Pozwolenie wodnoprawne - kto je wydaje i co warto wiedzieć o prawie wodnym?

Czym jest pozwolenie wodnoprawne?

Pozwolenie wodnoprawne to decyzja administracyjna, która upoważnia do szczególnego korzystania z wód oraz wykonywania urządzeń wodnych, na przykład wprowadzania ścieków do wód i ziemi. Bez pozwolenia nie możesz wykonać stawu koło domu, przydomowej elektrowni wodnej oraz wielu innych instalacji, a jego brak ponadto może skutkować nieprzyjemnymi konsekwencjami prawnymi.

Co zawiera pozwolenie wodnoprawne?

Co powinno zawierać pozwolenie wodnoprawne? Procedura prawna wymaga, aby były w nim zawarte bardzo konkretne elementy:

1. cel oraz zakres korzystania z wód, 
2. warunki wykonania uprawnienia,
3. obowiązki związane z ochroną środowiska, interesów ludności oraz gospodarki. 

Najczęściej w pozwoleniu wodnoprawnym znajdują się:

• ilość pobieranej lub odprowadzanej wody, w tym maksymalną ilość m3 na godzinę i średnią ilość m3 na dobę oraz maksymalną ilość m3 na rok;
• sposób gospodarowania wodą, w tym charakterystyczne rzędne piętrzenia oraz przepływy;
• tryb pracy elektrowni wodnej;
• ograniczenia wynikające z konieczności zachowania przepływu nienaruszalnego;
• ilość, stan i skład ścieków wykorzystywanych rolniczo;
• ilość, stan i skład ścieków wprowadzanych do wód, do ziemi lub do urządzeń kanalizacyjnych albo minimalny procent redukcji zanieczyszczeń w procesie oczyszczania ścieków, a w przypadku ścieków przemysłowych, jeżeli jest to uzasadnione, dopuszczalne ilości zanieczyszczeń, zwłaszcza ilości substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, wyrażone w jednostkach masy przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu;
• terminy pobierania i odprowadzania wody oraz wprowadzania ścieków dla zakładów, których działalność cechuje się sezonową zmiennością;
• opis urządzenia wodnego, w tym położenie za pomocą współrzędnych geograficznych oraz podstawowe parametry charakteryzujące to urządzenie i warunki jego wykonania;
• obowiązki wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne lub uprawnionych do rybactwa, narażonych na szkody w związku z wykonywaniem tego pozwolenia wodnoprawnego;
• wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom lub zmniejszających negatywne skutki wykonywania tego pozwolenia wodnoprawnego;
• niezbędne przedsięwzięcia ograniczające negatywne oddziaływanie na środowisko;
• sposób i zakres prowadzenia pomiarów ilości i jakości ścieków wprowadzanych do wód, do ziemi lub do urządzeń kanalizacyjnych albo wykorzystywanych rolniczo, o ile wykraczają one poza wymagania wynikające z przepisów, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, albo z przepisów odrębnych;
• sposób i zakres prowadzenia pomiarów ilości i jakości pobieranej wody w stanie pierwotnym;
• sposób postępowania w przypadku uszkodzenia urządzeń pomiarowych;
• prowadzenie okresowych pomiarów wydajności i poziomu zwierciadła wody w studni;
• sposób postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności bądź awarii urządzeń istotnych dla realizacji pozwolenia, a także rozmiar i warunki korzystania z wód oraz urządzeń wodnych w tych sytuacjach wraz z maksymalnym, dopuszczalnym czasem trwania tych warunków;
• wskazanie zakazów, o których mowa w art. 65 ust. 1 pkt 3, i obszaru, na którym one obowiązują.

Na co jest wymagane pozwolenie wodnoprawne?

To, na co jest wymagane pozwolenie wodnoprawne, precyzuje ustawa o Prawie wodnym z dnia 20 lipca 2017 roku. Jeśli nie chcesz prowadzić działalności, a jedynie zbudować dom, bardzo możliwe, że będzie Ci potrzebne:

• pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie wód opadowych do rowu,
• pozwolenie wodnoprawne na podniesienie terenu,
• pozwolenie wodnoprawne na staw lub oczko wodne,
• pozwolenie wodnoprawne na oczyszczalnię ścieków oraz zbiornik na deszczówkę,
• pozwolenie wodnoprawne na studnię. 

To jednak tylko przykładowe czynności. Dokładny zakres czynności, na które potrzebne jest uzyskanie pozwolenia na budowę, opisaliśmy niżej. 

