kW, musisz zapewnić mu wydzieloną kotłownię, która będzie znajdowała się w pomieszczeniu technicznym – gospodarczym, a niekiedy nawet w odrębnym budynku poza stricte częścią mieszkalną.

Wygląd i wyposażenie kotłowni gazowej uzależnione są od tego, jak pracuje piec gazowy. Jeśli ma zamkniętą komorę spalania, to kubatura pomieszczenia kotłowni powinna mieć 6,5 m³, a dla kotłów pobierających powietrze do spalania gazu – minimum 8 m³. Kotłownia musi być wysoka na 2,2 m.

Kotłownia na ekogroszek

Ekogroszek wbrew nazwie jest typem węgla, który może zasilać Twój piec. Paliwa stałe, jak właśnie ekogroszek, węgiel czy pellet, nadal są często stosowane w domach jednorodzinnych. W kotłowni na takie paliwa musisz wydzielić miejsce na składowanie takich materiałów grzewczych.

Nowoczesna kotłownia z piecem na ekogroszek powinna mieć co najmniej 2-2,2 m wysokości. To ważne, by była wystarczająco obszerna, przód kotła musi być bowiem oddalony od przeciwległej ściany o minimum 2 metry, a jego tył powinien znaleźć się co najmniej 70 cm od ściany. Po bokach zostaw 100 cm wolnego miejsca. Wszystko po to, aby piec w kotłowni pracował sprawnie i aby łatwo było go obsługiwać – czyścić z popiołu i konserwować.

Zaplanuj kotłownię z piecem na ekogroszek w niższych partiach domu, np. w piwnicy bądź na parterze, na poziomie ogrzewanych pomieszczeń, jak najbliżej centralnej części budynku. Podłoga w kotłowni na paliwa stałe powinna być wykonana z materiałów ognioodpornych, a przy tym musi mieć kratkę ściekową, która zostanie podłączona do kanalizacji.

Zaplanuj swoją kotłownię tak, by była oddzielona od reszty domu i odpowiednio wentylowana. Istotne jest, żeby dostęp do niej był swobodny. Dopływ świeżego powietrza i kanały wywiewne muszą tu działać bez zarzutu, dla zachowania bezpieczeństwa i jak najwyższej efektywności spalania materiałów opałowych.

Sprawdź projekty domów parterowych podpiwniczonych

Mahoń 4

5 049 zł

5 049 zł

Ka268 P

5 999 zł

5 999 zł

Ambrozja 16

5 149 zł

5 149 zł

Projekty domów parterowych podpiwniczonych

Kotłownia na pellet

Kotłownia węglowa, przewidziana dla pieca na węgiel czy ekogroszek, spełnia też wymagania kotłowni na pellet. Schemat działania tego rozwiązania jest podobny do tego w przypadku kotłów węglowych, ale składowanie zapasu pelletu nie zajmuje tak wiele miejsca jak węgla i jego produktów, dlatego kotłownia nie musi być wcale taka duża.

Piec na pellet – jak wybrać dobry kocioł na pellet?

Kotłownia olejowa

Olej opałowy to kolejne paliwo grzewcze, które możesz wykorzystywać w swoim domu do ogrzewania. Podobnie jak w przypadku kotłowni dla kotłów gazowych, kotły na olej o mocy do 30 kW nie wymagają w ogóle specjalnie wydzielonych pomieszczeń.

Jeśli mają większą moc, przyda Ci się jednak przynajmniej mała kotłownia – pomieszczenie techniczne lub budynek gospodarczy przy domu. Powinien on mieć kubaturę rzędu 8 m³ i wysokość co najmniej 2,2 metra. Pomieszczenie na kotłownię olejową najlepiej jest umieścić na najniższej kondygnacji budynku mieszkalnego.

Jeśli z kolei decydujesz się na pompę ciepła w swoim systemie grzewczym, to będzie ona pozyskiwała ciepło z wód gruntowych, ziemi lub powietrza. W takim przypadku korzystasz z odnawialnych źródeł energii. Pompa nie emituje spalin i jest korzystna dla środowiska naturalnego. Może znaleźć się w kotłowni lub w dowolnym innym pomieszczeniu.

