Jakie budynki gospodarcze wybudujemy bez pozwolenia, a jakie bez zgłoszenia?
Jeszcze do niedawna każdy inwestor mógł wznieść budynek gospodarczy bez pozwolenia, jeżeli jego powierzchnia zabudowy nie przekraczała 35 m2. Nowelizacja prawa budowlanego w 2023 roku rozszerzyła zakres obiektów, które można postawić na własnej działce bez większych formalności. Kiedy – w świetle nowych przepisów – można budować bez pozwolenia, a kiedy wznieść budynek gospodarczy na zgłoszenie? Odpowiadamy!
Spis treści
Co prawnie rozumiemy jako „budynek gospodarczy”?
Budynki gospodarcze – zgodnie z definicją zamieszczoną w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – to obiekty, które są:
przeznaczone do niezawodowego wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiałów, narzędzi i sprzętów służących mieszkańcom budynku mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, rekreacji indywidualnej, a także ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej również do przechowywania środków i sprzętów do produkcji rolnej oraz płodów rolnych.
Zgodnie z tą definicją, do budynków gospodarczych bez pozwolenia można zaliczyć:
- stodoły,
- szopy,
- drewutnie,
- spichlerze,
- magazyny do przechowywania płodów rolnych,
- wiaty,
- altany,
- oranżerie,
- przydomowe składziki,
- garaże.
Obiekty takie można wybudować lub skonstruować w oparciu o gotowe projekty budynków gospodarczych, aby mieć pewność, że będą stabilne i wytrzymałe.
Warto pamiętać, że budynek gospodarczy musi być zgodny z miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) lub, gdy nie został on sporządzony, z decyzją o warunkach zabudowy. W zdecydowanej większości przypadków do jego budowy nie będzie jednak wymagane pozwolenie na budowę.
Projekt budynku gospodarczego Extra Gospodarczy 1 z oferty Extradom.pl
Jakie budynki gospodarcze można wybudować bez żadnych formalności?
Jak wspomnieliśmy na początku, jeszcze do niedawna można było wznieść budynek gospodarczy do 35 m2 bez zgłoszenia, jednak nowelizacja prawa budowlanego zwiększyła możliwości inwestorów. Zmiany, które weszły w życie 3 czerwca 2023 roku, umożliwiają teraz budowę obiektów gospodarczych o powierzchni zabudowy do 150 m2 bez pozwolenia i zbędnych formalności.
Mówiąc krótko, jeżeli chcesz postawić na swojej działce szopę, stodołę, altanę czy garaż z magazynem do 150 m2, nie musisz informować o tym urzędników.
Warto jednak pamiętać, że istnieją pewne dodatkowe kryteria, które należy spełnić, aby wznieść budynek gospodarczy bez pozwolenia. Wymiary takiego obiektu nie powinny przekraczać 6 metrów rozpiętości i 7 metrów długości, a do tego może on posiadać tylko jedną kondygnację i musi być związany z produkcją rolną.
Czy w takim razie na nowych przepisach skorzystają wyłącznie rolnicy?
Niekoniecznie. Ustawa nie precyzuje, kto może wybudować budynek gospodarczy bez pozwolenia i w praktyce nie musi on pełnić funkcji stricte rolniczych. Wystarczy, że będzie służył do przechowywania narzędzi czy sprzętów wykorzystywanych np. do uprawy ziemi. Dzięki temu budynkiem gospodarczym może być np. garaż, który pełni również funkcję magazynu dla akcesoriów niezbędnych do utrzymania przydomowego ogrodu.
Pamiętaj!
Budynek gospodarczy 70 m2 bez pozwolenia (lub większy) powinien mieścić się w całości na działce lub działkach, dla których został zaprojektowany. Dlatego chcąc uniknąć formalności, musisz mieć pewność, że jego budowa jest zgodna z zapisami MPZP (m.in. pod kątem odległości od granic działki i innych obiektów).
Sprawdź projekty budynków gospodarczych z garażem!
Jakie prace na obecnym budynku można wykonywać bez pozwolenia?
Bez pozwolenia i zgłoszenia można również przeprowadzić wiele prac na istniejących już budynkach gospodarczych. Warunkiem jest tylko to, by polegały one na przebudowach, remontach oraz instalacjach, które nie wymagają zmian w konstrukcji obiektu.