Sprawdź też: Formalności związane z zakończeniem budowy domu - na co należy zwrócić uwagę?

Pozwolenie wodnoprawne a pozwolenie na budowę - co warto wiedzieć?

Niekiedy musisz uzyskać nie tylko pozwolenie wodnoprawne, ale również pozwolenie na budowę. W pierwszej kolejności trzeba ubiegać się o pozwolenie wodnoprawne, a dopiero później o budowlane. Pozwolenie wodnoprawne wydawane jest bowiem przed pozwoleniem na budowę.

Pozwolenie wodnoprawne dołącza się do wniosku o pozwolenie na budowę, do zgłoszenia budowy, wykonania robót budowlanych oraz zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu lub jego części. 

Zobacz najlepsze projekty domów z basenem!

A-143

9 900 zł

9 900 zł

uA82v1

11 000 zł

11 000 zł

uA39

29 000 zł

29 000 zł

Projekty domów z basenem

Ten artykuł może Cię zainteresować: Domy bez pozwolenia na budowę – co musisz o nich wiedzieć?

Pozwolenie wodnoprawne - kiedy jest wymagane?

Zgodnie z przepisami prawa musisz otrzymać pozwolenie wodnoprawne na:

• usługi wodne, które polegają na zapewnieniu gospodarstwom domowym możliwości skorzystania z wód w zakresie wykraczającym poza zakres powszechnego, zwykłego lub szczególnego korzystania z wód,
• szczególne korzystanie z wód, na przykład w celu odwadniania lub nawadniania gruntu i upraw
• długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej, 
• wprowadzanie do wód powierzchniowych środka, który hamuje rozwój glonów,
• rekultywację wód powierzchniowych lub podziemnych,
• regulację wód, zabudowę potoków górskich, kształtowanie nowych koryt rzek, strumieni, potoków, 
• zmianę ukształtowania terenu na gruntach, które przylegają do wód, mających wpływ na warunki przepływu wód, 
• prowadzenie obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach lub przepustów przez wody powierzchniowe płynące oraz wały przeciwpowodziowe, 
• prowadzenie napowietrznych linii energetycznych lub telekomunikacyjnych przez śródlądowe drogi wodne oraz wały przeciwpowodziowe,
• wykonanie urządzeń wodnych. 

Wśród urządzeń wodnych, które wymagają pozwolenia wodnoprawnego, są:

• urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe, regulacyjne, a także kanały i rowy,
• obiekty, które służą do ujmowania wód powierzchniowych oraz podziemnych,
• obiekty energetyki wodnej, 
• sztuczne zbiorki zlokalizowane na wodach płynących oraz obiekty związane z tymi zbiornikami, 
• wyloty urządzeń kanalizacyjnych, które służą do odprowadzania ścieków do wód, ziemi, lub do urządzeń wodnych, 
• stałe urządzenia, które służą do połowu ryb lub pozyskania innych organizmów wodnych,
• urządzenia służące do chowu ryb lub innych organizmów wodnych w wodach powierzchniowych, 
• mury oporowe, nadbrzeża, bulwary, przystanie,
• stałe urządzenia, które służą do dokonywania przewozów międzybrzegowych,
• stawy. 

Pozwolenie wodnoprawne może być również potrzebne na:

• wykonanie urządzeń melioracji wodnych niezaliczonych do urządzeń wodnych,
• roboty w wodach oraz inne roboty, które mogą być przyczyną zmiany naturalnych przepływów wód, stanu wód stojących i stanu wód podziemnych poza granicami nieruchomości gruntowej, na której są wykonywane te roboty,
• wykonanie obiektów mostowych, rurociągów, linii energetycznych, linii telekomunikacyjnych oraz innych urządzeń razem z infrastrukturą towarzyszącą, prowadzonych przez wody powierzchniowe oraz przez wały przeciwpowodziowe

Warto wiedzieć: Na co zwrócić uwagę, kiedy planujesz budowę basenu!

Kiedy pozwolenie wodnoprawne nie jest wymagane?