Kotłownia – jakie warunki techniczne musi spełniać kotłownia w domu?

Wszystkie wymagania dotyczące organizacji kotłowni, jej wyposażenia oraz warunków technicznych zostały opisane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku oraz w Polskich Normach, w tym między innymi w normie PN-B-02431-1.

Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki, i usytuowanie takich obiektów to pierwsze, co powinieneś sprawdzić przy organizacji kotłowni w domu.

Przede wszystkim pomieszczenie to powinno być dopasowane do rodzaju kotła, jakim chcesz ogrzewać swój dom. Przepisy dotyczące kotłowni, tj. warunków technicznych, jakim powinno odpowiadać takie pomieszczenie, w żadnym przypadku nie mogą być lekceważone, ponieważ zagrażać to może bezpieczeństwu Twojemu, domowników, a także Twoich przyszłych gości czy sąsiadów.

Dlatego trzeba sięgnąć do odpowiednich aktów prawnych dotyczących organizacji kotłowni w domu jednorodzinnym. Przepisy wskazują, że:

• kocioł grzewczy powinien być umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu czy budynku,
• podłoga pomieszczenia musi być niepalna i musi się w niej znajdować wpust kanalizacyjny,
• trzeba zapewnić wentylację grawitacyjną w kotłowni.

Ile m² musi mieć kotłownia, by spełniała wymagania techniczne stawiane takim pomieszczeniom? Jej wielkość powinna być dobrana do wielkości kotła grzewczego. Nowoczesne kotły kondensacyjne gazowe mają wielkość przywodzącą na myśl piecyk gazowy typu junkers. Dlatego właściwie taki kocioł nie zajmuje dużo miejsca w pomieszczeniu przeznaczonym na kotłownię. Inaczej jest na przykład przy tradycyjnych piecach na węgiel lub pellet drzewny.

Kotłownia przydomowa lub znajdująca się w domu powinna być tak zaprojektowana, żeby obsługa kotła grzewczego nie była problematyczna i żeby w pomieszczeniu tym zmieścił się podajnik paliwa czy jego zapas (o ile chodzi o kotły na paliwa stałe). Dobrym rozwiązaniem jest kotłownia, która będzie w stanie pomieścić również zasobnik ciepłej wody użytkowej.

Przyjmuje się, że przód kotła powinien być oddalony od ściany znajdującej się naprzeciwko o co najmniej 1 metr, tak by łatwo go było obsługiwać i czyścić.

Jeśli planujesz stworzenie kotłowni gazowej, wymagania przeciwpożarowe, jakie trzeba spełnić, aby otrzymać stosowne pozwolenie na jej użytkowanie, dotyczą umiejscowienia w tym pomieszczeniu kotła grzewczego zasilanego gazem płynnym.

W przypadku kotłowni gazowej przepisy wskazują, że Państwowa Straż Pożarna nie będzie mogła wydać Ci pozwolenia na użytkowanie kotłów znajdujących się w piwnicy budynku. Taka kotłownia nie może bowiem być zorganizowana poniżej poziomu terenu.

Wszystko przez to, że gęstość paliwa jest większa od gęstości powietrza, dlatego gdyby doszło do rozszczelnienia instalacji, płynny gaz zbierałby się na poziomie podłogi i stanowił realne zagrożenie dla wszystkich domowników, a nawet dla budynków sąsiadujących z Twoim domem.

Czy kotłownia to powierzchnia użytkowa?

Zastanawiasz się, czy kotłownia wlicza się do powierzchni użytkowej w domu mieszkalnym? Wszystkie warunki mierzenia tej powierzchni zawarte są w normie PN-ISO 9836:1997. Określa ona, że to pomieszczenie nie znajduje się w składzie powierzchni użytkowej. Warto dodać, że nie zalicza się do niej także korytarzy, strychu, garażu i klatki schodowej.

Kotłownia w domu – gdzie ją zorganizować?

Gdzie powinna być zlokalizowana kotłownia? W piwnicy, w garażu, a może w pomieszczeniu przy pralni? To zależy, jaki kocioł grzewczy chcesz wykorzystać w swojej instalacji ogrzewania domu jednorodzinnego.

