Elewacja domu. Jak dobrać materiał odpowiedni do naszych ścian?
Elewacja domu jest jednym z najważniejszych elementów decydujących o wyglądzie budynku. To właśnie ona w pierwszej kolejności przykuwa uwagę, dlatego jej wykonanie powinno być dobrze przemyślane. Co wybrać na elewację domu, aby była trwała i estetyczna?
Budowa domu to proces pełen wyzwań, które przewijają się nie tylko podczas stawiania fundamentów czy montażu konstrukcji dachu. Jednym z kluczowych elementów każdej inwestycji budowlanej jest zaprojektowanie i wykonanie elewacji domu. To od jej estetyki, ale przede wszystkim od właściwości cieplnych, odporności na warunki atmosferyczne oraz długowieczności zależy komfort i bezpieczeństwo przyszłych mieszkańców.
Jak zatem podejść do tematu elewacji w naszym domu i czego powinniśmy się spodziewać?
O czym przeczytasz?
Najważniejsze czynniki wyboru elewacji
Elewacja domu powinna być wykonana z materiału, który jest dostosowany do technologii budowlanej, w jakiej został wzniesiony budynek.
Dlatego dobieraj sposób na wykończenie elewacji domu do rodzaju ścian w ten sposób, że:
- Ściany jednowarstwowe są głównie przeznaczone do tynkowania – z wykorzystaniem tynku tradycyjnego lub cienkowarstwowego, w zależności od tego, czy masz do czynienia z nierównościami ścian, czy są one jednak dosyć gładkie.
- Ściany dwuwarstwowe – są ocieplane z wykorzystaniem wełny mineralnej lub płyt styropianowych, a następnie taka warstwa termoizolacyjna może być pokryta tynkiem cienkowarstwowym lub elewacja może być wykonana z paneli drewnianych czy PCV.
- Ściany trójwarstwowe – elewacja może być w ich przypadku zrobiona z klinkieru, ceramiki lub silikatów, możesz też zdecydować się na położenie na taką powierzchnię ścian tynku tradycyjnego lub cienkowarstwowego.
- Ściany szkieletowe – wykańcza się je zwykle drewnem lub płytkami z tworzywa sztucznego. Można te ściany otynkować po zamocowaniu dodatkowej warstwy ocieplenia. Niekiedy takie domy obmurowane są z użyciem cegły klinkierowej lub bloczków betonowych.
Niektóre budynki wymagają zastosowania materiałów lekkich i oddychających (np. domy drewniane), w innych znaczenie będą miały właściwości izolacyjne (np. w wietrznych i chłodnych rejonach), a w jeszcze innych kluczową rolę będzie odgrywała zwiększona odporność elewacji na zabrudzenia.
Stylistyka elewacji
Pokrycie ścian powinno współgrać z bryłą i stylem budynku oraz jego pozostałymi elementami, np. dachem oraz stolarką okienną. Elewacja nie powinna natomiast wizualnie obciążać bryły budynku. W bardziej klasycznych projektach najczęściej jest więc ona jednolita i pozbawiona wielu elementów dekoracyjnych.
Na nieco więcej fantazji pozwala elewacja w projekcie domu piętrowego – w jego przypadku dość często stosuje się inne elementy na parterze, a inne na pozostałych kondygnacjach. Duże budynki pozwalają również na zastosowanie rozmaitych elementów dekoracyjnych, np. z kamienia, tynku mozaikowego, terakoty czy różnych okładzin, które można zamontować np. na ganku, wokół okien, na tarasie czy wykuszu.
Właściwości izolacyjne
Podczas wybierania materiału na elewację powinieneś wziąć pod uwagę wymagania pod względem konserwacji i utrzymania. Zamiast problematycznego pod tym kątem drewna naturalnego możesz zastosować nowoczesne deski elewacyjne z włóknocementu, które świetnie imitują drewno, ale nie wymagają skomplikowanych, czasochłonnych i drogich zabiegów konserwacyjnych.
Koszty wykonania elewacji
Wybierając sposób wykończenia elewacji, powinieneś wziąć pod uwagę zarówno koszt materiału, jak i robocizny. Różnice w cenach są spore, dlatego do orientacyjnej wyceny warto wykorzystać gotowe kalkulatory budowlane dostępne online lub poprosić o poradę firmę budowlaną.
