Instalacja gazowa — czym jest i do czego służy instalacja gazowa w domu jednorodzinnym?

Gaz pozwala ogrzewać dom jednorodzinny, zapewnia zasilanie kuchenki, a także jest wykorzystywany do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Instalacja gazowa w projekcie domu powinna być ujęta w ramach wszystkich instalacji, jakie znajdą się w budynku. Sprawdź, jak ją wykonać, do czego może służyć i jakie jej typy wykorzystuje się obecnie w domach prywatnych.

Instalacja gazowa w domu – czym jest i do czego służy?

Wygodny system ogrzewania domu jednorodzinnego, tj. taki, który będzie bezobsługowy, a przy tym wydajny, może być zasilany instalacją gazową. Gaz ziemny lub gaz płynny, czyli LPG, mogą zasilać instalację domową i zapewniać ogrzewanie, przygotowanie ciepłej wody użytkowej oraz zasilanie urządzeń do gotowania.

Jak działa instalacja gazowa w domu? W bardzo prosty sposób. Przy użyciu odpowiednich rur i przyłącza do sieci gazowej lub do zbiornika z LPG gaz zasila pożądane przez ciebie urządzenia, na przykład kocioł, który rozprowadza następnie ciepłą wodę po kaloryferach czy do niskotemperaturowej instalacji z ogrzewaniem podłogowym.

Instalacja gazowa – jakie są rodzaje instalacji gazowych?

Z uwagi na fakt, że instalacja gazowa może być zasilana dwoma różnymi rodzajami gazu, można wyróżnić instalację:

• gazową z gazem ziemnym – zasilana gazem z sieci, gazociągu miejskiego lub gminnego;
• gazową z gazem płynnym LPG – gaz w takim przypadku magazynowany jest w zbiorniku naziemnym lub podziemnym, uzupełnianym przez dystrybutora.

Przydomowa instalacja gazowa LPG wykorzystuje paliwo płynne, magazynowane w specjalnym, szczelnym budynku umieszczanym na zewnątrz domu. Zbiornik możesz kupić i w ten sposób wejść w jego posiadanie lub zastanowić się nad podpisaniem umowy dzierżawy, jeśli nie stać cię początkowo na podjęcie tak kosztownej inwestycji, wymagającej poniesienia określonych wydatków początkowych.

Jeśli dzierżawisz zbiornik na gaz płynny, płacisz co miesiąc opłatę, a umowa może też zakładać dostawę paliwa od wybranego dostawcy.

Ile kosztuje instalacja gazowa w domu?

Chcesz wiedzieć, ile kosztuje instalacja gazowa do domu? Cena uzależniona jest od regionu kraju, w którym mieszkasz, oraz od tego, jakie materiały zostaną zastosowane do jej wykonania. Koszt rośnie wraz ze wzrostem ceny za usługi geodezyjne czy za wykonanie projektu technicznego rozwiązania.

Kalkulator internetowy pozwoli ci odpowiedzieć na pytanie, ile kosztuje instalacja gazowa w domu – szacunkowo. Zwykle musisz zapłacić za jej budowę od 1 do 2 tys. zł, a do tego dopłacić od 300 do 800 zł za szafkę gazową z montażem oraz od 100 do 200 zł za odbiór przyłącza.

Ponadto należy uwzględnić opłatę przyłączeniową. Ile ona wyniesie? Jeśli przyłącze ma długość do 15 m oraz moc do 10 m³/h, wówczas zmieści się w przedziale 1700–2500 zł. Za każdy dodatkowy metr oraz punkt koszty rosną o około 50-150 zł. Im dalej do sieci gazowej od twojej działki, tym wyższe opłaty pociągnie za sobą przyłącze.

Jeśli angażujesz zewnętrzną firmę do wykonania przyłącza gazowego, uwzględnij jeszcze koszt materiałów i robociznę. Szacunkowo wynosi on około 140 zł za metr.

Dowiedz się więcej: Ogrzewanie gazowe domu – ile kosztuje i jakie są wady i zalety tego rozwiązania?

