Jakie ogrzewanie w domu energooszczędnym najlepiej stosować?

Współczesne projekty domów starają się sprostać wielu oczekiwaniom inwestorów. Jednym z najważniejszych jest zmniejszenie zapotrzebowania energetycznego budynku i wyeliminowanie miejsc, w których mogą powstawać mostki termiczne. Projekty domów energooszczędnych cechują się niskim współczynnikiem przenikania ciepła, są dobrze izolowane przed chłodem, a do tego przyjazne środowisku. Jaki rodzaj ogrzewania wybrać, żeby cieszyć się ciepłem domowego ogniska i nie przepłacać?

Ogrzewanie energooszczędne – co to jest? 

Każdy inwestor dąży do tego, żeby zapewnienie w domu energooszczędnym optymalnego komfortu termicznego powinno wiązać się z jak najmniejszymi kosztami. Takie domy mają niskie zapotrzebowanie na energię. Ich współczynnik U (współczynnik przenikania ciepła) ścian zewnętrznych nie powinien przekraczać 0,2 W/ (mkw/rok). Przy obecnym poziomie izolacyjności przegród można dążyć do znacznego ograniczania strat energii cieplnej, a co za tym idzie – redukcji kosztów.

System ogrzewania w Twoim energooszczędnym domu powinien korzystać ze źródeł odnawialnej energii (OZE) wspieranych energią elektryczną. Idea jest taka, by dążyć do poprawienia współczynnika U przegród zewnętrznych oraz do obniżenia zapotrzebowania na tzw. nieodnawialną energię pierwotną (EP). 

Do 2021 roku poziom wykorzystania takiej energii powinien sięgać aż 95 kWh/ (mkw/rok), a od 2021 - już tylko około 70 kWh/ (mkw/rok). W ten sposób dostosujesz swój dom do wymagań i standardów, które obecnie obowiązują w zakresie energooszczędności.

Ile kosztuje ogrzewanie energooszczędne? Na pewno nie jest tanie, ale taka inwestycja opłaca się w dłuższej perspektywie. Wszystko zależy od rodzaju ogrzewania, na jakie się zdecydujemy.

Montaż pompy ciepła to jednorazowa inwestycja w granicach 20-60 tysięcy złotych, w zależności od tego, czy wybór padnie na tanią, ale mniej wydajną powietrzną pompę, czy droższą, bardziej kłopotliwą w montażu – gruntową, która wymaga wykonania wykopów na działce, ale działa sprawnie w każdych warunkach.

Warto uzupełnić pompę o instalację fotowoltaiczną – panele słoneczne kosztują średnio 23 tysiące złotych. Z kolei ogrzewanie elektryczne wiąże się z jednorazowym wydatkiem rzędu 15-25 tysięcy złotych.

Sprawdź gotowe projekty domów energooszczędnych!

Tymon G1 energo

4 400 zł

5 500 zł

Nina 2 Nova C PLUS

4 600 zł

4 600 zł

Studio 36

3 995 zł

3 995 zł

Projekty domów energooszczędnych

Czym różni się energooszczędne ogrzewanie od ogrzewania tradycyjnego? 

W systemie grzewczym budownictwa tradycyjnego, nieenergooszczędnego, najczęściej stosowane były kotły na paliwa stałe. To głównie piece na węgiel lub drewno. Rzadziej wykorzystywane są przy tym kotły na olej lub kotły gazowe, a tym bardziej systemy ogrzewania elektrycznego.

Najtańszymi paliwami są drewno, węgiel oraz pellet i ekogroszek, dlatego to one królują w ogrzewaniu tradycyjnym. Oparte jest ono również na zwykłych grzejnikach wodnych, zasilanych ciepłą wodą podgrzewaną w piecu.

Z kolei domy energooszczędne mają na ogół bezobsługowe ogrzewanie. Może za nie odpowiadać, piec gazowy czy piec olejowy albo pompa ciepła. Jednak główną różnicą pomiędzy tradycyjnym a energooszczędnym ogrzewaniem domów jest ilość energii cieplnej potrzebnej do stworzenia komfortu termicznego wewnątrz.

Budownictwo energooszczędne może wykorzystywać ogrzewanie wszelkiego typu, ale fakt, że samo zapotrzebowanie na energię cieplną jest mniejsze i mniej ciepła ucieka z wnętrza domu, sprawia, że koszty takiego systemu będą niższe w porównaniu z domami ogrzewanymi tradycyjnie.

Piec na ekogroszek – jak ustawić i jaki wybrać piec na ekogroszek?

Ogrzewanie domu energooszczędnego w świetle przepisów – najważniejsze informacje

W 2021 roku, kiedy zaostrzeniu uległy europejskie normy dotyczące współczynnika EP budynków mieszkalnych, określającego roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia i przygotowania ciepłej wody użytkowej, może on wynosić w nowo budowanych obiektach tylko 70 kWh/(mkw/rok). W praktyce oznacza to budowanie energooszczędnych budynków, a nawet domów niemal pasywnych, wykorzystujących w przeważającej mierze energię odnawialną

W przepisach dotyczących zapotrzebowania domów mieszkalnych na energię cieplną wskazano również współczynnik EUco. Pokazuje on zapotrzebowanie budynku na ciepło do ogrzewania i wentylacji. Nie uwzględnia jednak rodzaju energii, jaką dostarczamy do domu, ani sprawności urządzeń grzewczych, które planujemy w nim umieścić.

W latach 2018–2021 wskaźnik EUco może wynosić poniżej 70 kWh/ (mkw/rok). O domu energooszczędnym można mówić, jeśli jego zapotrzebowanie na energię wynosi od 30 do 70 kWh/ (mkw/rok).

Podział ten wprowadzony został w europejskiej normie ISO i uzależnia energooszczędność budynku od ilości energii, jakiej potrzebujemy do ogrzania 1 mkw powierzchni budynku w ciągu roku.

Jeśli zapotrzebowanie na energię i współczynnik EUco wynosi pomiędzy 15 a 30 kWh/ (mkw/rok), mamy do czynienia z domem niskoenergetycznym, a jeśli dom potrzebuje tylko od 1 do 15 kWh/ (mkw/rok), będzie to dom pasywny. Od stycznia 2017 roku, zgodnie z normą europejską, wszystkie budowane domy powinny być, przynajmniej teoretycznie, energooszczędne.

Jakie wyróżnia się wskaźniki energetyczne budynku?

ofe-5847238-70021 w-70021

Jakie ogrzewanie sprawdzi się najlepiej w domu energooszczędnym?

Jakie ogrzewanie w domu energooszczędnym okaże się najlepszym wyborem? Inwestorzy mogą zdecydować się na jedno z wielu rozwiązań. Komfort termiczny w domu zapewni między innymi system:

• gazowy;
• zasilany prądem;
• wykorzystujący pompy ciepła;
• na paliwa stałe.

Ogrzewanie elektryczne w domu energooszczędnym to dość kontrowersyjny temat, głównie ze względu na obawy inwestorów przed wysokim kosztem eksploatacji urządzeń do ogrzewania. Z uwagi na rosnące ceny energii elektrycznej, wielu Polaków boi się inwestować w ogrzewanie na prąd. Piec gazowy to dobra alternatywa – ogrzewanie gazem jest nadal stosunkowo niedrogie. Z kolei pompy ciepła wiążą się z dużą inwestycją początkową – sięgającą kilkudziesięciu tysięcy złotych. Co wybrać?

Kotły gazowe

Masz dom energooszczędny? Ogrzewanie gazowe to popularny wybór. Ich zaletą są względnie niskie koszty nabycia – to tylko około 3–5 tys. zł. Poza tym są to urządzenia bezobsługowe. Nie trzeba do nich samodzielnie dokładać paliwa. Włączają się i wyłączają samoczynnie, kiedy w pomieszczeniach mieszkalnych zostanie osiągnięty odpowiedni poziom temperatury.

Ten automatyzm nie wyklucza przy tym ich sprawnego działania. Dostosowują się do chwilowego zapotrzebowania na ciepło. Kolejną zaletą domu energooszczędnego ogrzewanego gazem są niewielkie rozmiary urządzenia, dzięki czemu nie trzeba wygospodarowywać na nie osobnej kotłowni. Teoretycznie więc zyskujesz kolejne pomieszczenie do dowolnego wykorzystania.

Możesz umieścić piec w kuchni w szafce, w łazience lub korytarzu. W domach energooszczędnych zaleca się wykonanie wentylacji z rekuperacją, czyli wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła. Dzięki niej będziesz mieć jeszcze niższe koszty energooszczędnego systemu ogrzewania.

Problemem w ogrzewaniu domu energooszczędnego gazem jest konieczność zapewnienia sobie dostępu do sieci gazowej, co poza działkami na terenach miejskich jest trudne i kosztowne. Zawsze możesz zasilać gazem swój piec domowy z przydomowego zbiornika, ale licz się z tym, że będziesz musiał wówczas zakupić zbiornik na gaz lub płacić za jego dzierżawę.

Ogrzewanie podłogowe elektryczne – miesięczne koszty zużycia i montaż krok po kroku

Ogrzewanie na prąd

Kolejna metoda na komfort termiczny w domu energooszczędnym – ogrzewane prądem. Co ciekawe, możesz stworzyć energooszczędny system grzewczy w swoim domu, który opierać się będzie na energii elektrycznej. I tak z pewnością będziesz mieć przyłącze energetyczne do swojego domu, dlatego nie musisz inwestować w inne przyłącza w takim wypadku. 

Zła sława ogrzewania elektrycznego bierze się z wysokich i zmiennych cen prądu, ale w domach z energooszczędnym ogrzewaniem zużycie energii jest niewielkie. Dlatego wykorzystanie takiego systemu w takiej sytuacji jest warte rozważenia.

Prąd możesz zastosować w przypadku instalacji kotła elektrycznego, który będzie zapewniał Ci ciepłą wodę użytkową i ciepłą wodę do instalacji centralnego ogrzewania w grzejnikach lub w ogrzewaniu podłogowym. Kocioł elektryczny ma całkowicie bezobsługową pracę. Przyda się także elektryczne ogrzewanie podłogowe połączone lub tylko połowicznie połączone z elektrycznymi grzejnikami ściennymi, które pracują właściwie tak samo, jak grzejniki na wodę.

Możesz przemyśleć zastosowanie w swoim domu pieców akumulacyjnych, czyli grzejników akumulujących ciepło w momencie, gdy obowiązuje tańsza, druga taryfa za prąd. Później Twój system grzewczy wykorzysta zgromadzoną energię, by ogrzewać dom przez resztę doby.

Jak można ogrzać mieszkanie i dom, gdy zabraknie prądu?

Ogrzewanie z pompą ciepła

Ekologicznym sposobem na ogrzewanie domu jest pompa ciepła, która do poprawnej pracy wymaga podłączenia do źródła energii elektrycznej. Ma tę zaletę, że jest bezobsługowa, jak ogrzewanie gazowe. Będzie jednak tańsza w eksploatacji, głównie dlatego, że nie płaci się za paliwo niezbędne do jej działania. Przeszkodą w rozpowszechnianiu pomp ciepła w domach jednorodzinnych pozostaje to, że ich zakup wiąże się z wysokim wydatkiem, nawet 50 000 zł.

Najtańsze są te pompy ciepła, które wykorzystują powietrze zewnętrzne, ponieważ nie wymagają wykonania instalacji po stronie dolnego źródła, jak w przypadku pomp, dla których nośnikiem ciepła są grunt i wody gruntowe.

Jak obliczyć koszt pompy ciepła do domu 100 m2?

Ogrzewanie paliwem stałym

Inną opcją jest ogrzewanie budynków energooszczędnych paliwem stałym. Takie paliwa są tanie, dlatego wielu Polaków decyduje się na ich wybór. Pellet, drewno czy węgiel mogą być wykorzystywane w ogrzewaniu energooszczędnym, ale w ich przypadku będziesz musiał zainwestować w nowoczesne urządzenia do spalania paliw stałych. Wyposażone są one z reguły w podajnik paliwa, co zmniejsza stopień Twojego zaangażowania w ich obsługę na bieżąco.

Niektóre mają też funkcję automatycznego rozpalania, dlatego z listy obowiązków odpadnie Ci ta czynność. Ograniczona ingerencja w obsługę tych urządzeń to niejedyna ich zaleta. Kotły na paliwa stałe mogą mieć bardzo wysoką wydajność i sprawność działania. Co ważne, mogą spalać nie tylko węgiel czy drewno, ale i biomasę, a przede wszystkim pellet. To paliwa odnawialne, dlatego wskaźnik zapotrzebowania na energię pierwotną będzie dzięki nim niski.

Rodzaje grzejników – jakie są typy grzejników do domu i jaki wybrać?

Ile wynoszą koszty ogrzewania domu energooszczędnego? 

Możesz się zastanawiać, jakie właściwie będą koszty ogrzewania energooszczędnego budynku mieszkalnego. Dla większości inwestorów jest to najważniejsza kwestia przy wyborze systemu. Zasadniczo energooszczędne ogrzewanie, które charakteryzuje się ograniczonym zużyciem energii, jest tanie niezależnie od tego, jakie paliwo będziesz przy tym wykorzystywać. 

Musisz więc skupić się na kosztach budowy instalacji energooszczędnej, a najlepiej wybrać taki system ogrzewania, który będzie energooszczędny, a paliwa w nim stosowane – tanie.

Można spróbować oszacować koszty ogrzewania domu według poszczególnych paliw i ich aktualnych cen. Najtańszym pozostają niezmiennie od lat węgiel oraz pellet drzewny. Zobacz, ile będzie kosztowało ogrzewanie Twojego domu z wykorzystaniem różnych pieców i materiałów grzewczych.

Załóżmy, że Twój dom będzie miał około 150 m² powierzchni użytkowej, czyli również takiej, jaką będziesz ogrzewać. Koszty ogrzewania przy użyciu różnych paliw wyniosą:

Wyciągnijmy wnioski z powyższej tabeli.

• Ponieważ według szacunków roczne zapotrzebowanie na energię cieplną budynku wynosi 100 kWh/m², najmniej będzie kosztowało ogrzewanie pompą ciepła gruntową, o ile zainwestujesz około 25-30 tys. zł w mikroinstalację fotowoltaiczną. Będzie to mniej niż 2000 zł.
• Nieco więcej zapłacisz, jeśli będziesz ogrzewał dom pompą ciepła powietrzną z udziałem fotowoltaiki – wówczas wyniesie to około 2625 zł.
• Warto zwrócić uwagę również na ogrzewanie węglem ekogroszek, o ile będziesz mógł wziąć dopłatę rządową w wysokości 3000 zł – około 2500 zł.
• Na drugim biegunie znajduje się najdroższe ogrzewanie, czyli elektryczne, które rocznie może kosztować ponad 15 000 zł, i to z dopłatą rządową w wysokości 1500 zł. Dlatego pomimo niskich kosztów montażu całej instalacji grzewczej warto zastanowić się nad innym rozwiązaniem. Choć wstępne koszty mogą być wysokie, to z roku na rok taki wydatek może się coraz szybciej zwracać.

Koszty instalacji z piecem na paliwo stałe są porównywalne, ale nowoczesne piece pelletowe z podajnikiem obsługuje się wygodniej niż kotły węglowe. Droższym systemem jest ten oparty na gazie ziemnym. Jeśli Twój dom będzie miał dostęp do sieci gazowej na działce, zaoszczędzisz, ponieważ taki gaz jest tańszy i nie będziesz płacić za dzierżawę zbiornika na to paliwo.

Ogrzewanie domu szkieletowego. Jaki system nada się najlepiej?

Koszty ogrzewania domu energooszczędnego i tradycyjnego – porównanie

Koszt ogrzewania budynku mieszkalnego będzie zależał od wielu czynników:

• technologii wykonania domu;
• zapotrzebowania energetycznego budynku;
• rodzaju ogrzewania i kosztu wykorzystywanego paliwa.

W przypadku domów o standardowej izolacji termicznej, zapotrzebowanie na energię wynosi rocznie ok. 90 kWh/m2. Jak to wygląda w przypadku domu energooszczędnego? Takie budynki potrzebują ok. 70 kWh/m2, a domy pasywne – nawet 15 kWh/m2. Zestawienie zapotrzebowania przedstawiliśmy w tabeli:

Ile dokładnie zapłacimy za ogrzewanie domu wybranym przez nas sposobem? W przypadku ekogroszku cena jednostki energii (kWh) wynosi 0,366 do 0,612 zł. Z kolei pellet kosztuje ok. 0,675 zł (kWh). Cena prądu to obecnie około 1,00-1,11 zł (kWh), a gazu ziemnego – 0,362 zł (kWh).

Największe oszczędności uzyska więc właściciel domu ogrzewanego za pomocą pompy ciepła. W przypadku domu o powierzchni 150 m² roczny koszt ogrzewania budynku energooszczędnego gruntową pompą ciepła wyniesie od 70 × 0,263 do 70 × 0,275 zł, czyli od 18,41 zł do 19,25 zł za 1 m². Przy domach o wielkości 150 m² będzie to kwota od 2761,50 zł do 2887,50 zł.

Dla porównania cena pelletu będzie wynosić w domu energooszczędnym ok. 7000 zł. Najmniej korzystne rozwiązanie to piec na prąd – w tym przypadku koszty ogrzewania mogą wynosić nawet 15 000 zł.

Sezon grzewczy – kiedy zgodnie z przepisami rozpoczyna się sezon grzewczy?

O czym jeszcze warto pamiętać podczas wybierania systemu ogrzewania w domu energooszczędnym?

Podczas wybierania systemu ogrzewania w domu energooszczędnym musisz zwrócić uwagę przede wszystkim na warunki panujące na Twojej działce budowlanej. Zrób to jeszcze przed wybraniem konkretnego projektu budowlanego.

Sposób ogrzewania domu jednorodzinnego powinien być dopasowany do uregulowań prawnych związanych z działką. Są one obligatoryjne i wynikają z zapisów wskazanych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub, jeśli taki plan dla działki nie został jeszcze ustalony, zawartych w decyzji o wydaniu warunków zabudowy. Urząd może wprost zakazać korzystania z kotłów na paliwa stałe. Wówczas w ogóle nie ma mowy o tym, by postawić w swoim domu kocioł na węgiel czy pellet.

Działka budowlana już sama w sobie wskazuje jakie opcje energooszczędnego ogrzewania warto brać pod uwagę. Jeśli na działce znajduje się dostęp do sieci gazowej lub jeśli można na niej dokonać wydzierżawienia zbiornika z gazem płynnym, możesz rozważyć kocioł na gaz ziemny lub gaz LPG.

Problem pojawia się w przypadku, gdy masz działkę właściwie bez dostępu do infrastruktury. Wtedy możesz zdecydować się na ogrzewanie węglowe, na drewno lub inne paliwa stałe, a także na ogrzewanie olejowe, elektryczne lub na zainstalowanie energooszczędnej i zasilanej przez OZE pompy ciepła.

W domu bez wątpienia będzie potrzebna ciepła woda użytkowa, która może być podgrzewana tradycyjnie, przez piec, i akumulowana w bojlerze, w domach energooszczędnych bardzo często wykorzystywane są jednak do tego kolektory słoneczne.

Panele umieszczone na dachu budynku, po stronie lepiej oświetlonej przez słońce, sprawią, że będziesz korzystać z ciepłej wody za darmo, bez konieczności jej podgrzewania w słoneczne dni. Nawet w naszym kapryśnym klimacie takie systemy jak najbardziej się sprawdzają. Często też w domach energooszczędnych ogrzewanie i pozyskiwanie ciepłej wody użytkowej wspomagane jest wykorzystaniem energii elektrycznej.

Ile kosztuje gaz ziemny w 2022 roku? Cena gazu w Polsce na 2022 rok

Grzejniki czy podłogówka – które rozwiązanie jest energooszczędne? 

W swoim domu musisz wybrać nie tylko właściwy system ogrzewania, ale również zdecydować się na odpowiednie urządzenia, które będą przekazywać do pomieszczeń mieszkalnych wytworzone ciepło. W domach energooszczędnych wybór tylko jednego sposobu przekazywania ciepła, np. grzejników czy ogrzewania płaszczyznowego, niekoniecznie będzie najlepszym rozwiązaniem. Najważniejsze w tego typu obiektach jest, by na etapie projektowania budynku dobrze przemyśleć i skonfigurować cały system ogrzewania.

Projektant powinien obliczyć straty ciepła występujące w poszczególnych pomieszczeniach i najlepiej uzupełniać je, tak aby we wnętrzach panowały komfortowe warunki cieplne. Modne i funkcjonalne przeszklenia w nowoczesnym domach z jednej strony pozwalają na doświetlenie pomieszczeń mieszkalnych oraz na korzystanie z energii słonecznej, jeśli są umieszczone po południowej stronie, ale z drugiej generują największe straty ciepła. Należy je zbilansować, najlepiej przy użyciu grzejników kanałowych umieszczonych w podłodze przy takich przeszkleniach.

W parze z grzejnikami tradycyjnymi, wiszącymi, na wodę lub prąd polecane jest wykorzystanie także ogrzewania płaszczyznowego – popularnej podłogówki. Może to być energooszczędne ogrzewanie elektryczne przy użyciu mat układanych w warstwie kleju pod płytkami. Maty zasilane są po prostu prądem elektrycznym, nie komplikują instalacji grzewczej i nie powodują, że poziom podłogi się podniesie. Przy ogrzewaniu płaszczyznowym domu możesz zapewniać ciepło nie tylko przez podłogę. Elementem grzewczym mogą być ściana lub sufit.

Możliwości jest wiele, tym bardziej że w energooszczędnym domu pokrycie strat ciepła można uzyskać bardzo łatwo, dlatego warto łączyć dowolnie elementy grzewcze. Jeśli zdecydujesz się na zainstalowanie w ramach systemu ogrzewania domowego pompy ciepła, powinieneś uwzględnić to, że najlepiej będzie ona współpracowała z niskotemperaturowym ogrzewaniem płaszczyznowym, np. podłogowym.

Ogrzewanie podłogowe w domu energooszczędnym zapewni optymalny komfort termiczny. Możesz też wykorzystać grzejniki o specjalnej konstrukcji.

Grzejniki niskotemperaturowe – jak działają i ile kosztują grzejniki do niskotemperaturowej instalacji CO?