Płyta fundamentowa pod domy jednorodzinne: rodzaje, wykonanie i koszty

Istnieje kilka rodzajów fundamentów, które można zastosować do budowy domu. Niektóre z nich szczególnie dobrze sprawdzają się przy niekorzystnych warunkach wodno-gruntowych. Najlepszym przykładem jest płyta fundamentowa, która cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród wykonawców oraz inwestorów. Czym się charakteryzuje? Jak wygląda proces jej budowy oraz koszt? I w końcu – jakie są rodzaje płyt fundamentowych? Zapraszamy do lektury!

Na czym polega fundamentowanie przy użyciu płyty?

Najpopularniejszy fundament pod dom stanowią w naszym kraju ławy fundamentowe, a ich duża popularność wynika przede wszystkim z ich przystępnej ceny. Rośnie jednak liczba inwestorów, którzy dostrzegają zalety innych rozwiązań, w tym płyt fundamentowych. Czym są i jakie funkcje pełnią?

Płyty fundamentowe to rodzaj fundamentów bezpośrednich, czyli takich, które przenoszą obciążenia bezpośrednio na grunt. Mają postać żelbetowych płyt zbrojonych od góry i dołu prętami stalowymi, które od gruntu oddzielone są warstwą izolacji.

Wzrost popularności płyty fundamentowej wynika z kilku powodów:

1. Wykonanie płyty fundamentowej trwa o wiele krócej niż budowa ław fundamentowych – czas prac można ograniczyć do zaledwie 3-5 dni roboczych, co w przypadku tradycyjnych rozwiązań trwa nawet kilka tygodni (dla fundamentów o powierzchni 100 m²);
2. Ogranicza straty ciepła do absolutnego minimum, ponieważ jest izolowana od gruntu na całej swojej powierzchni, stanowiąc najlepsze rozwiązanie dla domów energooszczędnych oraz domów pasywnych;
3. Płyta fundamentowa jest odporna na wilgoć, ponieważ powstaje z odpowiednio wyselekcjonowanych materiałów i posiada izolację przeciwwilgociową, która stanowi świetną barierę przed wnikaniem wody oraz eliminuje ryzyko powstawania pleśni;
4. Zapewnia równomierne rozkładanie obciążeń na grunt, co pozwala uniknąć osiadania budynku, również na terenach o niekorzystnych warunkach wodno-gruntowych.

Co z kosztami wykonania płyty fundamentowej?

Wielu inwestorów zastanawia się, czy lepszym rozwiązaniem pod kątem oszczędności będzie płyta fundamentowa czy ławy. Odpowiedź nie jest jednoznaczna – choć tradycyjne fundamentowanie generuje mniejsze koszty związane z zakupem materiału, to jednak jest bardziej czaso- i pracochłonne, co może przełożyć się na wyższą cenę.

Płyta fundamentowa jest droższym rozwiązaniem, jednak pozwala zaoszczędzić cenny czas, a budowa domu postępuje szybciej. Za płytą fundamentową przemawia również fakt, że stanowi ona posadzkę parteru, która nie wymaga dodatkowej termo- czy hydroizolacji, jak w przypadku ław, więc nie trzeba ponosić dodatkowych kosztów na ich wykonanie.

Płyta fundamentowa czy fundament tradycyjny?

Jeżeli budujesz dom energooszczędny lub dom pasywny, zależy Ci na szybszym zakończeniu robót albo przeprowadzasz prace na trudnym gruncie, wybierz płytę fundamentową. Ławy fundamentowe lepiej sprawdzają się natomiast w przypadku budynków o większych obciążeniach, np. wielokondygnacyjnych. 

Za płytą fundamentową przemawia fakt, że stanowi ona posadzkę parteru, która nie wymaga dodatkowej termo- czy hydroizolacji, jak w przypadku ław.

Dowiedz się więcej o domach pasywnych i energooszczędnych: 

Co to znaczy, że dom jest energooszczędny? Jakie warunki musi spełnić?

Czym są domy pasywne i dlaczego warto w nie inwestować?

Odkryj naszą ofertę domów pasywnych!

Samowystarczalny Kompozycja przestrzenna

9 500 zł

9 500 zł

Samowystarczalny Widny

7 500 zł

7 500 zł

Samowystarczalny 3Bryły

7 900 zł

7 900 zł

Projekty domów pasywnych

Rodzaje płyt fundamentowych

W budownictwie stosuje się różne rodzaje płyt fundamentowych, które mają odmienne zastosowanie. Do tych najpopularniejszych zaliczamy:

• płyty pełne, które posiadają jednolitą powierzchnię i prostą konstrukcję – zapewniają solidne wsparcie dla różnych struktur, równomiernie przenosząc obciążenia i sprawdzając się na gruntach o niskiej nośności;
• płyty z żebrami wzmacniającymi, które dzięki zewnętrznym elementom wzmacniającym są sztywniejsze od płyt pełnych – w efekcie pozwalają na jeszcze skuteczniejsze rozkładanie obciążeń i są bardziej ekonomiczne;
• płyty pasywne i energooszczędne, które charakteryzują się bardzo dobrymi parametrami izolacyjnymi – pozwalają wyeliminować mostki termiczne i zapewniają najwyższy komfort cieplny oraz duże oszczędności na ogrzewaniu domu;
• płyty prefabrykowane, które w całości powstają w fabryce i są transportowane na plac budowy – dzięki temu zapewniają znaczne skrócenie czasu potrzebnego na wykonanie fundamentów.

