Jaki styropian wybrać? Rodzaje styropianu, zastosowanie i właściwości

Styropian to – obok wełny mineralnej i pianki PUR – jeden z najczęściej stosowanych materiałów izolacyjnych. Wykorzystuje się go jednak nie tyko do ocieplenia domu, jego ścian czy podłóg, lecz także w wielu innych przemysłach, w tym do produkcji mebli, przemyśle stoczniowym czy do pakowania produktów. Mimo wielu zastosowań to branża budowlana jest tą, w której styropian jest powszechnie wykorzystywany. Do czego dokładnie może służyć ten materiał w czasie budowy domu? Jak wybrać najlepszy rodzaj?

Zastosowanie styropianu

Styropian to materiał, który ma szerokie zastosowanie w budowlance. Przede wszystkim wykorzystuje się go do stworzenia izolacji w wielu miejscach w czasie budowy domu. Za pomocą styropianu można ocieplić nie tylko ściany zewnętrzne, lecz także stropodachy. Przy użyciu płyt styropianowych można też wykonać izolację fundamentów. Bardzo ważne jest, by pamiętać, że do konkretnego zastosowania koniecznie trzeba dobrać odpowiedni rodzaj styropianu – inne współczynniki trzeba brać pod uwagę, jeśli chodzi o wykorzystanie styropianu jako izolacji ścian, a inne – podłogi.

Parametry styropianu i jego właściwości

Styropian powstaje ze spienionych granulek polistyrenu. Jednak trzeba pamiętać, że styropian styropianowi nierówny – to parametry i właściwości tego materiału decydują o tym, do czego można go wykorzystać.

Współczynnik przewodzenia ciepła - współczynnik lambda λ

Wśród parametrów istotny jest przede wszystkim współczynnik przewodzenia ciepła lambda (λ). Im niższą wartość lambda wskazuje producent, tym styropian charakteryzuje się lepszymi właściwościami izolacyjnymi. Wskaźnik lambda powinien mieścić się w przedziale od 0,045 do 0,030 W/(mK). Jednak współczynnik ten należy brać pod uwagę razem z innymi parametrami – przede wszystkim grubością styropianu.

Grubość styropianu

Przyjmuje się, że maksymalna grubość płyty może wynosić 30 cm. Warto mieć na uwadze, że grubszy styropian nie znaczy cieplejszy styropian. Parametry dotyczące grubości i lambdy trzeba rozpatrywać razem – cieńszy styropian, jednak o niższej wartości lambda lepiej spełni swoją rolę niż grubsza o kilka centymetrów płyta z wyższym współczynnikiem przewodzenia ciepła.

Twardość styropianu i gęstość

Kolejnym ważnym parametrem jest twardość styropianu, czyli jego wytrzymałość na ściskanie. Przede wszystkim parametr ten ma znaczenie, jeśli materiał będzie używany do izolacji miejsc poddawanych obciążeniom, jak chociażby fundamenty. Styropiany o niższej wytrzymałości stosuje się zazwyczaj na fasadach budynków.

Kolejnym parametrem jest gęstość styropianu. Im gęstość większa, tym materiał będzie cięższy, będzie też lepiej izolował.

Jaki styropian na elewację?

Rodzaje styropianu

Producenci oferują różne rodzaje styropianów. Przede wszystkim należy wyróżnić:

• Styropian EPS, czyli polistyren ekspandowany – to podstawowy materiał, który oferują producenci i który wykorzystywany jest do izolacji budynków. Powstaje ze spienionego polistyrenu, który później formowany jest w bloki i przycinany do płyt o konkretnych wymiarach.
• Styropian XPS, czyli polistyren ekstrudowny – to ulepszona wersja styropianu, zwana również styrodurem. Od styropianu EPS różni się przede wszystkim tym, że jego struktura nie jest porowata, a powierzchnia jest gładka. Styropian XPS charakteryzuje się też lepszym współczynnikiem lambda, odpornością na nasiąkliwość, a także wytrzymałością na uszkodzenia. Styrodur ze względu na lepsze właściwości jest materiałem w pełni spełniającym swoje zadania w zakresie izolacji.

