Formalności związane z zakończeniem budowy domu
Zakończenie budowy to etap, który jest ekscytujący i jednocześnie nieco stresujący. Jeśli jesteś już w ostatniej fazie budowy domu, to zapewne zastanawiasz się, co musisz zrobić, aby oficjalnie uznać budowę za zakończoną i nareszcie się przeprowadzić. Jak się okazuje, nie jest to takie proste i wymaga poświęcenia czasu oraz skompletowania licznych dokumentów. Zobacz, jakie są formalności związane z zakończeniem budowy domy.
Fakt zakończenia budowy domu, nie oznacza, że od razu możesz się przeprowadzić. Takie postępowanie jest niezgodne z przepisami prawa budowlanego w Polsce. Ich złamanie wiąże się z karą finansową. Zanim zaczniesz się pakować, przeczytaj, co dokładnie musisz zrobić, aby się wprowadzić do nowo wybudowanego obiektu.
Zakończenie budowy – najważniejsze informacje
Co oznacza zakończenie budowy? Zgodnie z przepisami jest to moment, w którym inwestor uzyska ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie. Jak się jednak okazuje, może zająć to sporo czasu. Zakończenie budowy domu nie następuje bowiem z chwilą zaprzestania prac budowlanych. Konieczne jest jeszcze dopełnienie licznych formalności. Podstawa to zgłoszenia zakończenia budowy domu jednorodzinnego.
Co jeszcze musi być zrobione do zakończenia budowy domu? Przede wszystkim uzyskanie wspomnianego już pozwolenia na użytkowanie. W większości przypadków trzeba będzie jeszcze dokonać wpisu do księgi wieczystej. Zacznijmy jednak od początku. Co powinieneś zrobić zaraz po zakończeniu budowy?
Zakończenie budowy – kiedy i gdzie należy zgłosić?
Jak się okazuje, prawo budowlane dokładnie opisuje sytuację związaną z zakończeniem budowy domu. Przepisy regulują m.in. kwestię oddania budynku do użytku i uzyskania pozwolenia na jego użytkowanie. Gdzie zgłosić zakończenie budowy domu? W tym celu musisz zawiadomić Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego. W ciągu 21 dni od daty wpłynięcia Twojego wniosku, powinien zgłosić ewentualne zastrzeżenia.
Jeśli ich nie otrzymasz, to oznacza, że zamieszkanie w wybudowanym domu jest możliwe. Zakończenie budowy na zgłoszenie nie wystarczy. W praktyce jest to nieco bardziej skomplikowane. Najpierw musisz bowiem skompletować pokaźną ilość dokumentów. Kiedy można zgłosić zakończenie budowy? Taką informację powinieneś uzyskać od kierownika budowy.
Elektroniczny wniosek o zakończeniu budowy – jakie zmiany wprowadzi cyfryzacja procesów budowlanych?
Dzięki cyfryzacji procedur inwestycyjno-budowlanych już od lipca 2021 roku zawiadomienie o zakończeniu budowy można złożyć online. W tym celu należy skorzystać ze specjalnie stworzonego rządowego serwisu e-budownictwo, które udostępnia stosowne formularze.
Przypomnijmy, że od 2 kwietnia 2021 roku, jeśli chodzi o wniosek o zakończenie budowy, obowiązują nowe druki PB-16 i PB-16a (ten drugi dotyczy zakończenia budowy domu jednorodzinnego). Należy zatem wybrać odpowiedni i wypełnić go online, a następnie po dołączeniu niezbędnych załączników i złożenia elektronicznego podpisu, przesłać do urzędu za pomocą jednego kliknięcia. W ten sam sposób można złożyć wniosek o pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego.
Składając wniosek o zakończenie budowy domu przez internet, inwestor oszczędza czas związany z dopełnieniem formalności i oczekiwaniem na decyzje administracyjne. Warto jednak wiedzieć, że wciąż można dostarczać do urzędów pisma w postaci papierowej – forma elektroniczna jest jedynie nową alternatywą, mającą na celu uprościć procedury budowlane.
Więcej informacji: Cyfryzacja procesu budowlanego 2022
Zakończenie budowy domu – terminy
Zastanawiasz się, kiedy zakończenie budowy domu powinno nastąpić zgodnie z prawem? Czy jest w ogóle jakiś odgórnie wyznaczony czas na zakończenie budowy? Jak się okazuje, tak. Od kiedy uzyskasz pozwolenie na budowę, masz 3 lata, aby rozpocząć prace budowlane. Co więcej, jeśli przerwiesz budowę na dłużej niż 3 lata, to także będziesz potrzebować nowego pozwolenia na budowę. Przepisy nie narzucają jednak, ile dokładnie powinna trwać budowa. Jeśli zatem budowa się przedłuża, to nie musisz się martwić, o ile nie chcesz jej przerywać na kilka lat.