W naszej szerokości geograficznej z reguły wykonuje się elewacje domów z warstwą ocieplenia, np. ze styropianu. Takie rozwiązanie pozwala obniżyć koszty ogrzewania, a także uzyskać dodatkowy efekt izolacji akustycznej.
Odporność na zabrudzenia oraz funkcjonalność
Projektując elewację, powinieneś podjąć decyzję czy pod nią ma się znaleźć warstwa ociepleniowa, np. ze styropianu lub wełny mineralnej. Warto także pomyśleć o jej dalszej eksploatacji.
Zwróć uwagę na to, czy materiał będzie łatwy w renowacji oraz jak będzie wyglądać jego czyszczenie. Jest to szczególnie ważne w przypadku budynków blisko przestrzeni przemysłowych oraz w centrach miast. Będzie to mieć to wpływ na to, jak wygląda elewacja na co dzień.
Warto wiedzieć!
Sposób pokrycia zewnętrznych ścian budynku najczęściej jest określony w projekcie architektonicznym. Zamawiając gotowy projekt domu, warto zdać się na specjalistę – możesz wówczas liczyć na to, że elewacja domu będzie idealnie dopasowana pod względem estetyki i funkcjonalności do budynku.
Jak dobrać właściwą elewację do parametrów naszego budynku?
Twoje wybory będą różnić się w zależności od tego, czy potrzebna jest Ci elewacja domu z płaskim dachem, czy raczej szukasz sposobu na estetyczne wykończenie domu ze skośnym zadaszeniem. Stylistyka budownictwa wpływa na to, jaka powinna być elewacja domu jednorodzinnego.
Elewacja starego domu
Stary dom jak najbardziej można wyremontować, ocieplić i wykonać dla niego zupełnie nową elewację. Nowoczesna elewacja starego obiektu doda mu nie tylko uroku, ale sprawi też, że uzyska on znacznie lepsze właściwości termoizolacyjne. Często renowacji poddawana jest elewacja domu kostki z lat 70, ale nadają się do tego również starsze budynki.
Nowa elewacja na starym domu może być położona zwykle dopiero po usunięciu używanych wcześniej materiałów elewacyjnych. Konieczne jest to zwłaszcza wtedy, gdy stary tynk jest odspojony od podłoża i po prostu odpada, a przy opukiwaniu ścian wydaje głuchy odgłos.
Przebudowa domu: na czym polega i kiedy potrzebne jest pozwolenie?
Elewacja domu typu kostka z lat 70.
Gdy elewacja w starym domu jest na tyle zniszczona, że w żadnym razie nie nadaje się do remontu, pozostaje Ci tylko usunąć ją i wykonać nową. Jeśli ściany zewnętrzne starego domu nadal są w dobrym stanie, co oznacza, że mają odpowiednią nośność i nie są zawilgocone czy zagrzybione, stare wykończenia możesz po prostu zasłonić z wykorzystaniem odpowiedniego materiału. Warto wtedy przemyśleć wykonanie nowej termoizolacji, która zwiększy komfort mieszkania w starym domu.
W taki właśnie sposób nowe życie uzyskuje elewacja domu z lat 70. Najprościej zasłonisz starą elewację okładziną z desek, sidingu lub kształtek betonowych. Takie materiały elewacyjne nadają się do przykręcenia do rusztu nośnego, montowanego bezpośrednio do ściany nośnej.
Elewacja domu typu stodoła
Jak wykonać nowoczesną elewację domu z kostki, o prostej, wręcz minimalistycznej bryle? Czym wykończyć modny dom typu nowoczesna stodoła? Nowoczesne materiały elewacyjne mają zwykle taką przewagę nad tradycyjnymi, że odznaczają się wyższą trwałością i nie wymagają systematycznej konserwacji, co automatycznie wiąże się z niższymi kosztami ich regularnego odświeżania.
Elewacja nowoczesnego domu może być wykonana z:
- betonu architektonicznego;
- nowoczesnej deski elewacyjnej;
- elementów ze stali nierdzewnej;
- powłoki z włókna szklanego;
- szkła.
Elewacja domu parterowego
Jeśli masz dość niewielki budynek o prostej bryle, możesz wykonać elewację domu parterowego z drewna, która doda mu uroku i sprawi, że stylem będzie nawiązywać do górskiego budownictwa.