Mowa tu m.in. o:
- instalacji kolektorów słonecznych czy paneli fotowoltaicznych na dachu (o mocy nie większej niż 50 kW);
- montażu pompy ciepła;
- malowaniu elewacji, wykonaniu tynków czy zmianie pokrycia dachowego;
- wymianie okien i drzwi (bez zmiany wielkości otworów w murze);
- montażu klimatyzacji czy systemu alarmowego;
- wymianie kaloryferów.
Sprawdź również: Co można budować bez pozwolenia według Prawa Budowlanego?
Projekt budynku gospodarczego z garażem z oferty Extradom.pl
Charakterystyka budynku gospodarczego możliwego do postawienia na zgłoszenie
Co ciekawe, nawet wznoszenie budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy większej niż 150 m2 nie wymaga uzyskiwania pozwolenia, a jedynie zgłoszenia. Warunki, jakie muszą zostać spełnione to:
- powierzchnia zabudowy nieprzekraczająca 300 m2;
- tylko jedna kondygnacja;
- rozpiętość i wysokość budynku nie większa niż 7 metrów.
Warto dodać, że budynek gospodarczy na zgłoszenie – podobnie jak ten bez pozwolenia – powinien służyć produkcji rolnej i nie może wykraczać poza granice działki.
Co należy zrobić, aby postawić budynek na zgłoszenie?
Obowiązkiem inwestora jest złożenie w urzędzie miasta lub starostwie powiatowym niezbędnych dokumentów.
Procedura zgłoszenia budowy obiektu gospodarczego
Zgłoszenie budynku gospodarczego wiąże się z mniejszymi formalnościami niż uzyskanie pozwolenia. Jak wspomnieliśmy wcześniej, obowiązkiem jest złożenie kilku dokumentów. Każde zgłoszenie powinno zawierać:
- miejscowość i numer działki, na której przeprowadzona zostanie budowa;
- opis budynku, w tym jego parametry, wysokość czy zastosowane materiały;
- oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania działką;
- szkic budynku gospodarczego;
- termin rozpoczęcia prac.
Dokumenty należy złożyć na 21 dni przed planowanym rozpoczęciem prac. W tym czasie urząd może wyrazić sprzeciw, a jeżeli tego nie zrobi, możliwe będzie rozpoczęcie budowy budynku gospodarczego na zgłoszenie. Szczegółowo opisujemy tę procedurę w artykule: Zgłoszenie robót budowlanych
Pamiętaj!
Zgłoszenie jest ważne przez okres trzech lat – jeżeli nie rozpoczniesz prac w tym czasie, będziesz musiał ponownie zgłosić się do urzędu.
Najczęstsze pytania i odpowiedzi dotyczące budynków gospodarczych bez pozwolenia
Budowa obiektów gospodarczych bez pozwolenia budzi wiele wątpliwości wśród inwestorów. Jest to związane z częstymi zmianami przepisów prawnych, w których łatwo się pogubić. Dlatego poniżej przygotowaliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, dzięki którym wszelkie kwestie związane ze wznoszeniem budynków gospodarczych bez pozwolenia staną się dla Ciebie jasne.
Czy można budować bez pozwolenia budynek przylegający do istniejącego już budynku?
Tak, wzniesienie budynku gospodarczego przylegającego do budynku już istniejącego jest jak najbardziej możliwe. Aby wybudować go bez pozwolenia, musisz tylko spełnić wszelkie warunki, o których wspomnieliśmy wcześniej (odpowiednia powierzchnia, wymiary oraz jedna kondygnacja).
Jakie są konsekwencje prawne budowy bez zgłoszenia lub pozwolenia?
Niespełnienie warunków wynikających z aktualnych przepisów prawnych może zostać uznane za samowolę budowlaną. Kara za budynek gospodarczy bez pozwolenia to grzywna w wysokości do 20 do 50 000 zł.
Warto dodać, że samowola budowlana nie jest już karana ograniczeniem lub pozbawieniem wolności do 2 lat.
Czy mogę rozbudować budynek gospodarczy w przyszłości bez dodatkowych zezwoleń?
Tak, prace prowadzące do rozbudowy budynku gospodarczego mogą zostać przeprowadzone bez dodatkowych zezwoleń, o ile spełnią wymogi dotyczące budowy nowego obiektu (nie zostaną przekroczone określone wymiary i powierzchnia zabudowy).
Czy potrzebuję projektu budowlanego dla budynku gospodarczego stawianego bez pozwolenia?
Nie ma takiej potrzeby, jednak projekt budowlany warto sporządzić, aby prace przebiegły bez problemów i by wybudowany obiekt w stu procentach spełnił Twoje oczekiwania.
Autor artykułu
Inne artykuły tego autora