Instalacja gazowa w domu – wymagania

Jeśli w projekcie domu uwzględniona została instalacja gazowa, to podczas ubiegania się o pozwolenie na budowę ujęty mógł być plan przyłącza. W takiej sytuacji nie ma potrzeby pozyskiwania dodatkowego pozwolenia na wykonanie instalacji w domu.

Owe pozwolenie na budowę będzie niestety wymagane przepisami prawa, jeśli realizowana jest wewnętrzna instalacja gazowa, nieujęta w planie.

Instalacja gazowa w mieszkaniu czy domu potrzebuje zasilania z sieci gazowej lub zbiornika z LPG. Jeśli dom ma być przyłączony do sieci, to trzeba zwrócić się do dostawcy gazu z wnioskiem o pozwolenie na przyłącze, w którym określasz warunki przyłączenia.

Do tego wniosku dołączyć powinieneś:

• mapę z zaznaczoną lokalizacją szafki gazowej, do celów informacyjnych;
• kopię dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do korzystania z budynku;
• oświadczenie o prawie własności;
• ewentualnie zgodę właścicieli lub współwłaścicieli budynku na doprowadzenie gazu do obiektu i zamontowanie w nim urządzeń gazowych.

Wszystkie te dokumenty składasz do zakładu gazowego, który w ciągu 14 dni wydaje odpowiedź na wniosek. Jeśli zostanie on pozytywnie rozpatrzony, będziesz mógł zrealizować przyłącze. Powinno ono być zgodne z dokumentem „Warunki techniczne przyłączenia”.

Kolejnym zadaniem będzie złożenie wniosku o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci gazowej, wraz z projektem przyłącza. Należy złożyć zgłoszenie budowlane do właściwego organu. Zakład gazowy w ciągu 30 dni rozpatruje wniosek.

Zanim przystąpicie – ty lub wynajęta przez ciebie ekipa – do wykonania przyłącza, powinieneś uzyskać pozwolenie budowlane. Kiedy je zdobędziesz uprawniony ekspert przygotuje dla ciebie projekt instalacji gazowej. Obiekty, które są już użytkowane wymagają jeszcze dodatkowo opinii Zakładu Kominiarskiego.

Pierwszym krokiem prowadzącym do wykonania instalacji gazowej w domu jest poprowadzenie przyłącza gazowego. Należy zrobić to tak, by przebiegało prostopadle do granicy działki, jak najprostszą i najkrótszą drogą.

Średnica przyłącza niskiego ciśnienia wynosić powinna minimalnie 4 cm, a średnica przyłącza dla domów jednorodzinnych i budynków zagrodowych – nawet tylko 2 cm.

Prowadząc przyłącze przez ściany zewnętrzne budynku, trzeba zachować odstęp od podłogi piwnicy o wysokości 50 cm, a przy tym wykorzystać rurę osłonową. W bruzdach ściennych można rozprowadzić tylko taką instalację gazową, która wykonana jest z użyciem rur stalowych. 

W przypadku wykorzystania rur stalowych dopuszczalne jest rozprowadzenie instalacji w bruzdach ściennych i pokrycie ich zaprawą tynkarską. Ważne jest przestrzeganie bezpiecznych odległości – pomiędzy kablami instalacji elektrycznej (gaz ziemny – min. 10 cm powyżej przewodów elektrycznych, z kolei przewody z gazem płynnym muszą być zlokalizowane poniżej instalacji elektrycznej).

Instalacja gazowa – jak zaprojektować instalację gazową w domu jednorodzinnym?

Jak wygląda instalacja gazowa w domu jednorodzinnym? Projekt powinien uwzględniać kompleksowy układ przewodów i urządzeń prowadzonych na zewnątrz i wewnątrz budynku. Obejmują one takie elementy jak:

• kurek główny,
• przyłącze poprowadzone od gazociągu lub zbiornika z gazem,
• dopływ rozdzielczy,
• szafka gazowa z zainstalowanym gazomierzem,
• pion,
• przewody użytkowe, skierowane do urządzeń gazowych.