Jeśli masz piec na paliwa stałe, na przykład na węgiel, licz się z tym, że w pomieszczeniu będzie wiecznie panować nieporządek z uwagi na emitowane przez to urządzenie zanieczyszczania czy konieczność składowania paliwa w jego pobliżu. Dlatego zaplanuj kotłownię jak najdalej od pomieszczeń mieszkalnych. Może być to nawet kotłownia na zewnątrz domu, najlepiej z dwoma wyjściami, aby można było do niej wejść np. z garażu i z zewnątrz.

Jeśli chcesz mieć kotłownię z piecem gazowym, powinieneś ulokować ją centralnie względem ogrzewanych pomieszczeń. Natomiast kotły grzewcze o mocy do 30 kW, często wykorzystywane w domach jednorodzinnych, w ogóle nie będą wymagały od ciebie stworzenia osobnego, specjalnego pomieszczwnia.

Niewielki piec gazowy możesz powiesić czy postawić w łazience czy w kuchni. Choć takie rozwiązanie jest dopuszczalne, to nie będzie ono rekomendowane przez producentów pieców grzewczych.

Kotłownia w domu jednorodzinnym – jak ją wykończyć?

Materiały wykorzystane do wykończenia tego pomieszczenia w domu jednorodzinnym powinny sprzyjać bezpieczeństwu wszystkich domowników. Kotłownia w płytkach to jeden z lepszych wyborów, ponieważ są to materiały niepalne, a takie powinny znaleźć się właśnie w tym lokalu. Płytki na posadzce i ścianach o podwyższonej odporności na wpływ szkodliwych czynników zewnętrznych będą dobrym wyborem. Łatwo je też utrzymać w czystości, co ma znaczenie w każdej – zarówno tradycyjnej, jak i nowoczesnej kotłowni.

Co jeszcze zrobić, aby mieć bezpieczną kotłownię? W przypadku kotłów na paliwa stałe warto obić okolicę kotła blachą stalową o grubości 0,7 mm. Zmniejszy ona ryzyko ewentualnego zaprószenia ognia. Taka blacha powinna zostać przymocowana w sąsiedztwie kotła i mieć szerokość minimum 0,5 m od krawędzi kotła.

Ważne jest też, by dobrze oświetlić kotłownię w domu jednorodzinnym. Zdjęcia już gotowych pomieszczeń tego rodzaju ułatwią Ci dokonanie wyboru również i w takim zakresie. Sztuczne oświetlenie powinno dobrze oświetlać kocioł, aby łatwo można było go czyścić czy ustawiać wszystkie jego parametry. W kotłowni zamontuj co najmniej jedno gniazdo elektryczne o napięciu maksymalnym 24 V.

Co ciekawe, pomieszczenia, które znajdują się nad kotłownią, także powinny mieć wodoszczelne podłogi oraz ściany (do wysokości 10 cm), a do tego progi drzwiowe o wysokości 4 cm.

Kotłownia w domu – jakie drzwi wybrać?

Do kotłowni powinny prowadzić drzwi. Ważne jest, żeby dało się do niej swobodnie wchodzić i równie wygodnie wychodzić, dlatego wejście musi mieć minimum 80 cm szerokości.

Drzwi zewnętrzne w kotłowni powinny być klasyfikowane jako niepalne, klasy 0,5 odporności ogniowej. Muszą otwierać się przede wszystkim na zewnątrz, na skutek popchnięcia, dlatego od wewnątrz powinny mieć bezklamkowe zamknięcie.

Jeśli chodzi o drzwi, które będą łączyć kotłownie ze składem materiału opałowego, to powinny one być wykonane ze stali lub drewna obitego blachą i otwierać się w kierunku kotłowni.

Kotłownia w domu jednorodzinnym – jaką powinna mieć wentylację?

Ważne jest, żeby kotłowni zapewnić odpowiednią wentylację. Może być on grawitacyjna, która jest podstawowym wyborem i musi ona spełniać określone wymagania. Mianowicie otwór nawiewny powinien mieć powierzchnię co najmniej 200 cm².