Można też wyróżnić różne rodzaje styropianu ze względu na rodzaj powierzchni, którą dzięki niemu się ociepla:

• styropian fasadowy,
• styropian na fundamenty,
• styropian do izolacji dachów,
• styropian podłogowy.

Kolejny podział, który można zastosować, jeśli chodzi o styropian, to rozróżnienie ze względu na kolor. Wyróżnia się:

• styropian biały, tradycyjny,
• styropian grafitowy, do którego produkcji użyto wzbogacanego surowca, dzięki czemu ma lepszy współczynnik przewodzenia ciepła. Styropian grafitowy będzie więc zapewniał lepszą termoizolację.

Co mówią oznaczenia na styropianie?

Na etykiecie styropianu zawsze znajduje się kod, w którym określone są poszczególne właściwości tego materiału izolacyjnego. Wszystkie oznaczenia mają duże znaczenia, a ich dobre odczytanie pozwala wybrać najlepszy styropian do konkretnego zadania.

Na opakowaniu znajdzie się podstawowe oznaczenie – np. EPS 70-040 Fasada. Zawarte są tu informacje, że materiał jest polistyrenem ekspandowanym o wytrzymałości na ściskanie równej 70 kg/m³, współczynnikiem lambda wynoszącym 0,40, a jego podstawowe zastosowanie to termoizolacja fasady budynku. Taka podstawowa informacja będzie rozwinięta na etykiecie w bardziej zawiłym i dokładnym kodzie. Co więc mówią kolejne oznaczenia w takim kodzie?

• EPS – polistyren ekspandowany,
• XPS – polistyren ekstrudowany,
• EN – europejska norma,
• PL – polska norma,
• T — tolerancja grubości (w tym wypadku warto zwrócić uwagę na cyfrę znajdującą się przy literze — im wyższa, tym mniejsza tolerancja),
• L — tolerancja długości,
• W — tolerancja szerokości,
• S — tolerancja prostokątności,
• P — tolerancja płaskości,
• BS — wytrzymałość na zginanie (w tym wypadku minimalna wartość powinna wynosić 50),
• CS(10) — wytrzymałość na ściskanie przy 10% odkształceniu,
• DS(N) — stabilność wymiarowa, którą ocenia się w normalnych warunkach laboratoryjnych (23°C, 50% wilgotności względnej),
• DS(70,-) — stabilność wymiarowa, którą oceniono w temperaturze 70°C,
• TR100 — wytrzymałość na rozciąganie prostopadle do powierzchni czołowych, która w tym wypadku wynosi 100 kPa,
• SD – poziom sztywności dynamicznej,
• CP – poziom ściśliwości,
• WL(T) – poziom nasiąkliwości wodą przy długotrwałym zanurzeniu,
• WD(V) – poziom absorpcji wody przy długotrwałej dyfuzji,
• λD – współczynnik przewodzenia ciepła lambda.

ofe-5847238-72509 w-72509

Jak odpowiednio dobrać styropian?

Wybierając styropian, uwagę trzeba zwrócić przede wszystkim na współczynnik przewodzenia ciepła, a także na wartość oznaczającą wytrzymałość na ściskanie. Oczywiście przy zakupie można kierować się też renomą producenta. Dla wielu inwestorów jednym z ważnych czynników będzie też cena. Jednak podstawą jest sprawdzenie, jakie jest zastosowanie danego styropianu.

Jaki styropian na podłogę?

W tym przypadku uwagę trzeba zwrócić przede wszystkim na odporność na duży nacisk. Zaleca się też, by styropian podłogowy miał grubość 10-15cm. Do izolacji podłóg warto wybrać materiał, którego wytrzymałość będzie większa niż nacisk 80 kPa. Styropian na podłogę, aby chronić przed zimnem przenikającym z gruntu, powinien mieć współczynnik lambda w okolicach 0,030 W/(mK).

Cechy dobrego styropianu na podłogę:

• wysoka wytrzymałość na ściskanie: najczęściej zaleca się stosowanie styropianu 100 kPa, a przy większych obciążeniach nawet 150 i 200 kPa, aby wytrzymał obciążenia wynikające z użytkowania podłogi,
• dobra izolacyjność cieplna: niski współczynnik przewodzenia ciepła (λ), aby skutecznie izolować termicznie,
• niska nasiąkliwość: ważne, aby styropian nie chłonął wilgoci, co mogłoby obniżyć jego właściwości izolacyjne - istotne zwłaszcza przy podłogach na gruncie.