Elewacja domu piętrowego
Elewacja domu piętrowego z drewna również sprawi, że taki dom będzie wyglądał tradycyjnie. Elementy drewniane łączone z tynkiem na zasadzie kontrastu przydadzą się w przypadku projektów domów z poddaszem. Zasadniczo to od Twoich upodobań zależy wybór elewacji domu. Konstrukcja domu poniekąd również określa, jaka powinna być jego elewacja.
ofe-5847238-70017 w-70017
Najczęściej wykorzystywane materiały elewacyjne
Właściwy materiał potrafi znacznie podnieść wartość domu, zapewniając przy tym właściwą izolację, długowieczność konstrukcji i estetyczną unikatowość. Omówmy zatem najczęściej wybierane rozwiązania na rynku budowlanym wraz z ich właściwościami.
Tynki elewacyjne
Najpopularniejszym materiałem na elewację budynków mieszkalnych w Polsce pozostają tynki elewacyjne różnych rodzajów. Łatwość wykonania takiej elewacji, a także jej estetyka i trwałość powodują, że tynki cieszą się popularnością, której sprzyja ich stosunkowo niska cena. Możesz przy tym wybrać tynki:
- grubowarstwowe – tradycyjne tynki cementowo-wapienne, o grubości w granicach 15-20 mm, składające się z 2 bądź 3 kolejno nakładanych warstw. Można je kupić w postaci gotowych zapraw, które po zagruntowaniu podłoża nanosi się na ściany. Tynki grubowarstwowe przeznaczone są do pokrycia ścian murowanych w sposób tradycyjny, na zaprawie w spoinach poziomych i pionowych;
- cienkowarstwowe – przeznaczone przede wszystkim do wykańczania ścian ocieplonych w technologii BSO.
Płytki elewacyjne
Zależy ci na uzyskaniu ciekawych efektów w wyglądzie elewacji? Możesz zastosować płytki elewacyjne, które pozwalają przy tym na ograniczenie kosztów realizacji.
Da się wyróżnić kilka podstawowych rodzajów płytek elewacyjnych, spośród których możesz wybierać te najlepiej nadające się na elewację Twojego domu. Wśród nich znajdują się:
- Płytki elewacyjne z kamienia naturalnego – ekskluzywne, drogie, ale bardzo wysokiej jakości, o dobrych parametrach wytrzymałościowych. Obejmują płytki z piaskowców, dolomitów, wapieni czy marmuru.
- Płytki klinkierowe – często spotykane w Polsce, pozwalające na uzyskanie efektu ceglanego na ścianach. Są odporne na zabrudzenia, uszkodzenia czy wpływ promieniowania słonecznego, ale przy tym dosyć drogie.
- Płytki silikatowe – produkowane z piasków kwarcowych i wapna, odporne na czynniki biologiczne, stosunkowo tanie, mrozoodporne. Występują w dwóch typach – płytki wymagające malowania lub zabarwione przez producenta.
- Płytki betonowe – idealne w przypadku nowoczesnych domów, odporne na uszkodzenia mechaniczne i szkodliwy wpływ słońca. Nie nasiąkają wodą i są mrozoodporne.
Elewacja z kamienia lub kostki
Solidna i trwała – taka bez wątpienia jest elewacja domu z dodatkiem kamienia. Jest on ceniony także za elegancję. Nie chodzi tu bynajmniej o okładanie domu otoczakami, ale wykorzystanie do elewacji domu kamienia takiego jak marmur, granit czy piaskowiec. Będzie on znakomicie prezentował się zarówno na całej elewacji, jak i na jej fragmencie.
Zaletą wykorzystania kamienia na okładzinę domową jest to, że jest materiałem trwałym, ale ciężkim. Dlatego trzeba go solidnie przymocować do ścian. Jeśli Twój dom wybudowany jest z wykorzystaniem ścian jedno- lub trójwarstwowych, to wystarczy mocować kamień na zaprawę cementową. Przy ścianach dwuwarstwowych zaleca się zastosowanie stalowych kotew, które osadza się w ścianie nośnej.
Jeśli wybierasz elewację z kamienia, licz się z tym, że będzie ona dosyć kosztowna. Ma jednak wysoką odporność na korozję biologiczną i łatwo utrzymać ją w czystości.