Istnieje szereg sytuacji, w których pozwolenie wodnoprawne nie jest wymagane. Najczęstsze to:

• uprawianie żeglugi na śródlądowych drogach wodnych,
• holowanie oraz spław drewna,
• wycinanie roślin z wód lub brzegu w związku z utrzymywaniem wód, śródlądowych dróg wodnych oraz remontem urządzeń wodnych,
• wykonanie pilnych prac zabezpieczających w okresie powodzi,
• wykonanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 m,
• rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych,
• pobór wód powierzchniowych lub wód podziemnych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę oraz wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w ilości nieprzekraczającej łącznie 5 m3 na dobę, na potrzeby zwykłego korzystania z wód,
• pobór i odprowadzanie wód w związku z wykonywaniem odwiertów lub otworów strzałowych przy użyciu płuczki wodnej na cele badań sejsmicznych,
• odbudowa, rozbudowa, przebudowa lub rozbiórka urządzeń pomiarowych służb państwowych,
• wyznaczanie szlaku turystycznego pieszego lub rowerowego oraz budowa, przebudowa lub remont drogi rowerowej, z wyjątkiem prowadzenia dróg rowerowych przez wody powierzchniowe,
• zatrzymywanie wody w rowach, jeżeli zasięg oddziaływania nie wykracza poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem,
• hamowanie odpływu wody z obiektów drenarskich, jeżeli zasięg oddziaływania nie wykracza poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem,
• przechwytywanie wód opadowych lub roztopowych za pomocą urządzeń melioracji wodnych, jeżeli zasięg oddziaływania nie wykracza poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem,
• lokalizowanie, na okres do 180 dni, tymczasowych obiektów budowlanych na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią. 

Kto wydaje pozwolenie wodnoprawne?

Zanim złożysz wniosek o pozwolenie wodnoprawne, powinieneś wiedzieć, kto wydaje decyzje w tej sprawie. Organem uprawnionym do wydawania decyzji jest dyrektor zarządu zlewni Wód Polskich w sprawach z wykluczeniem tych, w których właściwym jest dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich. Ten sam organ nie tylko wydaje, ale również może stwierdzić wygaśnięcie, cofnięcie lub ograniczenie pozwoleń.

Gdzie uzyskać pozwolenie wodnoprawne?

Pozwolenia wodnoprawne wydawane są przez dyrektorów regionalnych zarządów gospodarski wodnej Wód Polskich lub dyrektorzy zarządów zlewni Wód Polskich. W przypadku inwestycji prywatnych zwykle właściwi są jednak dyrektorzy zlewni. W celu pozyskania pozwolenia powinieneś więc kontaktować się z regionalną jednostką Wód Polskich. 

Dowiedz się więcej: Czym jest przyłącze wodociągowe? Formalności i koszty związane z doprowadzeniem wody do domu

Jak napisać wniosek o pozwolenie wodnoprawne?

Jak powinno wyglądać pozwolenie wodnoprawne? Wniosek napiszesz, wypełniając gotowy formularz dostępny na rządowej stronie internetowej. Wzór wniosku o pozwolenie wodnoprawne możesz pobrać również w jednostce Wód Polskich. Jakie informacje musisz uzupełnić we wzorze? 

• dane kontaktowe,
• opis charakterystyki wnioskowanego pozwolenia,
• adres lokalizacji inwestycji,
• dane ewidencyjne zamierzenia inwestycyjnego,
• opis miejsca inwestycji,
• ewentualne dane pełnomocnika, o ile został ustalony,
• data oraz podpis wnioskodawcy 

Pozwolenie wodnoprawde - jakie dokumenty są wymagane?

Abyś mógł skutecznie ubiegać się o pozwolenie wodnoprawne do wniosku musisz dołączyć kilka innych wymaganych dokumentów. Jakie to dokumenty?

• Poprawnie wypełniony wniosek
• Pełnomocnictwo - jeśli wnioskodawca występuje w czyimś imieniu
• Dowód wpłaty za wydanie pozwolenia
• Dowód wpłaty za udzielenie pełnomocnictwa, bądź podstawę prawną do zwolnienia z opłat, jeśli wnioskodawca występuje w czyimś imieniu.
• Operat wodnoprawny z oznaczeniem daty jego wykonania,
• Opis prowadzenia zamierzonej działalności sporządzony w języku nietechnicznym,
• Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, jeżeli jest wymagana,
• Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku MPZM - decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego albo decyzję o warunkach zabudowy, jeżeli jest ona wymagana - w przypadku wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia wodnego,
• Ocenę wodnoprawną, jeżeli jest wymagana.
• Do wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na piętrzenie wód powierzchniowych budowlą piętrzącą o wysokości piętrzenia powyżej 1 m oraz wyposażoną w urządzenia umożliwiające regulowanie przepływu lub na zależne od siebie korzystanie z wód przez kilka zakładów dołącza się projekt instrukcji gospodarowania wodą, zawierający opis sposobu gospodarowania wodą i zaspokojenia potrzeb wszystkich użytkowników odnoszących korzyści z urządzeń wodnych, którego dotyczy instrukcja, w ilości egzemplarzy uwzględniającej liczbę podmiotów korzystających z wód.
• Do wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych oraz na odwodnienie zakładu górniczego lub obiektu budowlanego dołącza się dokumentację hydrogeologiczną, jeżeli jest wymagana.
• Do wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 100 ust. 1 Prawa wodnego, dołącza się również zgodę właściciela tych urządzeń.