Jaka instalacja gazowa w domu sprawdzi się najlepiej? Rozpoczyna się ona od połączenia z głównym kurkiem, za pomocą którego odetniesz skutecznie dopływ gazu z przyłącza, natomiast ostatnim elementem instalacji w domu są poszczególne urządzenia gazowe, z których będziesz korzystać. Zalicza się do nich kotły, jako źródło ogrzewania dla całego domu i przygotowywania ciepłej wody użytkowej, a także domowe odbiorniki gazu innego rodzaju, jak kuchnia i kominek.

Plan instalacji gazowej w domu powinien uwzględniać kotłownię. Nie musi być odrębnym, wydzielonym w budynku pomieszczeniem, ponieważ współczesne kotły gazowe mają niewielkie rozmiary i nie wymagają obsługi. Nie powodują powstania żadnych zanieczyszczeń i osadów w najbliższym otoczeniu.

Najczęściej w instalacji gazowej w domu jednorodzinnym wykorzystywane są wiszące kotły o mocy grzewczej około 30 kW. Można je umieścić w piwnicy, na poziomie parteru, a nawet na piętrze. Wyjątkiem są kotły na gaz płynny, które muszą znaleźć się w pomieszczeniu powyżej poziomu gruntu.

Na kotłownię najlepiej jest przeznaczyć niewielkie, oddzielne pomieszczenie, choć nie ma przepisów, które by to nakazywały. Wybór miejsca powinien być skorelowany z tym, gdzie występuje wprowadzenie przyłącza gazowego – z gazociągu czy zbiornika z LPG.

Na rynku dominują kotły gazowe z zamkniętą komorą spalania, które trzeba umieścić w pomieszczeniu o kubaturze nie mniejszej niż 6,5 m³, wysokość pomieszczenia powinna zaś wynosić minimum 2,2 m w nowych domach i co najmniej 1,9 m w domach modernizowanych.

Można też po prostu przyjąć, że wysokość takiego pomieszczenia ma umożliwiać swobodny dostęp do pieca. Kotłownia z piecem gazowym powinna mieć niezamykany otwór nawiewny o minimalnej powierzchni 200 cm², na wysokości do 30 cm nad podłogą.

Sprawdź także: Cena gazu - ile wynosi cena gazu w 2021?

Jak wykonać instalację gazową w domu? Krok po kroku

Chcesz wiedzieć, jak powinna być wykonana instalacja gazowa w domu krok po kroku? Przedstawiamy podstawowe etapy prac nad własną, domową instalacją:

• Krok 1 – wykonanie projektu instalacji gazowej. Projekt powinien być wykonany przez osobę, która legitymuje się stosownymi uprawnieniami w zakresie takich prac.
• Krok 2 – uzyskanie pozwolenia na budowę, wraz z pozwoleniem na budowę domu albo osobno, jeśli w pozwoleniu instalacja gazowa nie została ujęta w formie schematu wewnętrznej instalacji. 
• Krok 3 – właściwa budowa instalacji gazowej – na tym etapie konieczne jest prowadzenie dziennika budowy, a praca powinna być zlecona osobie lub firmie, która ma stosowne uprawnienia. Po zakończeniu budowy instalacji gazowej w obecności kierownika budowy i odbiorcy gazu przeprowadzana jest próba jej szczelności oraz sporządzany jest protokół. 
• Krok 4 – złożenie wniosku o zawarcie umowy z dostawcą gazu oraz podpisanie jej, co wiąże się z montażem gazomierza na działce czy w mieszkaniu oraz z podaniem terminu, w jakim rozpoczną się dostawy gazu do domu. 
• Krok 5 – uruchomienie przez gazownię dostaw paliwa po okazaniu odpowiednich dokumentów powykonawczych, które obejmują projekt wykonanej instalacji, oświadczenie kierownika budowy o przeprowadzeniu prac zgodnie z projektem, pozwolenie na użytkowanie instalacji oraz niezbędne protokoły odbioru technicznego, prób szczelności i odbioru kominiarskiego.