Warto dodać, że do dyspozycji inwestorów są także płyty fundamentowe ze zbrojeniem rozproszonym czy dwuwarstwowe. Tak duży wybór rozwiązań pozwala dopasować je w stu procentach do konkretnego budynku oraz indywidualnych potrzeb inwestora.

Sprawdź również: Jak dobrać odpowiedni typ fundamentów do rodzaju gruntu?

Wpływ podłoża i rodzaju budynku na wybór płyty fundamentowej

Kluczowy wpływ na wybór odpowiedniej płyty fundamentowej oraz jej wykonanie ma rodzaj podłoża. Dlatego zawsze przed rozpoczęciem prac warto zlecić badanie geotechniczne gruntu, które pozwoli dopasować najlepsze rozwiązanie do posadowania budynku.

Płyta fundomentowa na różnych podłożach

W praktyce płyty fundamentowe najlepiej sprawdzają się na podłożach piaszczystych, a prace ograniczają się w takim wypadku do zebrania wierzchniej warstwy humusu i użycia niedużej ilości pospółki, co pozwoli podnieść płytę ponad poziom gruntu.

Co z innymi rodzajami podłoża?

• Glina. Płyta fundamentowa na glinie to rozwiązanie możliwe do wykonania, jednak wymagać może dodatkowego zbrojenia. Czasami konieczna okaże się wymiana gruntu (np. na wspomniany piasek) oraz zastosowanie zaawansowanego systemu drenażu fundamentowego.
• Torf. Biorąc pod uwagę fakt, że grunty organiczne posiadają słabą nośność i mogą osiadać pod dużym ciężarem, odpowiednim rozwiązaniem okazuje się w ich przypadku płyta fundamentowa na palach.
• Łupki i skały. Również na nich można zastosować ten rodzaj fundamentów, jednak w przypadku głębokiego osadzenia skał niezbędne okaże się mocowanie wiertnicze. Warto dodać, że płyta fundamentowa na pochyłym terenie sprawdzi się doskonale (w porównaniu do tradycyjnych ław).

Więcej na temat budowy na pochyłym terenie: 

• Jak zaplanować budowę domu na pochyłej działce?
• Dom na skarpie. Jak wybrać projekt i jak go zbudować?

Płyta fundamentowa w różnych rodzajach budynków 

A na co zwrócić uwagę, wybierając płytę fundamentową pod kątem rodzaju budynku?

• W przypadku domów parterowych stosuje się najczęściej płyty fundamentowe pełne, które równomiernie rozkładają obciążenia na gruncie. W zależności od powierzchni budynku, mogą być one zbrojone lub niezbrojone.
• W przypadku domów piętrowych stosuje się często płyty z żebrami wzmacniającymi, co wynika z ich większej nośności oraz możliwości lepszego usztywnienia konstrukcji. Konieczna może okazać się też większa grubość płyty fundamentowej pod dom parterowy.
• W przypadku domów z podpiwniczeniem zastosowanie płyty fundamentowej jest jak najbardziej możliwe. Wymaga to jednak zrobienia odpowiednio głębokiego wykopu i ułożenia płyty zarówno pod piwnicą, jak i parterem budynku.  

Proces budowy płyty fundamentowej pod dom jednorodzinny

Jak powstaje płyta fundamentowa krok po kroku? Oto krótki przewodnik, w którym ujęliśmy wszystkie najważniejsze prace!

Krok 1. Badania geotechniczne gruntu

Dzięki sprawdzeniu rodzaju i parametrów podłoża możliwe będzie dopasowanie odpowiedniej płyty fundamentowej albo, jeżeli to konieczne, wymiana gruntu na bardziej nośny.

Krok 2. Wytyczenie budynku

Zadanie to warto powierzyć geodecie, który, przy użyciu odpowiednich narzędzi, wyznaczy osie budynku oraz zewnętrzne krawędzie płyty fundamentowej. Uwzględni przy tym grubość ocieplenia pionowego, co pozwoli przeprowadzić dalsze prace bez żadnych problemów.