Jaki styropian na elewację?

W przypadku styropianu elewacyjnego najważniejsze znaczenie będzie miał współczynnik przenikania ciepła. Ważna będzie także grubość materiału – do ocieplenia fasady budynku można wybrać zwykły, biały styropian, jednak o dobrych parametrach. Jeśli chce się uzyskać jeszcze lepsze parametry cieplne, warto wybrać styropian grafitowy. Trzeba pamiętać, że do ocieplania ścian zewnętrznych powinien być wykorzystywany styropian z wartością lambda nieprzekraczającą 0,040 W/(mK). Z kolei grubość styropianu przeznaczonego do ocieplania elewacji powinna wynosić 15-25 cm.

Cechy dobrego styropianu na elewację:

• doskonała izolacyjność cieplna: współczynnik przewodzenia ciepła (λ) powinien być jak najniższy, najlepiej około 0,031-0,033 W/(mK),
• odporność na warunki atmosferyczne t.j. promieniowanie UV oraz zmiany temperatur, aby nie tracił swoich właściwości z biegiem lat,
• łatwość montażu: powinien być lekki i prosty w obróbce oraz montażu.

Sprawdź również: Elewacja domu. Jak dobrać materiał odpowiedni do naszych ścian?

ofe-5847238-70003 w-70003

Jaki styropian pod ogrzewanie podłogowe?

Pod ogrzewanie podłogowe nie można stosować dowolnego rodzaju styropianu. W tym przypadku styropian powinien mieć zwiększoną wytrzymałość na ściskanie – będzie musiał wytrzymać ciężar wylewki, a także posadzki. Pod ogrzewanie podłogowe najlepiej jest więc wybrać styropian o wytrzymałości minimum 100 kPa. Trzeba też pamiętać o tym, by styropian zapewniał odpowiednią termoizolację, co będzie przekładało się na komfort cieplny wewnątrz pomieszczenia. Styropian pod ogrzewanie podłogowe powinien więc mieć 10 cm grubości i współczynnik lambda w granicach 0,036-0,038 W/(mK).

Cechy dobrego styropianu pod ogrzewanie podłogowe:

• wysoka wytrzymałość na ściskanie: musi wytrzymać obciążenia wynikające z instalacji oraz użytkowania ogrzewania podłogowego,
• doskonała izolacyjność cieplna: ważne jest, aby minimalizować straty ciepła w dół, dlatego współczynnik przewodzenia ciepła powinien być jak najniższy,
• odporność na wysokie temperatury: musi być odporny na ciepło generowane przez instalację grzewczą.

Polecamy: Projekt ogrzewania podłogowego: najważniejsze aspekty i cena za wykonanie

Jaki styropian do ocieplenia dachu?

Właściwego ocieplenia będzie wymagał też dach. Termoizolacja jest w tym przypadku szczególnie ważna, jeśli chce się wykorzystywać poddasze w celach użytkowych. Ocieplenie dachu będzie wymagało wykorzystania płyt styropianowych o wytrzymałości 100 kPa i grubości 10-20 cm. Najlepsze styropiany grafitowe do termoizolacji dachów będą charakteryzowały się współczynnikiem lambda 0,031 W/(mk).

Cechy dobrego styropianu do ocieplenia dachu:

• dobra izolacyjność cieplna: współczynnik przewodzenia ciepła powinien być niski, aby skutecznie izolować termicznie dach,
• niska waga: styropian powinien być lekki, aby nie obciążać konstrukcji dachu,
• odporność na zmienne warunki atmosferyczne t.j. różnice temperatur, wilgoć oraz promieniowanie UV.

Może Cię zainteresować: Ile kosztuje wykończenie poddasza i jakich materiałów najlepiej użyć?

Jaki styropian do ocieplenia ścian od wewnątrz?

Niekiedy zdarza się, że ściany trzeba ocieplić od wewnątrz budynku. Do tego celu również może być wykorzystany styropian. Ocieplenie ścian od wewnątrz można wykonać, wykorzystując tradycyjny styropian elewacyjny. Dobrym rozwiązaniem będzie też wykorzystanie styroduru XPS.