Kiedy zakończysz budowę, masz 14 dni, aby złożyć stosowne zawiadomienie.
Zakończenie budowy domu – dokumenty potrzebne do odbioru domu
Dokumenty na zakończenie budowy domu jednorodzinnego masz obowiązek kompletować już na etapie budowy. Zalicza się do nich m.in. dziennik budowy. Ma on duże znaczenie w procesie odbioru domu. To właśnie w nim znajdują się zapisy dotyczące przeprowadzonych czynności i przebiegu budowy. Dziennik budowy zawiera także adnotację odnośnie do niepożądanych okoliczności, jakie mogły wystąpić w trakcie prac budowlanych.
Kolejny niezbędny dokument to oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania robót budowlanych z projektem budowlanym. Musi zatem potwierdzić, że wszystkie prace przebiegły zgodnie z planem.
Powinien jednocześnie poświadczyć o zgodności robót budowlanych z uzyskanym pozwoleniem na budowę. W przypadku, gdy w czasie budowy nastąpiły odstępstwa od projektu budowlanego, należy to koniecznie uwzględnić w oświadczeniu. Wówczas konieczne będzie również dołączenie kopii rysunków z opisami. Zakończenie budowy domu wymaga jednocześnie oświadczenia od kierownika budowy o doprowadzenia terenu budowy do porządku. Oznacza to, że przestrzeń nie jest niebezpieczna i można z niej swobodnie korzystać. To nadal nie wszystkie dokumenty do zakończenia budowy, jakich potrzebujesz.
Właściciel domu ma obowiązek przygotować oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych. Jest to obowiązkowe tylko w momencie, gdy korzystanie z domu jest w pewien sposób zależne od ich zagospodarowania. Duże znaczenie odgrywa również skompletowanie niezbędnych protokołów. Wśród nich wymienia się przede wszystkim:
- protokół kominiarski,
- dokument potwierdzający odbiór instalacji gazowej wraz z próbą jej szczelności,
- protokół odbioru instalacji elektrycznej,
- protokół odbioru instalacji wodno-kanalizacyjnej,
- potwierdzenie odbioru wykonanych przyłączy przez dostawców mediów.
Wśród dokumentów, jakie są niezbędne do uzyskania pozwolenia na zamieszkanie w nowo wybudowanym budynku, jest także oświadczenia ze strony Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Ochrony Środowiska, Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Pracy o braku sprzeciwu. Co istotne, oświadczenie to nie musi mieć formy pisemnej. Jeśli w ciągu 14 dni nie otrzymasz ustosunkowania się do Twojego wniosku, to znaczy, że w/w instytucje nie mają żadnych uwag do Twojej nieruchomości. Formalności związane z zakończeniem budowy domu są zatem dość rozbudowane i wymagają wypełnienia wielu dokumentów.
Zakończenie budowy domu – pozwolenie na użytkowanie
Roboty budowlane zostały już zakończone, a plac budowy doprowadzony do porządku? Świetnie, w takim razie możesz złożyć stosowne zawiadomienie o zakończeniu robót budowlanych w Powiatowym lub Wojewódzkim Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. Jak już wiesz, na odpowiedź musisz poczekać do 21 dni. Jeśli nie nadejdzie żadne pismo, to bez problemów możesz się przeprowadzić.
Jakie dokumenty trzeba dołączyć do wniosku o pozwolenie na użytkowanie? Jeżeli Twoja nieruchomość wymaga uzyskania pozwolenia na użytkowanie, to musisz jeszcze złożyć tego rodzaju dokument w jednej z instytucji wymienionej wyżej. W teorii po złożeniu dokumentacji, na teren zakończenia budowy powinien zostać oddelegowany pracownik Inspektoratu Nadzoru budowlanego. W praktyce jednak często etap ten jest pomijany.
Co jeszcze trzeba zrobić aby uzyskać pozwolenie na użytkowanie? W większości przypadków wystarczy po prostu odczekać 21 dni od daty złożenia wniosku. Kiedy pozwolenie już otrzymasz Twój dom otrzyma numer porządkowy, który masz obowiązek umieścić na nieruchomości bądź ogrodzeniu. Zakończenie budowy a pozwolenie na użytkowanie to zatem kwestia najważniejsza.