Krok 3. Przygotowanie gruntu

Zanim dojdzie do wylewania płyty fundamentowej, konieczne jest zebranie wierzchniej warstwy gruntu, czyli humusu. To, co się pod nim znajduje (piasek, glina, torf lub inny rodzaj podłoża), wpływać będzie na rodzaj zastosowanej płyty fundamentowej oraz sposobu jej budowy. Następnie przychodzi czas na wykonanie wykopu o odpowiedniej głębokości.

Krok 4. Przygotowanie izolacji od gruntu

Bardzo istotnym etapem jest ułożenie elementów brzegowych na podbudowie z pospółki. Z jednej strony izolują one brzegi płyty i eliminują mostki termiczne, a z drugiej pełnią funkcję szalunku podczas betonowania. Następnym krokiem jest ułożenie izolacji poziomej.

Krok 5. Zbrojenie płyty fundamentowej

Wykorzystuje się do tego specjalne siatki zbrojeniowe albo zbrojenie rozproszone. Na krawędziach płyt oraz w miejscach narażonych na większe obciążenia używa się dodatkowo pręty i strzemiona. W niektórych przypadkach możliwe jest zastosowanie płyty fundamentowej bez zbrojenia – np. przy niskim obciążeniu budynku albo bardzo dobrej nośności gruntu.

Krok 6. Wylewanie płyty fundamentowej

To ostatni krok budowy, który polega na równomiernym rozprowadzeniu betonu po powierzchni płyty. Należy go również wyrównać i zagęścić, a następnie poczekać na zawiązanie się materiału i przeprowadzić prace pielęgnacyjne, polegające na wygładzeniu powierzchni oraz zabezpieczeniu jej przed negatywnym wpływem czynników atmosferycznych.

Tak przygotowana płyta betonowa fundamentowa stanowi podstawę do przeprowadzenia dalszych prac związanych z budową domu.

Izolacja i wodoszczelność płyt fundamentowych

Izolacja płyty fundamentowej to bardzo istotny etap, od którego zależeć będzie komfort cieplny mieszkańców i wysokość rachunków za ogrzewanie, a także poziom wilgoci w pomieszczeniach. Jakie rozwiązania stosuje się w celu osiągnięcia jak najlepszych efektów?

1. Izolacja termiczna płyty fundamentowej

Izolacja termiczna służy do ocieplenia płyty fundamentowej i zapobiega ucieczce ciepła oraz przenikaniu zimna z gruntu. Do jej wykonania stosuje się najczęściej styropian odporny na wilgoć, pleśń i ściskanie (np. EPS100) oraz płyty z polistyrenu ekstrudowanego (np. XPS300), który znany jest ze swojej ponadprzeciętnej wytrzymałości.

2. Izolacja przeciwwilgociowa płyty fundamentowej

Izolacja przeciwwilgociowa chroni dom przed wilgocią oraz wodą z gruntu i tym samym eliminuje ryzyko powstawania pleśni czy korozji. Do jej wykonania służy najczęściej folia fundamentowa, zaś alternatywę dla niej stanowią papa termozgrzewalna oraz specjalne preparaty bitumiczne.

Materiały używane do budowy

Z czego powstaje płyta fundamentowa? Wykonanie wysokiej jakości rozwiązania wymaga zastosowania betonu o odpowiedniej klasie, najczęściej B20 (oznaczenie C16/20) – posiada on najlepszą konsystencję, wytrzymałość oraz odporność na ściskanie. Budowa może niekiedy wymagać użycia żelbetonu, czyli betonu wzmocnionego stalowymi prętami – jest to niezbędne zwłaszcza w przypadku budynków wielokondygnacyjnych oraz na obszarach o niekorzystnych warunkach geotechnicznych.

Oprócz tego, do uzbrojenia płyty fundamentowej na gruncie, stosuje się specjalne siatki zbrojeniowe ze stali, a w celu ochrony przed stratami ciepła i wilgocią wspomniane wcześniej materiały do izolacji termicznej oraz przeciwwilgociowej.

Lista potrzebnych materiałów:

• beton klasy B20 lub żelbeton
• siatka zbrojeniowa
• materiały do izolacji termicznej i przeciwwilgociowej

Jaki jest koszt wykonania płyty fundamentowej?

Zastanawiasz się, ile kosztuje wykonanie płyty fundamentowej? Cena robocizny wynosi średnio około 400 zł netto/m². W większości przypadków należy doliczyć do niej również koszt materiału na zasyp oraz wynajem koparki. W efekcie koszt płyty fundamentowej 100 m² kształtuje się na poziomie 40-45 tys. zł netto.

Oczywiście warto pamiętać, że ostateczna cena płyty fundamentowej zależy od kilku czynników, jak jej powierzchnia i kształt, ilość oraz rodzaj zastosowanego betonu czy stopień skomplikowania terenu.

Sprawdź również: Jak obliczyć koszt budowy domu? Na ile wycenić budowę, by nie zabrakło pieniędzy?