W kanale nawiewnym nie wolno montować przepustnic, ponieważ powinien on być drożny i zasysać powietrze bez kurzu i innych możliwych zanieczyszczeń. Najlepiej umieścić taki otwór minimum 2 metry nad ziemią. Kanał wywiewny z kolei powinien być zrobiony z materiałów niepalnych, mieć co najmniej 14 × 14 cm, ponadto należy go wyprowadzić ponad poziom dachu.

Przy wentylacji pomieszczenia przeznaczonego na kotłownię najważniejsze jest to, by była ona podłączona do kanału dymowego, którego przekrój będzie wystarczająco duży, by z kominem odpowiedniej wysokości zapewnić ciąg dający pewność sprawnego odprowadzania dymu.

W dokumentacji kupionego kotła grzewczego powinieneś znaleźć dane techniczno-rozruchowe, nazywane w skrócie DTR – znajdują się tam wszystkie wymagania dotyczące kanału dymowego. Tradycyjnie za racjonalne minimum uznaje się kanał o wymiarach 20 × 20 cm lub większy. Musisz wiedzieć, że zbyt wąski może stać się przyczyną nieprawidłowej pracy kotła grzewczego.

Pamiętaj, że jeśli korzystasz w swoim domu z wysokosprawnych kotłów grzewczych, powinieneś dopasować do nich ciąg kominowy o wyższych wartościach, ponieważ spaliny generowane przez nie mają niższą temperaturę, co z kolei powoduje większe opory wewnętrzne kotła.

Czy kotłownia może być bez okna? Owszem, jest to możliwe, jeśli zamontowany jest tam piec o mocy do 25 kW. W przeciwnym wypadku w takim pomieszczeniu powinny być zamontowane okna. Nie mogą mieć one powierzchni mniejszej niż 1/15 powierzchni podłogi. Dodatkowo minimum połowa powinna być otwieralna.

Kotłownia – ile kosztuje? Z jakimi kosztami wiąże się posiadanie kotłowni w domu?

Wiele osób budujących domy jednorodzinne zastanawia się, ile kosztuje kotłownia gazowa. Jeśli i Ty chcesz mieć w swoim domu ogrzewanie gazowe, to największy koszt związany z organizowaniem pomieszczenia pociągnie za sobą sam piec wraz z podgrzewaczem do ciepłej wody użytkowej.

Mniej więcej tyle samo – 6-8 tys. zł – wyniesie wykonanie przyłącza gazowego. Następnie trzeba też zadbać o system wentylacji i odprowadzania spalin z kotłowni na zewnątrz – kosztuje on około 3 tys. zł. Łącznie niespełna 20 tys. zł wystarczy, by zorganizować w prawidłowy sposób kotłownię gazową, która nie ma jednak zbyt dużych wymagań, jeśli chodzi o jej powierzchnię, wysokość czy też kubaturę.

Od kiedy wprowadzony będzie zakaz palenia węglem w Polsce?

Kotłownia poza domem – czy to dobry pomysł?

Kotłownia najczęściej jest zlokalizowana w obrębie budynku mieszkalnego, ale można spotkać się też z innymi rozwiązaniami. Możesz na przykład zdecydować się na kotłownię przydomową czy umiejscowioną w osobnym budynku gospodarczym.

Jak zorganizować wszystkie podłączenia, gdy zaplanujesz kotłownię 20 m od domu? Musisz zrobić to tak, aby Twoim udziałem nie stały się duże straty ciepła przesyłanego stamtąd do domu mieszkalnego. Kotłownia w budynku gospodarczym co prawda likwiduje problem z pyłem i innymi zanieczyszczeniami, jeśli kocioł zasilany jest paliwem stałym, ma jednak wiele wad, o których musisz wiedzieć, zanim się na nią zdecydujesz.

Ścianki rur prowadzonych od pieca do systemu grzewczego w domu muszą być solidnie izolowane, abyś nie tracił ciepła. Wykorzystaj do tego celu grubą warstwę izolacji i umieść rury pod powierzchnią gruntu, dokładnie poniżej granicy jego przemarzania, tj. na głębokości od 0,8 do 1,4 m.