Jakie rury do instalacji gazowej wewnątrz domu?

Jakie rury powinno się stosować w poprawnie wykonanych instalacjach gazowych w domu? Mogą to być dwa ich rodzaje:

• twarde, wykonane z miedzi; 
• stalowe bez szwu lub przewodowe ze szwem.

Przez lata w instalacji gazowej w domu stosowane były twarde rury. Miedziane, bo o nich mowa, miały grubość ścianek większą lub równą 1 mm, średnicę zaś – od 28 mm. Można je łączyć poprzez lutowanie twarde, z wykorzystaniem kształtek wykonanych również z miedzi lub mosiądzu. Obecnie rury miedziane używane są zasadniczo tylko w instalacjach wewnętrznych.

W instalacjach gazowych w gospodarstwach domowych coraz częściej wykorzystywane są wygodne w montażu i eksploatacji elastyczne przewody, które cechują się wyższym poziomem bezpieczeństwa. To rozwiązania z zewnętrznym, metalowym oplotem ze stali nierdzewnej, który skutecznie zabezpiecza wewnętrzną stalową rurę przyłącza gazowego. Chroni ją również przed wszelkimi uszkodzeniami mechanicznymi.

W takiej sytuacji rura wewnętrzna zrobiona jest ze stali kwasoodpornej austenitycznej, karbowanej na obwodzie w kierunku radialnym lub spiralnym.

Rury stalowe bez szwu lub przewodowe wyposażone w szew łączy się przy użyciu spawów na zewnątrz, ale od wewnątrz do tego samego celu wykorzystuje się łączniki gwintowane z żeliwa białego. Rury te są bardzo wytrzymałe na rozciąganie, ściskanie czy zginanie, dlatego przy montażu dużych odcinków nie ma konieczności stosowania dodatkowych uchwytów.

Dzięki nim możesz wykonać w pełni szczelną instalację, a fakt, że rury stalowe są antydyfuzyjne sprawia, że nie przepuszczają do wnętrza tlenu i innych gazów z otoczenia. Nie odkształcają się też przy wysokich temperaturach i obciążeniach mechanicznych. Jedynym ich minusem jest możliwość korodowania, jeśli jednak zostaną zabezpieczone przy użyciu farb antykorozyjnych problem ten właściwie zostanie wyeliminowany.

Montaż domowych urządzeń w instalacji gazowej może być łatwiejszy dzięki wykorzystaniu obrotowych końcówek na przewodach – rurach, które uszczelnione są na dwóch o-ringach. Pozwala to na wykonanie pełnego obrotu nakrętki bez jednoczesnej utraty szczelności całej instalacji. 

Przeczytaj: Jak zorganizować budowę nowego przyłącza gazowego?

Kto powinien zająć się montażem instalacji gazowej?

Montaż instalacji gazowej powinien być wykonany przez ekspertów, którzy doskonale znają techniczne warunki przyłączy. Dla własnego bezpieczeństwa warto opłacić monterów. Przeprowadzą oni wszystkie prace w należyty sposób i nie będzie później żadnych problemów z obowiązkowym odbiorem instalacji.

Monterzy instalacji gazowych powinni mieć specjalne uprawnienia gazowe G3. Takie uprawnienia zdobywa się po przebyciu kursu przygotowawczego, który kończy się egzaminem. Kiedy zatrudniasz do pracy fachowca od instalacji gazowej, sprawdź, czy rzeczywiście spełnia warunki wykonywania zawodu. Powinien on okazać zaświadczenie o wpisie do Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane.

Instalacja gazowa w domu – czy jest bezpieczna?

Wykonywane obecnie instalacje są bardzo bezpieczne, szczelne i trwałe. Dlatego nie musisz martwić się o wybuch gazu. Aby jednak takie były, muszą być prawidłowo zrealizowane, najlepiej przez specjalistów. Ich bezpieczne użytkowanie musi być potwierdzone odbiorem wykonanym przez zakład gazowy.