Zakończenie budowy a wpis do księgi wieczystej – co warto wiedzieć?
Zakończenie budowy domu wymaga także dokonania wpisu do księgi wieczystej, czyli rejestru publicznego, w którym przedstawiony jest stan prawny nieruchomości (np. kto jest jej właścicielem oraz czy nieruchomość jest zadłużona). Jak to się odbywa? W tym celu musisz złożyć wniosek do Sądu Rejonowego, który prowadzi tzw. wydział wieczystoksięgowy.
Po złożeniu wniosku, sąd przeprowadza postępowanie dowodowe. Jeśli uzna, że wszystko jest w porządku, to wydaje postanowienie o założeniu księgi wieczystej i powiadamia o tym fakcie wszystkich zainteresowanych. Wpis do księgi wieczystej po zakończeniu budowy domu jest konieczny.
Wniosek o zakończeniu budowy – co powinien zawierać?
Do wniosku o zakończenie budowy powinieneś dołączyć wymagane dokumenty, czyli przede wszystkim:
- oznaczenie nieruchomości – miejsce jej położenia,
- powołanie tytułu własności nieruchomości,
- wyszczególnienie obciążających nieruchomość ograniczonych praw rzeczowych (ewentualnie pisemne oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń).
Ile kosztuje zakończenie budowy domu?
Zastanawiasz się, ile kosztuje odbiór domu? Niestety, większość dokumentów, które musisz pozyskać, jest płatna. Na szczęście sam odbiór budynku w urzędzie podlega zwolnieniu z opłat skarbowych, a pozwolenie na użytkowanie jest wydawane bezpłatnie. Za co zatem musisz zapłacić? Z jakimi kosztami wiąże się odbiór domu? Wystarczy prześledzić kolejne dokumenty, jakie musisz pozyskać.
Dla przykładu kontrola szczelności instalacji gazowej to koszt ok. 200 zł. Podobną cenę zapłacisz za kontrolę kominiarską. Certyfikat energetyczny kosztuje ok. 300-700 zł, a inwentaryzacyjna mapa geodezyjna mniej więcej 500-1000 zł. W najdroższej opcji wszystkie opłaty związane z odbiorem domu to suma ponad 2000 zł.
Zakończenie budowy a podatek od nieruchomości – kiedy należy go zapłacić?
Obowiązek podatkowy powstaje w pierwszym dniu nowego roku, po roku, w którym została zakończona budowa domu bądź rozpoczęto użytkowanie domu. Co to oznacza w praktyce? Jeśli budowa zakończyła się w roku 2020 (niezależnie, czy będzie to styczeń, czy grudzień), to obowiązek uiszczenia podatku od nieruchomości, powstanie już 1 stycznia 2021 roku.
Brak zawiadomienia o zakończeniu budowy – jakie są konsekwencje?
Jeśli nie złożysz zawiadomienia o zakończeniu budowy i wprowadzisz się do nowo wybudowanego budynku, to możesz spodziewać się prawnych konsekwencji w postaci wymierzenia kary administracyjnej. Stawka wynika z przepisów prawa budowlanego dotyczących kar i wynosi 10 tys. złotych. W przypadku budynków niemieszkalnych jest jeszcze wyższa i sięga od 20 do nawet 60 tys. złotych.
Koniec budowy a przeprowadzka – kiedy może nastąpić?
Skoro budowa została już zakończona, to zapewne myślisz już tylko o przeprowadzce. Kiedy może ona nastąpić? Dopiero, gdy uzyskasz pozwolenie na użytkowanie budynku. Jeśli zrobisz to wcześniej, grozi Ci kara finansowa, która może sięgać nawet 10 tys. złotych. Pamiętaj także o bezpieczeństwie.
Pozwól budynkowi nieco “osiąść”. Zazwyczaj trwa to ok. 2-3 miesięcy. Formalności związane z zakończeniem budowy domu mogą wydawać się bardzo skomplikowane, dlatego warto zdać się na pomoc kierownika budowy bądź eksperta od prawa budowlanego, który podpowie Ci, jakie kroki prawne musisz podjąć.
Zakończenie budowy a odbiór domu to kwestia nie tak łatwa, jak mogłoby się wydawać. W końcu jednak doczekasz się wymarzonego momentu, czyli wprowadzki. Lepiej dopełnij najpierw wszystkich wymaganych formalności. W innym przypadku możesz spodziewać się wysokiej kary administracyjnej.
Autor artykułu
Inne artykuły tego autora