Przeczytaj koniecznie: Układanie kamienia elewacyjnego na styropianie – na co uważać?
Elewacja domu z kostki granitowej to kolejny ciekawy pomysł, choć najczęściej w ten sposób wykonywane są cokoły w elewacji domu jednorodzinnego. Kostka granitowa jest materiałem trwałym i jednocześnie łatwym w utrzymaniu, dlatego będzie pełnić funkcję ochronną.
Elewacja drewniana
Drewno jest takim materiałem, który znajduje wszechstronne zastosowanie w budownictwie i wykańczaniu wnętrz mieszkalnych. Pytanie tylko, jak taka elewacja domu z drewnem czy z elementami drewna będzie wyglądała? Takim materiałem możesz bowiem pokryć wszystkie ściany albo też wykorzystać je tylko w ich fragmentach.
Elewacja z blachy
Niecodziennym materiałem elewacyjnym w przypadku domów jednorodzinnych jest blacha. To materiał surowy i minimalistyczny, dlatego będzie wpisywał się znakomicie w projekty domów modernistycznych. Blacha ma surową, gładką powierzchnię – lśniącą lub matową. Jest lekka i trwała.
Na elewację możesz wykorzystać blachę tytanowo-cynkową, stalową lub miedzianą. Dobrym pomysłem jest połączenie takiej elewacji z betonem architektonicznym albo nawet z drewnem.
Elewacja z betonu
Betonowe elewacje kojarzą Ci się jednoznacznie z blokami z wielkiej płyty? To jak najbardziej trafne spostrzeżenie, ale elewację domową można wykonać z zachwycającego betonu architektonicznego, który od lat wykorzystywany jest też do ozdabiania wnętrz mieszkalnych.
Mycie elewacji – ile kosztuje i jak samodzielnie przeprowadzić mycie elewacji domu?
Tapeta na elewację domu
Ciekawym sposobem na wykończenie elewacji budynku jest tapeta. Nie powinieneś jednak wyobrażać sobie, że możesz kupić zwykłą, winylową, lateksową czy papierową tapetę i po prostu położyć ją na zagruntowanych ścianach zewnętrznych. Taka elewacja nie przetrwałaby pewnie jednej burzy czy mrozu.
W użyciu są tapety elewacyjne, dostępne w szerokiej gamie wzorów i kolorów. Charakteryzują się bardzo dobrymi parametrami technicznymi – są trwałe i nie zmieniają swojego wyglądu wraz z upływem czasu.
W ich produkcji stosuje się techniki out system, które gwarantują intensywność kolorów przez lata. Możesz wybierać spośród wielu różnych propozycji, np. tapety elewacyjne imitujące deskę, drewno czy kamień. Materiał ten bardzo dobrze reaguje na wahania temperatur, ponieważ zachowuje elastyczność.
Ile kosztuje wykonanie elewacji zewnętrznej danego rodzaju?
Zastanawiasz się, ile kosztuje elewacja domu? Nie ma jednej, uniwersalnej stawki za jej wykonanie. Koszt zależy od wybranego systemu montażu izolacji termicznej, powierzchni ścian oraz materiału. Różnice w cenach, szczególnie w 2023 roku, mogą być znaczące.
Najtańszym rozwiązaniem jest ocieplenie budynku styropianem oraz pokrycie go tynkiem. Ile kosztuje elewacja zewnętrzna domu z wykorzystaniem takich materiałów?
Samo położenie tynku cementowo-wapiennego kosztuje około 50 zł za 1 m2, nieco więcej, bo nawet do 100 zł za 1 m2, należy zapłacić za tynk cienkowarstwowy na elewację domu.
Cennik elewacji zewnętrznej domu za metr wzrośnie, jeśli zdecydujesz się na wykonanie elewacji z desek lub kamienia.
Koszt elewacji drewnianej będzie wahał się w granicach 250zł za m2. Podobnie kosztują cegły klinkierowe, ale znacznie tańsze są płytki z klinkieru (średnio od 55 do 80 zł za 1m2). Dość drogie są także nowoczesne rozwiązania, np. deski elewacyjne z włóknocementu.
Podsumowując, przyjmuje się, że średniej wielkości budynek wymaga inwestycji rzędu około 60 tys. złotych.
Na jakim etapie budowy najlepiej wykonać elewację zewnętrzną?
Właściwie elewacja frontowa domu wieńczy etap ocieplania ścian budynku. Wykończenie przegród warto zaplanować już po zakończeniu wszelkich prac mokrych w pomieszczeniach mieszkalnych. Zwróć uwagę na fakt, że w większości nowych domów kolorystykę ścian zewnętrznych dobiera się z uwzględnieniem kolorystyki dachu, okien, drzwi wejściowych i bramy garażowej.
Najlepszy czas na wykonanie elewacji budynku to wrzesień. Wydawałoby się, że w szczycie sezonu letniego słoneczne dni będą sprzyjały takim pracom, ale niekoniecznie tak jest. Kiedy promienie słoneczne świecą wprost na elewację, a temperatura przekracza 25 stopni Celsjusza, tynki elewacyjne mogą o wiele za szybko wysychać. Dlatego nie zdążą się stabilnie związać z podłożem, co grozi ryzykiem łuszczenia się i ich odpadania w najbliższej przyszłości.
Jeśli wnętrza domu nie zostały jeszcze otynkowane jesienią, a posadzki nie są jeszcze wylane, to lepszym rozwiązaniem dla inwestora będzie wykończenie elewacji budynku dopiero na wiosnę.
Konserwacja i pielęgnacja elewacji zewnętrznej
Aby elewacja dobrze wyglądała i spełniała swoją funkcje przez kolejne lata, niezbędne jest regularne dbanie o jej kondycję. Już na etapie powstawania budynku warto zwrócić uwagę na to, z jakiego materiału będzie ona wykonana – najlepiej, by był to materiał odporny na uszkodzenia i działanie niesprzyjających czynników zewnętrznych czy warunków atmosferycznych.
Oczywiście w czasie użytkowania budynku nie da się uniknąć różnorodnych zabrudzeń, szczególnie jeśli dom będzie usytuowany w pobliżu lasu czy nieutwardzonej, ruchliwej drogi. Wtedy elewację trzeba wyczyścić. Do czynności tej najlepiej wykorzystać myjkę ciśnieniową.
Aby jeszcze lepiej usunąć powstałe zabrudzenia, można użyć cieplejszej wody, a także specjalnych środków czyszczących, które nie tylko usuwają brud, lecz także niszczą chociażby grzyby powstałe na tynkach i chronią przed ich ponownym wystąpieniem. Na rynku można znaleźć środki gotowe do użycia, a także wymagające rozcieńczenia. Ważne, by przed użyciem dobrze zapoznać się z instrukcją producenta.
W czasie czyszczenia warto pamiętać, że najlepiej robić to w słoneczny dzień, tak by elewacja mogła szybko wyschnąć.
Zdarza się, że mimo czyszczenia elewacja nie wygląda dobrze i wymaga odnowienia lub malowania. Konserwacja elewacji ceglanej musi rozpocząć się od poprawnego jej oczyszczenia. Jeśli spoiny między cegłami wypłukują się, nie wolno wtedy używać myjki ciśnieniowej. Prace takie trzeba przeprowadzić, używając szczotki i specjalnych środków.
Niekiedy wskazane jest także odnowienie samych fug. Dzięki temu zabiegowi cała elewacja odzyska elegancki wygląd. Ważne jest też to, by zadbać o wymianę starych czy obłupanych cegieł – zniszczone elementy trzeba usunąć, miejsce po nich oczyścić i zagruntować, a następnie nałożyć nową cegłę.
Innym rodzajem elewacji, która wymaga odpowiednich zabiegów, jest ta wykonana z drewna. Konserwacja drewna na elewacji powinna obejmować dokładne jej wyczyszczenie i usunięcie pleśni, grzybów czy mchu. Warto pomalować też drewno środkiem grzybobójczym
Istotne w tym przypadku jest zastosowanie także odpowiednich impregnatów, które będą zabezpieczały przed działaniem niekorzystnych czynników, promieniowaniem UV czy wilgocią. Impregnaty będą chroniły elementy drewniane również przed szarzeniem czy blaknięciem. Jeśli pojawiły się jakieś ubytki, po zeszlifowaniu elementów można wypełnić je specjalną szpachlą do drewna.
Szukasz impregnatu do drewna na zewnątrz? Znajdziesz go w naszym rankingu!
Autor artykułu
Inne artykuły tego autora