Gaz powinien płynąć w instalacji domowej przy użyciu specjalnych rur polietylenowych o dobrej giętkości, ułożonych na głębokości około 1 metra pod powierzchnią ziemi. Ich podłączenie z domowej instalacji do sieci następuje przy użyciu trójnika.

Rury dla bezpieczeństwa muszą być zasypane ziemią oraz zakryte folią ostrzegawczą. Zmniejszy to ryzyko ich uszkodzenia przy odkopywaniu lub prowadzeniu innego rodzaju prac ziemnych. Tak samo, przy użyciu specjalnych osłon, trzeba zabezpieczyć krzyżowanie się rur instalacji gazowej z innymi rurami.

Kolejnym krokiem podnoszącym bezpieczeństwo korzystania w domu jednorodzinnym z instalacji jest zabezpieczenie skrzynki gazowej, która powinna być wykonana z materiału niepalnego. Trzeba ją umieścić albo na ścianie domu, albo w linii ogrodzenia, nie dalej niż 10 m od budynku mieszkalnego.

Zawór główny do gazu powinien być wykonany z mosiądzu lub brązu. To właśnie nim możesz skutecznie zamknąć przepływ paliwa w instalacji, jeśli stwierdzisz wystąpienie jakichkolwiek nieszczelności. Jeśli zdecydujesz o umieszczeniu skrzynki gazowej w piwnicy, zapewnij odpowiednio dużą wywiewną kratkę wentylacyjną bądź drzwiczki w szybie wentylowanym.

Musisz pamiętać o tym, by nie montować gazomierza z odległości mniejszej niż 1 m od palnika gazowego i co najmniej 3 m od urządzeń gazowych.

W skrzynce, prócz zaworu, znajduje się także gazomierz i reduktor ciśnienia, który pozwoli na obniżenie ciśnienia gazu sieciowego ze średniego do takiego, którego wymagają domowe urządzenia, tj. poniżej 5 kPa.

Kluczowe dla bezpiecznego wykorzystywania instalacji w domu jednorodzinnym jest wykonanie przez fachowca projektu uwzględniającego wszelkie ewentualne zagrożenia w użytkowaniu, a także swobodny dostęp do nich w przypadku konieczności wykonania prac konserwacyjnych.

Warto wiedzieć: Czujnik czadu i gazu – jaki wybrać?

Instalacja gazowa – o czym jeszcze warto pamiętać?

Po stworzeniu instalacji gazowej w domu jednorodzinnym trzeba jeszcze wykonać jej odbiór. Polega on na:

• skontrolowaniu zgodności wykonanej instalacji gazowej w domu jednorodzinnym z założeniami ujętymi w projekcie;
• wykonaniu protokołów kominiarskich, które dotyczą drożności kanałów wentylacyjnych i spalinowych;
• kontroli jakości wszystkich wykonanych prac instalacyjnych oraz atestów użytych do instalacji gazowej materiałów;
• wykonaniu prób szczelności poszczególnych elementów instalacji.

Jeśli odbiór będzie wykonany pomyślnie dla ciebie, będziesz mógł ostatecznie podpisać umowę z dostawcą gazu, co pozwoli ci na użytkowanie wykonanej instalacji.

Instalację gazową wewnątrz domu najlepiej jest przeprowadzić tak, by rury nie przechodziły przez pomieszczenia mieszkalne. Nie wolno ich absolutnie umieszczać w kanałach wentylacyjnych i dymowych oraz bliżej niż 25 cm od kanałów spalinowych.

Zasadniczo przewody poziome z gazem ziemnym powinny znajdować się powyżej innych przewodów. Inaczej jest w przypadku instalacji LPG w domu – takie przewody z gazem płynnym umieścić trzeba poniżej przewodów elektrycznych oraz urządzeń iskrzących.

Dodatkowo, w toku użytkowania instalacji gazowej w domu musisz zadbać o coroczną, okresową kontrolę stanu technicznego instalacji oraz przewodów kominowych, w tym dymowych, spalinowych i wentylacyjnych. Wynika to z przepisów ustawy Prawo budowlane.