Cechy dobrego styropianu do ocieplenia ścian od wewnątrz:

• dobra izolacyjność cieplna, aby efektywnie izolować pomieszczenie od wewnątrz,
• odporność na wilgoć, aby nie sprzyjał rozwojowi pleśni wewnątrz budynku,
• łatwość w montażu: łatwy w obróbce i montażu na ścianach wewnętrznych.

Sprawdź: Jak wykończyć ściany wewnętrzne? Sposoby na piękne i trwałe ściany

Jaki styropian do ocieplenia fundamentów?

W tym przypadku ważne jest, by styropian był odporny na wilgoć, tak by nie nasiąkał wodą z gruntu. Najczęściej będzie to więc styropian grafitowy. Współczynnik przewodzenia ciepła nie powinien być wyższy niż 0,040 W/(mk), natomiast odporność na ściskanie powinna wynosić minimum 100. Jeśli styropian na fundamenty będzie miał niski współczynnik lambda, jego grubość może wynosić zaledwie 10 cm.

Cechy dobrego styropianu na fundamenty:

• bardzo niska nasiąkliwość: styropian fundamentowy musi być wyjątkowo odporny na wilgoć i wodę gruntową. Często stosuje się styropian o podwyższonej gęstości (EPS) lub styrodur (XPS),
• wysoka wytrzymałość na ściskanie: aby wytrzymać nacisk gruntu oraz obciążenie konstrukcji budynku,
• odporność na pleśń i grzyby: musi być odporny na rozwój mikroorganizmów, które mogą występować w wilgotnym środowisku fundamentów.

Czytaj również: Jak wygląda budowa domu przy wysokim poziomie wód gruntowych na działce?

Izolacja fundamentów styropianem w domu z projektu Wymarzony 4 WAH1895

Ile kosztuje styropian?

Styropian do ocieplenia domu wybierany jest nie tylko ze względu na swoje właściwości, lecz także korzystną cenę. Wśród różnych dostępnych metod, jak wełna mineralna i pianka PUR, to właśnie styropian jest materiałem najtańszym. Również za robociznę zapłacimy mniej, jeśli wybierzemy płyty styropianowe a nie wełnę mineralną.

Cena samego styropianu będzie z kolei zależała od wybranego rodzaju, przeznaczenia i grubości płyt. Przykładowo za płyty o grubości 5 cm zapłacimy w okolicach 12-15 zł za m². Droższy będzie styropian grafitowy i styrodur. Pierwszy o grubości 10 cm będzie kosztował w granicach 20 zł za m², z kolei styropian XPS o tej grubości to koszt 30-40zł/ m².

Poniżej przedstawiamy tabelę z cenami za styropian z podziałem na grubość. Trzeba pamiętać, że podane ceny są orientacyjne i różnią się w zależności od producenta i wszystkich parametrów.

Sprawdź nasze cenniki:

• Cennik materiałów budowlanych
• Cennik usług budowlanych 

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o styropian

Zastosowanie styropianu jako materiału izolacyjnego często wiąże się z różnymi pytaniami. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na najczęstsze z nich.

Gdzie wyrzucać styropian?                     

Styropian wykorzystywany w czasie budowy domu trzeba traktować tak samo jak inne odpady budowlane. Aby pozbyć się z działki dużych ilości tego materiału, najlepiej jest zamówić kontener od firm zajmujących się wywozem różnego rodzaju śmieci. Firma taka odbierze później odpady i odpowiednio je zutylizuje.

Jaki styropian do ocieplenia domu?

Wszystko zależy od tego, jakie miejsce ma być ocieplone. Producenci oznaczają opakowania styropianów w odpowiedni sposób, dlatego znalezienie tego właściwego będzie łatwiejsze. Trzeba pamiętać, że np. styropian elewacyjny będzie miał inne parametry niż styropian podłogowy.

Jaka folia pod styropian?

Zastosowanie folii pod styropian jest istotne szczególnie, jeśli chodzi o podłogi znajdujące się bezpośrednio na gruncie. Folia pod styropian będzie wtedy chroniła przed dostawaniem się wilgoci do materiału izolacyjnego. Zaleca się, by stosować folię o grubości 0,2 lub 0,3 mm. Więcej w artykule: Jak folia pod styropian?