Ile się czeka na pozwolenie wodnoprawne?

Jeśli starasz się o pozwolenie wodnoprawne, czas oczekiwania na wydanie decyzji na pewno jest dla Ciebie istotny. Czas rozpatrzenia powinien wynosić miesiąc lub w uzasadnionych przypadkach dwa miesiące, o czym zostaniesz poinformowany przez jednostkę Wód Polskich. W praktyce jednak termin ten wydłuża się, gdyż zgodnie z prawem nie trzeba do niego wliczać terminów przewidzianych w przepisach na uzyskanie opinii, uzgodnień oraz okresów zawieszenia postępowania. 

Jeśli nie chcesz jeszcze bardziej wydłużać w czasie procedury, postaraj się załączyć wymagany komplet dokumentacji, aby nie w przyszłości nie było konieczne jego uzupełnianie. Zaniedbania po stronie wnioskodawcy również nie są wliczane do pierwotnego czasu oczekiwania na wydanie decyzji o pozwoleniu wodnoprawnym.

Ile kosztuje pozwolenie wodnoprawne?

Wielu inwestorów zastanawia się, ile kosztuje pozwolenie wodnoprawne. Koszt wynika z przepisów prawnych, a dokładnie z zapisów art. 398 ust. 3 ustawy. Opłata za pozwolenie wodnoprawne w 2020 roku wynosi 221,34 złotych. Jeśli w ramach jednego wniosku ubiegasz się o kilka pozwoleń, które nie są tożsame rodzajowo, opłata pomnożona zostanie przez liczbę uzyskanych pozwoleń. Łącznie nie może być ona jednak wyższa niż 4426,80 zł. 

Opłata za pozwolenie wodnoprawne to jednak niejedyne koszty, jakie musisz ponieść. Jeśli naliczone opłaty nie pokrywają rzeczywistych kosztów prowadzenia postępowania, będziesz musiał dopłacić różnicę. Dokładna kwota zostanie jednak ustalona dopiero w momencie wydania decyzji na drodze postępowania. Wraz z nią wskazany zostanie maksymalny termin uiszczenia zobowiązania. 

Gdzie powinieneś zapłacić za pozwolenie wodnoprawne? Cena ustalona przez jednostkę Wód Polskich powinna zostać przelana na wskazany rachunek bankowy. Poświadczenie wykonania opłaty ustawowej dołącza się do składanego wniosku o wydanie pozwolenia. Jeżeli organ podejmie decyzję odmowną, wpłacone środki zostaną zwrócone na Twój rachunek.

Nie przegap: Jak uzdatnić wodę w swoim domu?

Jak długo ważne jest pozwolenie wodnoprawne?

Kolejne pytanie, które zadaje sobie wiele osób zmuszonych wystąpić o pozwolenie wodnoprawne: na ile lat jest wydawane? Termin ważności pozwolenia również określony jest w ustawie, dokładnie w art. 400.  Pozwolenie zasadniczo ważne jest aż 30 lat od dnia wydania, jednak od tej zasady ustawowodawca przewidział wyjątki.  Do wyjątkowych typów pozwoleń należą:

• wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi – wydawane jest na okres nie dłuższy niż 10 lat, liczony od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna,
• wydobywanie z wód powierzchniowych kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów oraz wycinanie roślin z wód lub brzegu – na czas nie dłuższy niż 5 lat,
• wykonanie urządzeń wodnych, regulacji wód oraz robót lub obiektów budowlanych, które mają wpływ na zmniejszenie naturalnej retencji terenowej – czas ważności pozwolenia nie jest ustalany. 

Kiedy wygasa pozwolenie wodnoprawne? Ubiegając się o pozwolenie, musisz pamiętać o tym, że straci ono swoją ważność po trzech latach, jeśli nie rozpoczniesz w tym czasie wykonywania urządzeń wodnoprawnych. 

W jakich przypadkach nie otrzymasz pozwolenia wodnoprawnego?

Nie otrzymasz pozwolenia, jeśli projektowany sposób korzystania z wód narusza:

•  ustalenia planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza (wyjątkiem będą okoliczności wskazane art. 66 ustawy Prawo wodne)
•  ustalenia planów ochrony i planów zadań ochronnych dla obszarów chronionych
•  ustalenia planu zarządzania ryzykiem powodziowym
•  ustalenia planu przeciwdziałania skutkom suszy
•  ustalenia programu ochrony wód morskich
•  ustalenia krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych
•  ustalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
•  wymagania ochrony zdrowia ludzi, środowiska, ochrony przyrody i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków oraz wynikających z przepisów ustawy oraz przepisów odrębnych
•  projektowany sposób korzystania z wód dla celów energetyki wodnej nie zapewni wykorzystania potencjału hydroenergetycznego w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony,
•  nie wywiązujesz się z obowiązków określonych w wydanych ci do tej pory pozwoleniach wodnoprawnych.

Brak pozwolenia wodnoprawnego - jakie wiążą się z tym konsekwencje?

Uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego jest niezwykle ważne, jeśli chcesz w przyszłości uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji. Jeśli bowiem okaże się, że korzystasz z wód bez wymaganej decyzji, musisz liczyć się z zakazem dalszego ich wykorzystywania, który wejdzie w życie ze skutkiem natychmiastowym. Co więcej, może na Ciebie zostać nałożona kara grzywny, a w skrajnych przypadkach grozić również areszt lub ograniczenie wolności. 

Jeśli już wybudowałeś urządzenie wodne bez pozwolenia, powinieneś je jak najszybciej zalegalizować. Koszty takiej legalizacji to 4497,63 złote. 

Dodatkowe obowiązki w pozwoleniu wodnoprawnym - jakie mogą być?

Jeśli zaistnieje taka potrzeba, w pozwoleniu wodnoprawnym może pojawiać się kilka dodatkowych obowiązków. Wśród nich może znaleźć się konieczność:

• prowadzenia pomiarów jakości wód podziemnych oraz wód płynących poniżej i powyżej miejsca zrzutu ścieków, z określeniem częstotliwości i metod tych pomiarów,
• wykonania robót lub uczestniczenia w kosztach utrzymania urządzeń wodnych, stosownie do odnoszonych korzyści,
• wykonania robót lub uczestniczenia w kosztach utrzymania wód, stosownie do wzrostu tych kosztów w wyniku realizacji tego pozwolenia,
• odtworzenia retencji przez budowę służących do tego celu urządzeń wodnych lub realizację innych przedsięwzięć, jeżeli w wyniku realizacji pozwolenia wodnoprawnego nastąpi zmniejszenie naturalnej lub sztucznej retencji wód śródlądowych
• podjęcia działań służących poprawie stanu zasobów ryb lub uczestniczenia w kosztach zarybiania wód powierzchniowych, jeżeli w wyniku realizacji pozwolenia wodnoprawnego nastąpi zmniejszenie populacji ryb lub utrudnienie ich migracji. 

Jak można odwołać się do decyzji w sprawie pozwolenia wodnoprawnego?

Jeśli wydana decyzja nie jest dla Ciebie satysfakcjonująca, masz prawo odwołać się do organu nadrzędnego. Tryb odwołania zależy od tego, gdzie złożyłeś wniosek. 

1. Jeśli złożyłeś wniosek do dyrektora zarządu zlewni Wód Polskich, powinieneś składać odwołanie do dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich.
2. Jeśli decyzję wydał dyrektor regionalny zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich, możesz odwołać się do Prezesa Wód Polskich, za pośrednictwem organu wydającego decyzję.
3. Jeżeli Twoja decyzja została wydana przez Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, nie składasz odwołania, a wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Na odwołanie się masz czternaście dni od dnia otrzymania decyzji. 

Pozwolenie wodnoprawne na obszarach szczególnie zagrożonych powodzią - najważniejsze informacje

Jeśli dysponujesz obszarem szczególnie zagrożonym powodzią, również powinieneś wystąpić o pozwolenie wodnoprawne. Przypadki, kiedy jest to niezbędne, określa art. 390 ustawy Prawo wodne. Pozwolenie wodnoprawne wymagane jest na:

• lokalizowanie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko lub nowych obiektów budowlanych,
• gromadzenie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią ścieków, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, oraz prowadzenie na tych obszarach przetwarzania odpadów, w szczególności ich składowania. 

W pozwoleniu wodnoprawnym określa się też wymagania dla obiektów budowlanych lokalizowanych na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią.